سایه سنگین سریع‌القلم بر بی‌میلی به اقتصاد مقاومتی
به اعتقاد سریع‌القلم مشکلات اقتصادی کشور را باید از طریق سیاست خارجی و تعامل با جامعه جهانی حل کنیم، وی در سخنان خود بارها اقتصادهایی همانند سنگاپور و کره‌جنوبی را به عنوان نمونه‌هایی موفق ذکر می‌کند که باید به آن تأسی کرد.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، این روزها به تعبیر رهبر معظم انقلاب در دیدار با اعضای هیئت دولت و تأکیدات گذشته اقتصاد مهم‌ترین اولویت کشور است که باید به آن توجه کرد و البته در آن میان نیز آنچه ضرورت‌های گذشته نشان می‌دهد، چیزی نیست، جز آنکه باید به اقتصاد به عنوان اولویت درجه یک کشور پرداخت، چراکه عملاً اقتصاد سالم زیربنای قوام سالم ادامه یافتن هر سیاستی محسوب می‌شود.
در این میان برای بهبود شرایط اقتصاد راه‌حل‌های گوناگونی عنوان می‌شود که طیف‌های مختلفی را شامل می‌شود، اما در این میان آنچه بیش از همه مورد تأکید نظام جمهوری اسلامی است، اقتصاد مقاومتی است و رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بر آن به عنوان یک راهبرد تأکید کرده‌اند.
حتی در این میان بر این نکته تأکید شده است که ستادی به عنوان ستاد اقتصاد مقاومتی تشکیل شود و به عنوان نهاد فرا دستی وظیفه این هماهنگی را بر عهده داشته باشد، ولی در این میان به نظر می‌رسیده این راهبرد از سوی دولت چندان جدی گرفته نمی‌شود و اساساً راهبرد دیگری در دولت پی گرفته می‌شود که می‌توان ردپای آن را به خوبی در سخنان مقامات دولتی دید.
تأکید بر سرمایه‌گذاری خارجی و گسترش همکاری‌ها با شرکت‌های خارجی به عنوان راهبردی برای توسعه صنعتی ایران مسئله‌ای که بارها و بارها در سخنان مدیران داخلی کشور بر آن تأکید و همین مسئله سبب شده است تا بحث سیاست خارجی همبستگی نزدیکی با توسعه داخلی اقتصاد ایران داشته باشد.
عملاً و طی دو سال گذشته نیز دولت تمام برنامه‌های توسعه‌ای خود برای روشن شدن تکلیف مذاکرات اتمی را معطل کرده و حتی این مسئله به بخش خصوصی نیز سرایت کرده و تأثیرات مهمی بر فضای کسب و کار در ایران داشته است.
با رسیدن مذاکرات اتمی به نقطه آخر و ارائه جمع‌بندی مذاکرات در وین برنامه‌های دولت نیز برای اقتصاد بر اساس گسترش تعاملات خارجی به سرعت رونمایی شد که شاید مهم‌ترین جلوه آن حضور هیئت‌های مختلف سرمایه‌گذاری مختلف برای حضور در عرصه داخلی و استقبال گسترده‌ای است که از سوی دولت در این باره شده است.
به نظر می‌رسد دولت، تفکر و راهبرد جداگانه‌ای برای اقتصاد دارد که با بحث اقتصاد مقاومتی تفاوت ماهوی دارد و مسیری متفاوت را می‌رود. مسیری که به نظر می‌رسد از مدت‌های پیش دلایل آن بیان شده است.
راهبرد اقتصادی دولت از کجا آب می‌خورد
در اینکه تفکر فوق در حوزه اقتصاد از کجا به بدنه دولت تزریق شده است، باید کمی به عقب بازگشت. زمانی که نطفه دولت حسن روحانی در مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری شکل گرفت و فعالیت‌های انتخاباتی از آن مرکز آغاز شد.
در این میان طیف‌های گوناگونی به عنوان مرد فکری و اجرایی روحانی در مرکز تحقیقات استراتژیک حضور داشتند که به ارائه نقطه نظرات خود درباره مسائل مختلف می‌پرداختند.
شاید در این میان بد نباشد که به این مسئله پرداخته شود که مشاوران در هر صورت بخش مهمی از عقل منفصل مدیران عالیرتبه کشور محسوب می‌شوند و هرگونه ارائه راهبرد توسط آنان می‌تواند تأثیری عمیق بر شیوه عملکرد آنان داشته باشد.
در همان زمان و به عنوان یک از مهم‌ترین حلقه‌های اصلی راهبرد فکری دولت یازدهم، محمود سریع‌القلم به عنوان یک بازیگر جدید معرفی شد.
استاد دانشگاهی که در زمان حضور حسن روحانی رئیس مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری به عنوان مشاور وی در امور بین‌الملل معرفی می‌شد.
البته بعدها و با برخی اظهارنظرهای شاذ سریع‌القلم درباره برخی مسائل دولت انتصاب وی در زمره مشاوران رئیس‌جمهور تکذیب شد و این مسئله نیز به صراحت از سوی حسام‌الدین آشنا مشاور رئیس‌جمهور نیز بیان شد.
با این حال با بررسی برخی فکت‌های خبری و رسانه‌ای که به خصوص از سوی رسانه‌های طرفداران دولت منتشر شده است، نشان از این دارد که سریع‌القلم حضور فعال در نظام فکری دولت به خصوص در حوزه اقتصاد دارد.
الگوی توسعه غربی تنها راه‌حل
طبق دانشنامه ویکی پدیا و اطلاعات ثبت شده در فضای مجازی که درباره محمود سریع‌القلم آمده است وی متولد 1338 در تهران، مشاور رئیس‌جمهور ایران و پژوهشگر حوزه توسعه، علوم سیاسی و تاریخ معاصر ایران است. او استاد تمام گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی است.
سریع‌القلم در کلاس‌های آزاد مؤسسه پرسش نیز تدریس می‌کند. مؤسسه پرسش مؤسسه‌ای است که به صورت غیررسمی توسط بخشی از جریان تجدید‌‌نظر‌طلب و به منظور دوری از جنجال‌های موجود در فضای مجازی تأسیس شده است و به فعالیت در حوزه آموزشی به خصوص در حوزه اقتصاد و سیاست می‌پردازد.
سریع القلم تمام تحصیلات خود را در دانشگاه‌های امریکایی سپری کرده است و در اندیشکده‌های غربی حضوری فعال دارد که حضور در اجلاس داووس نمونه‌ای روشن از آن است.
گذری بر اندیشه سریع‌القلم به عنوان مشاور سابق رئیس‌جمهور نشان می‌دهد که تمام نظریات وی در حوزه اقتصاد و بین‌الملل جزء به جزء در حال پیاده شدن توسط دولت است. به طور کلی دغدغه فکری و اندیشه‌ای سریع‌القلم مسائل توسعه ایران است.
این دغدغه می‌تواند عرصه‌های مختلف توسعه اعم از توسعه فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را شامل شود. اما در تمامی این عرصه‌ها وی تنها راه رسیدن به هدف توسعه را پیروی از الگوی توسعه غربی می‌داند.
در آثار «سریع القلم» انسان ایرانی تا رسیدن به مرز توسعه راه طولانی و موانع بسیاری بر سر راه دارد و همچنین نیازمند ملزومات فراوانی است.
در دیدگاه او کشورهای اروپایی و غربی به عنوان الگوی توسعه یافتگی مطرح می‌شوند، از این رو کشورهای دیگر باید بر اساس این معیارها خود را بسنجند.
به این ترتیب ایران عملاً یک کشور عقب‌افتاده است که باید مسیری طولانی را برای رسیدن به آنچه وی بحث حضور غرب می‌داند، طی کند. شاید بر اساس همین مسئله است که سریع القلم به صراحت به این نکته اشاره می‌کند که راه‌حل مشکلات اقتصادی در ایران نگاه به خارج و استفاده از ظرفیت‌های خارجی است.
حل مشکلات اقتصادی از طریق تعامل با خارج
سریع‌القلم به صراحت معتقد است مشکلات اقتصادی کشور را باید از طریق سیاست خارجی و تعامل با جامعه جهانی حل کنیم.
وی در سخنان خود بارها اقتصادهایی همانند سنگاپور و کره‌جنوبی را به عنوان نمونه‌هایی موفق ذکر می‌کند که باید به آن تأسی کرد، بدون آن که به شرایط یا وابستگی‌های سیاسی این کشورها توجهی شود.
سریع‌القلم معتقد به مستحیل شدن ایران در نظام تقسیم جهانی کار در دنیاست که اساس آن نیز حضور شرکت‌ها و مؤسسات خارجی در داخل کشور است. در این میان سریع‌القلم معتقد به حذف دولت از روند معیشتی کشور نیز است و به صراحت آن را الگویی دور از شیوه‌های امروز جهانی شدن ذکر می‌کند.
او به طور صریح در مهرماه 92 مدعی شده امروزه در جهان دولت‌ها دیگر وظیفه معیشتی ندارند. این ادعا هر چند از جوانب مختلف حتی در سبک و سیاق دولت‌های غرب اثبات نشده اما این نگرش به اقتصاد بسیار معنادار خواهد بود.
نکته جالب اینجاست که حتی دولت یازدهم با توجه به گرایشات فکری نزدیک به وی نیز به سراغ چنین مسئله‌ای نرفته است، چراکه این نتیجه این خط فکری یعنی عدم مسئولیت دولت در مسائل معیشتی مردم، در صورت اجرایی شدن می‌تواند نتایج و تبعات خطرناکی داشته باشد و حتی موجب مختل شدن امنیت ملی کشور شود. سریع‌القلم دیدگاه‌های جالبی درباره سبک زندگی ایرانی نیز دارد که به صورت مستقیم با اقتصاد ارتباط پیدا می‌کند.
وی معتقد است که سبک زندگی ایرانی‌ها، دنیا دوستی و مادی‌گرایی است و بین رفتار و اعتقاد ایرانیان تفاوت و فاصله وجود دارد. چنین دیدگاهی که به صورت مداوم از طرف وی بیان می‌شود، به صورت مستقیم در تقابل با سبک زندگی ایرانی - اسلامی است.
سایه سنگین سریع‌القلم بر دولت یازدهم
چنین گفتار کوتاهی عملاً مجال نقد و بیان تمام دیدگاه‌های سریع‌القلم را نمی‌دهد اما با توجه به رفتار دولت در حوزه اقتصاد و تأکید بر سرمایه‌گذاری خارجی می‌توان گفت تفکر سریع‌القلم بر دولت یازدهم سنگینی می‌کند. تفکری که در تناقض کامل با سیاست اقتصاد مقاومتی و تأکید رهبری بر آن است.
منبع :فارس
انتهای پیام/
