امروز در تاریخ؛

از شهادت پدر صنایع موشکی ایران تا کشف واکسن ویروس فلج اطفال

شهادت سردار حسن تهرانی مقدم پدر صنایع موشکی ایران، پیروزی سپاهیان نادرشاه در جنگ با عثمانی، پایان جنگ جهانی اول، کشف واکسن ویروس فلج اطفال و ... از مهم‌ترین رخدادهای تاریخی امروز است.

به گزارش مجله شبانه باشگاه خبرنگاران، امروز 20 آبان 1393 خورشیدی برابر با 17 محرم 1436 هجری و 11 نوامبر 2014 میلادی است. مهمترین رخدادهای تاریخی امروز از این قرار است:

شهادت سردار حسن تهرانی مقدم (1390 ش)

حسن تهرانی مقدم (درگذشت: ۲۰ آبان ۱۳۹۰ ملارد) از فرمانده هان دوران جنگ عراق و ایران و فرمانده جهاد خودکفایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود که بر اثرانفجار در پادگان امیرالمومنین در شهرستان ملارد به همراه جمعی دیگر از پرسنل سپاه به شهادت رسید.

ارتحال فقیه محقق و محدث شیعی "ملااحمد خویینی قزوینی" (1268 ش)
عالم بزرگوار ملااحمد بن مصطفی خویینی قزوینی معروف به ملاآقا در حدود سال 1210 ش (1247 ق) در خویین در استان زنجان به دنیا آمد. وی پس از تحصیل علوم اولیه راهی قزوین شد و پس از چندی برای ادامه تحصیل به اصفهان عزیمت نمود. ملاآقا پس از آنکه از درس مشایخ اصفهان بهره برد، به قصد فراگیری مدارج بالاتر علوم، راهی عتبات عالیات گردید و سالیانی در آنجا اقامت گزید. ملااحمد خویینی پس از آن در قزوین رحل اقامت افکند. و به امر تدریس و فتوی اشتغال یافت. از این فقیه و محدث امامی آثاری برجای مانده که معراجُ الوصول الی علم الاصول در 2 جلد، اللَّوامع در فقه در 3 جلد و مِرآةُ المراد در علم رجال از آن جمله‌اند. این عالم بزرگوار سرانجام در بیستم آبان 1268 ش برابر با هفدهم ربیع‌الاول 1307 ق در 68 سالگی دار فانی را وداع گفت و به لقای معبود شتافت.

رحلت فقیه مبارز آیت اللَّه "سیدابوالفضل خسروشاهی"(1365 ش)
آیت‌اللَّه سید ابوالفضل خسروشاهی در سال 1281 ش (1320 ق) در خاندانی عالم‌پرور و از پدری فقیه به دنیا آمد. وی پس از سال‌ها تحصیل در تبریز و نجف، به مقام عالی اجتهاد و فقاهت دست یافت و در دوران اختناق رضاخانی در تبریز و درکنار پدر به تبلیغ احکام و تعلیم و تربیت و ارشاد مردم پرداخت. آیت‌اللَّه خسروشاهی در جریان حاکمیت دموکرات‌ها در آذربایجان در سال 1324 ش، علیه حاکمان وابسته به شوروی در تبریز مبارزه کرد به طوری که طرح ترور ایشان و برادر مجتهدش، سید احمد نیز ریخته شد. اما قبل از اجرای ترور، حکومت دمکرات‌ها متلاشی گردید و ایشان دوباره به وظایف دینی خود ادامه داد. آیت‌اللَّه خسروشاهی در راه ابلاغ احکام الهی و نشر اندیشه‌های دینی، بارها از طرف عمّال حکومت پهلوی در تبریز مورد آزاد و اذیت قرار گرفت، اما همواره بر سر ایمان و اعتقادش استوار ماند تا این‌که در بیستم آبان 1365 ش در هشتاد و چهار سالگی وفات یافت و در تبریز به خاک سپرده شد. از آیت‌اللَّه خسروشاهی کتابی تحت عنوان نهج البیان به یادگار مانده است.

تصویب کلیات برنامه سوم توسعه از سوی مجلس شورای اسلامی (1378 ش)
کار بررسی لایحه برنامه سوم توسعه که در مجلس شورای اسلامی مطرح شده بود پس از بحث مخالفین و موافقین و توضیحات مُخبر کمیسیون اصل رسیدگی به لایحه مذکور و همچنین توضیحات رییس سازمان برنامه و بودجه نسبت به کلیات آن، به مورد رای‌گیری گذاشته شد و با اکثریت قاطع نمایندگان، در بیستم آبان 1378 به تصویب رسید. موافقان لایحه برنامه سوم توسعه، لحاظ شدن سیاست‌های رهبری در تمام زمینه‌ها، اصلاح ساختار اداری کشور، ادامه برنامه‌های حمایتی و رسیدگی به اقشار کم درآمد و آسیب‌پذیر جامعه، روان سازی قوانین بازرگانی برای جهش صادرات، حذف انحصارات در بخش خدمات و تولیدات و اصلاح نظام ارزی را از جمله نقاط قوت برنامه ذکر کردند. همچنین مخالفان لایحه برنامه سوم توسعه، افزایش قیمت فرآورده‌های انرژی و اثرات تورّمی آن در جامعه، ابهام در مسأله خصوصی سازی، مشخص نبودن مکانیزم ایجاد اشتغال، مشخص نشدن راهکار اصلاح ساختار اداری، عدم توجه لازم به مشکلات جوانان، تورم‌زا بودن و بی‌توجّهی به طرح‌های جدید و کاهش خرید مردم را از نقاط ضعف برنامه معرفی کردند.

پیروزی سپاهیان نادرشاه در جنگ با عثمانی (1148 ق)
نادر شاه افشار، عثمانی‌ها را در قفقاز و داغستان به سختی شکست داد و دولت عثمانی ناچار شد، صلح را بپذیرد. به این ترتیب در سال 1148 ق، صلح بین ایران و عثمانی جاری شد و ایروان و ولایات غربی و شمال غربی به ایران باز گردانده شد.

درگذشت ادیب و عارف نامی "عبدالرحمن جامی" خاتم شعرای بزرگ ایران (898 ق)
عبدالرحمن بن احمد بن محمد جامی، صوفی، ادیب نحوی و شاعر ماهر در سال 817 قمری در شهر جام خراسان به دنیا آمد. وی در فنون طریقت، از مریدان نقشبندیه بود و ارتباط فراوانی با پیر طریقت داشت. جامی را شیعه دانسته‌اند و اشعار پرشوری را در مناقب اهل بیت (ع) از او نقل می‌نمایند. ولی گویا وی مذهب خود را پنهان می‌ساخته و تقیه می‌کرده است. اَشِعَّةُ اللَّمَعات، بهارستان، چهل حدیث، دیوان اشعار، سلامان و آبسال از جمله تصنیفات وی می‌باشند. غزلیات جامی بسیار شیرین و گاهی تلفیقی از عربی و فارسی هستند. وی را خاتم شعرای بزرگ پارسی گوی خوانده‌اند. در اشعار جامی، افکار صوفیانه، داستان‌ها، حکمت، اندرز، تصورات خیالی و غنایی، به وفور دیده می‌شود. او در مثنوی‌های خود، روش نظامی را تقلید می‌کرد و در غزل از سعدی و حافظ پیروی می‌نمود. با این حال، نباید جامی را از ابتکار مضامین تازه و قدرت بیان و لطف معانی در اشعارش بی‌بهره دانست. جامی با آن که کمتر به مرتبه و جایگاه استادانِ بزرگ پیش از خود می‌رسد، ولی از آن جهت که خاتم شعرای بزرگ پارسی زبان است، دارای اهمیت و مقام خاصی است. جامی در سال 898 ق در 81 سالگی در هرات چشم از جهان فرو بست.

عملیات استشهادی "احمد قصیر" علیه رژیم صهیونیستی (1982 م)
پس از یورش تجاوزکارانه ارتش رژیم صهیونیستی به لبنان در ژوئن 1982 م هزاران غیر نظامی لبنانی به خاک و خون کشیده شدند که از جمله این جنایات قتل عام فجیع اردوگاه‌های صبرا و شتیلا بود در پاسخ به تجاوزات این رژیم، شهید احمد قصیر، مسلمان از جان گذشته لبنانی، در یازدهم نوامبر 1982 م مرکز فرماندهی نیروهای رژیم صهیونیستی در شهر صور واقع در جنوب لبنان را منهدم کرد. در این عملیات شهادت‌طلبانه، هشتاد و نه تن از نظامیان رژیم صهیونیستی کشته و هشتاد و شش نفر دیگر مجروح شدند. این انفجار که اندکی پس از انهدام مقر نیروهای امریکایی و فرانسوی در بیروت صورت گرفت، عامل مهمی در عقب نشینی صهیونیست ها تا نزدیکی مرز لبنان با فلسطین، به شمار می‌رود.

تولد "خورشید جی کاما" ایران شناس هندی (1829 م)
خورشیدجی رستم جی کاما، ایران‌شناسان معروف پارسی هند و متخصص در زبان و ادبیات پهلوی و خطشناسی میخی، در 11 نوامبر سال 1829 م در شهر بمبئی هند به دنیا آمد. وی پس از تکمیل تحصیلات مقدماتی خود در هند، به اروپا سفر کرد و زبان‌های فرانسوی، آلمانی، پهلوی و اوستایی و خط میخی را فرا گرفت. کاما در همین زمان، کار تطبیق گرامر و دستور زبان‌های ایرانی و سانسکریت را به انجام رساند. وی پس از بازگشت به هند، برای رسمی ساختن زبان پهلوی در تحصیلات دانشگاهی کوشش فراوانی کرد و سرانجام موفق شد که این زبان را در امتحانات ورودی دانشگاه و مقاطع بالای دانشگاهی در رشته زبان، رسمی سازد. کاما هم‌چنین در علوم عقلی جهانِ ایران باستان، تبحر فراوانی یافت و به تدریس پرداخت. کاما، علاوه بر ادبیات، در علوم اجتماعی، گیاه‌شناسی، شیمی و علم نجوم نیز مهارت داشت و به عنوان یک سخنران زبردست از نفوذ کلام ویژه‌ای برخوردار بود. خورشید جی رستم جی کاما سرانجام در بیستم اوت 1909 م در هشتاد سالگی درگذشت. 27 سال پس از مرگ کاما، مؤسسه‌ای با موضوع خاورشناسی به نام وی دایر گردید که امروزه به عنوان یک مرکز برجسته تحقیقاتی مورد استفاده و محل رجوع دانشمندان می‌باشد. این مؤسسه علاوه بر انتشار ده‌ها جلد کتاب در زمینه‌های گوناگون خاورشناسی و ایران‌شناسی، مجموعه مقالات کاما را در دو جلد گردآوری و عرضه نموده است.

امضای قرارداد ترک مخاصمه و پایان جنگ جهانی اول (1918 م)
جنگ جهانی اول که از روز اول اوت 1914 م به بهانه کشته شدن ولی‌عهد اتریش در شهر سارایوو، به دست یک دانشجوی صرب، آغاز گردید تا یازدهم نوامبر 1918 م به مدت چهار سال و صد روز به طول انجامید. در این جنگ، شانزده کشور به طور مستقیم و ده کشور به طور غیرمستقیم شرکت نمودند که در دو گروه متخاصم جای داشتند. متحدین مرکب از دُوَل مرکزی اروپا شامل آلمان، امپراتوری اتریش - مجارستان که بعدها ترکیه و بلغارستان نیز به آن‌ها اضافه شدند و متفقین شامل فرانسه، بریتانیا، روسیه، بلژیک، صربستان و ژاپن که بعدها ایتالیا، رومانی، یونان، پرتغال، امریکا و چند کشور دیگر به یاری آن‌ها وارد جنگ شدند. با گسترش دامنه شکست آلمان و قتل‌عام وسیع نیروهای متحد توسط متفقین، پادشاه آلمان مجبور به پذیرش ترک مخاصمه و کناره‌گیری از قدرت گردید. در نهایت در روز یازدهم نوامبر سال 1918 م، قرارداد ترک مخاصمه به امضا رسید و از یازده صبح همین روز، صدای شلیک توپ‌ها و مسلسل‌ها در سرتاسر جبهه غرب خاموش شد. به موجب این قرارداد، نیروهای آلمان بدون قید و شرط تسلیم شدند و عملیات اشغال خاک آلمان تا اواخر دسامبر سال 1918 م به انجام رسید. نتایج جنگ جهانی اول، شکست متحدین، ویرانی شهرها و روستاها و کشته شدن میلیون‌ها نفر و آوارگی و جراحت ده‌ها میلیون نفر بود. در جنگ جهانی اول، نزدیک به یک چهارم نیروی جوان کشورهای اروپایی تلف شدند و خسارات وحشتناکی بر کشور متخاصم وارد آمد.

کشف واکسن ویروس فلج اطفال توسط "جونس سالِک" پزشک امریکایی (1952 م)
دکتر جونْسْ سالِک، پزشک لهستانی الاصل امریکایی، پس از اتمام تحصیلات خود در رشته پزشکی، به تحقیق و مطالعه در زمینه باکتری‌ها و ویروس‌ها پرداخت. وی در صدد بود تا ویروس‌ها را در وضعی قرار دهد که قادر نباشند موجب بیماری شوند، لکن بتوانند پادتنی ایجاد کنند که به نحوی موثر علیه بیماری قابل استفاده باشد.

دکتر سالک بدین ترتیب در یازدهم نوامبر 1952 م واکسنی تهیه کرد و آن را به اطفالی تزریق نمود که سابقاً به نوعی فلج مبتلا شده و طبعا بدنشان در برابر این بیماری مقاومت داشت. نتیجه کار، کاملا رضایت‌بخش بود چرا که این تزریق باعث افزایش پادتن در خون می‌شد. وی متعاقباً این واکسن را در مورد اطفالی که سابقه بیماری نداشتند استعمال کرد و این بار هم، نتیجه، مطلوب بود. از این رو، این واکسن از سال 1954 م به مقدار زیاد تهیه شد و در دسترس عموم قرار گرفت.


برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار