صدای غم انگیز تنهایی از سرای سالمندان به گوش می‌رسد

به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان  گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان؛ گاهی اوقات منتظر دیدنشان بودم که حتی یک بار هم شده به سراغم بیایند و احوالی از من بپرسند آنقدر چشم به راهشان بودم که چشمانم به راه خشک می‌شد و آن‌ها نمی‌آمدند، صدای خنده‌های نوه‌هایم گاه‌گاهی به گوشم می‌رسد. ولی هیچ امیدی ندارم که دوباره آن‌ها را در آغوش بگیرم، سالمندی مرحله‌ای خاص در زندگی انسان است، دوران سالمندی را می‌توان مثل دوران جوانی و میانسالی زیبا کرد و بدون هیچ‌گونه مشکل و ناراحتی آن را گذراند. 

 

شاهمرادی روانشناس در رابطه با دوران سالمندی و سرای سالمندان می‌گوید: سالمندی پایان چرخه حیات نیست و باید توجه ویژه‌ای به سالمندان داشت زیرا سالمندان بیشتر از بزرگسالان و افراد عادی در معرض بیماری‌های جسمی و روحی و افسردگی قرار می‌گیرند. 

 

زینب شاهمرادی روانشناس در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران با اشاره به اینکه سالمندانی که در خانه سالمندان به سر می‌برند بیشتر در معرض بیماری‌های افسردگی قرار می‌گیرند، گفت: از حدود سن 60 الی 70 سالگی به بعد میانسالان را جزء سالمندان حساب می‌کنیم و می‌توانیم به آن اشاره کنیم که سالمندی پایان چرخه حیات نیست و باید توجه ویژه‌ای به آنها داشت زیرا سالمندان بیشتر از بزرگسالان و افراد عادی در معرض بیماری‌های جسمی و روحی کسالت‌ها و حتی افسردگی قرار می‌گیرند. 

 

وی ادامه داد: بیشتر سالمندانی که در سرای سالمندان هستند با وجود شرایطی نیاز به استراحت بیشتر، نیاز به ‌آرامش و از لحاظ روانی نیاز به توجه بیشتر دارند یعنی به نوعی انتظار توجه و محبتی به خصوص از فرزندانشان دارند زیرا همین پدر و مادرها هستند که جوانی خودشان را برای این فرزندان گذاشتند و انتظار دارند در روزهای پیری عصای دستشان باشند و این انتظار به صورت کاملاً واقعی و شدید در وجودشان احساس می‌شود. 

 

شاهمرادی در ادامه با اشاره به اینکه سالمندان زمانی که در سرای سالمندان به سر می‌برند،دوران گذشته‌شان را مرور می‌کنند ، اظهار داشت: وقتی سالمندان در سرای سالمندان روزهایشان را سپری می‌کنند مرور خاطرات گذشته، خاطراتی که در زندگیشان بودند از زمان تولد بچه‌ها و بزرگ‌شدن آن‌ها و ... برایشان تداعی خاطره پیش می‌آید و باعث دلتنگی بیش از حد آن‌ها می‌شود. 

 

این روانشناس بیان کرد: اگر سالمندان در سرای سالمندان مورد بی‌توجهی و بی‌مهری فرزندان و اقوام خود قرار گیرند به صورت طردشده در گوشه‌ای می‌نشینند و به نوعی انگیزه لازم برای زندگی را از دست می‌دهند. 

 این روانشناس در رابطه با امید به زندگی سالمندان و ارتباط برقرار کردن سالمندان با محیط اطراف خود عنوان کرد: پژوهش‌هایی در رابطه با امید سالمندان به زندگی انجام شده است که این پژوهش‌ها در سرای سالمندان انجام شده که تعدادی از سالمندان را با همان سبک معمولی‌شان و زندگی عادی که داشتند یک گل و گلدان به آنها دادند و گفتند وظیفه مراقبت از گلدان به عهده شماست بعد از مدتی مقایسه کردند که آن دسته از سالمندانی که گلدان داشتند روحیه خیلی بهتری گرفتند و امید به زندگی‌شان بالا رفته بود. یعنی در کل یک زندگی هدفمند برایشان ایجاد و حالات جسمی و روحی آنها متحول شده بود. 

 

وی با اشاره به اینکه یک‌سری مهارت‌ها برای کمک به سالمندان لازم است، اذعان داشت:  

 

-ورزش‌های سبک همانند پیاده‌روی در پارک‌ها و قدم زدن در جلوی نور خورشید به سلامت روحی‌شان کمک می‌کند. 

 

-اگر مصرف دارو دارند باید با مدیریت و کنترل از جانب پرستاران و فرزندان انجام شود. 

 

-چکاب کلی سالمندان به صورت دوره‌ای تحت نظر پزشک باید انجام شود. 

 

-یک سری فعالیت‌های سرگرم‌کننده در سرای سالمندان داشته باشند مانند باغبانی کردن، کارهای گروهی و دسته‌جمعی که بسیار در روحیه آنها تأثیر می‌گذارد و باعث شادابی روح و روان آنها می‌شود. 

 

-سفرهای کوتاه یک‌روزه که خیلی موجب شادی آن‌ها می‌شوند. 

 

زینب شاهمرادی روانشناس عنوان کرد: اگر همه سالمندان تعامل منظم و پیوسته با فرزندان و یا اقوامشان داشته باشند احساس تنهایی نمی‌کنند احساس طردشدگی نخواهند داشت و یک تحول بزرگی را در نظام سلامت سالمندان شاهد خواهیم بود یعنی اگر سالمندان مقداری توجه و محبت از کسانی که بیشتر برای آن‌ها مهم است دریافت کنند بسیار وضعیت روحی و جسمی خوبی خواهند داشت.  

 

 فروغ نیلچی آسیب‌شناس با اشاره به آسیب‌های روحی و روانی سالمندان در سرای سالمندان گفت: معمولاً سالمندان افرادی هستند که قدرت‌ توانمندی جسمی‌شان کاسته می‌شود اما توانایی روحی و اخلاق‌شان افزایش پیدا می‌کند و در یک حالت معماگونه قرار می‌گیرند یعنی با توجه به بالا رفتن سنشان قطعاً تجربه‌شان بیشتر خواهد شد ولی توانمندی جسمی‌شان در عوض کاسته خواهد شد و به همین تناسب ظرفیت تحمل سختی‌های جسمی و روانی کمتر می‌شود و نیازمند حمایت‌اند. 

 

نیلچی در ادامه با اشاره به حمایت‌گری از جانب ما به سالمندان افزود: برای اینکه قشر سالمندان آسیبی نبینند حمایت‌گری از آن‌ها کاملاً یک متولوژی خاص دارد و دو قشر ویژه در کانون خانواده وجود دارد که خیلی جدی حمایت می‌شوند یکی کودکان هستند و دیگری سالمندان هستند. 

وی در ادامه با اشاره به اینکه سالمندان به احترام نیاز دارند، تصریح کرد: کودکان و نوجوانان خطرات را می‌پذیرند و فکر می‌کنند که لازم است این خطرات را انجام دهند ولی در صورتی که افراد سالمند بعد از یک عمری تجربه معمولاً خطرات را می‌بینند و نسبت به آن خطرات احساسات بیشتری بروز می‌دهند. 

 

نیلچی ادامه داد: به دلیل حمایتی که از افراد سالمند می‌شود باید توأم با احترام باشد و اگر احترام لازم، نسبت به سن و سال آن‌ها صورت نگیرد فرد حمایت‌کننده جزء آسیب‌ها خواهد شد یعنی به روحیه و روان فرد سالمند آسیب می‌زند، گاهی اوقات نوع برخورد، نوع رفتار، مراقبت از سلامتی، مراقبت از بهداشت که باید به موقع باشد و امکان دارد افراد با بی‌طردی سالمندان شوند و فرد سالمند دچار ضعف حافظه می‌شود. 

این آسیب‌شناس در ادامه با اشاره به اینکه سالمندان در هر شرایطی که هستند باید حرمت آنها حفظ شود، بیان کرد: اگر سالمندی حافظه خود را از دست داده باشد قطعاً عقلش را از دست نداده ولی حافظه‌اش آسیب دیده است و در گفت‌وگو و تعامل قطعاً باید حرمت آن‌ها را حفظ کرد و "پیامبر (ص) می‌فرمایند: افرادی که گیسویی یا ریشی در اسلام سپید می‌کنند مثل پیامبر در مقابل امتش باید محترم باشد." یعنی احترام به سالمندان بخش اصلی زندگی است. 

 

وی بیان کرد: سالمندان بخش اصلی زندگی هستند که معمولاً کم‌توجهی به آن‌ها قطعاً مهم‌تر از آسیب‌های جسمی یا آسب‌های مختلفی است که امکان دارد سالمندان به آن دچار شوند افراد سالمند نیازمند حمایت عاطفی جسمی هستند و نیازمند به توجه دارند که ممکن است در مدت زمان کوتاه و کم سرکشی اطرافیان مخصوصاً خانواده دچار کم‌تحملی بالایی شوند و امکان دارد بی‌حوصلگی در آن‌ها به وجود آید و پرخاشگر شوند و راه حل این است که در فواصل بیماری و یا کوتاه‌مدت به آنها در سرای سالمندان سر بزنید و سالمند متوجه می‌شود که چون پیر و فرتوت شده است دورانداختنی نیست بلکه عزیز، محترم و خواستنی است. 

 

این آسیب‌شناس در ادامه با اشاره به اینکه سالمند نیازمند به احترام دارد نه اینکه نیاز به غذا داشته باشد، عنوان کرد: یک سالمند قبل از اینکه نیازش را به زبان بیاورد یا بفهمد که نیازی دارد و باید نیازش را فراهم کرد و بیشتر از این نیاز به احترام دارند تا چیزهای دیگر، پدر و مادر بعد از اینکه پا به سن می‌گذارند و سالمند می‌شوند نباید تنهایشان بگذاریم. 

 

فروغ نیلچی خاطرنشان کرد: وقتی افراد مسن و میانسال پا به سن می‌گذراند باید به حرفشان گوش کنیم و نباید در مقابل حرفشان "نه" بیاوریم، هرکسی که به پدر و مادر خود احترام بگذارد باید به احترام پدر و مادر برخیزد و جایگاه خودش را به جایگاه مرتبه قرار دهد و این‌ها همه مراقبت‌های معنوی هستند زیرا در اصل همین مراقبت معنوی است که باعث می‌شود سالمند پوکی استخوان نگیرد، آلزایمر بگیرد و آن چیزی که سالمند سنش زیادتر می‌شود نیاز به عزت دارد که اطرافیان باید به آن‌ها بگذارند. 

 

سالمندی، مصیبتی جانگاه نیست که به آن با دیدی منفی بنگریم و برایش متأسف باشیم، این دیدگاه که آدمی، پیری و سالمندی را تنها از دید ضعف قوت و انحطاط بدن یا ضعف دید و گوش و دیگر حواس مورد توجه قرار دهد، اشتباهی بس بزرگ است. 

 

سالمندی مرحله‌ای از مراحل عمر، همراه با زیبایی‌هایی است که بیشتر افراد به دلیل ناآگاهی یا نداشتن زمینه مناسب، با نگرانی و تأسف با آن برخورد می‌کنند و به آن حساسیت نشان می‌دهند، سالمندی دوران برداشت محصول زندگی است که آدمی حاصل تلاش و فعالیت سال‌های عمر دراز و طولانی خود را در پیش رو می‌یابد. 

گزارش از فاطمه فلاح خیر

 

انتهای پیام/