از «فرهنگ زیرآب‌زنی» تا «زیرآب‌زنی فرهنگی»/ نردبان بدگویی پلکانی برای سقوط تدریجی اخلاق

زیرآب زنی یا بدگویی یکی از ناهنجاری های رفتاری است که کم و بیش در جامعه مشاهده می شود.

از «فرهنگ زیرآب‌زنی» تا «زیرآب‌زنی فرهنگی»/ نردبان بدگویی پلکانی برای سقوط تدریجی اخلاق
به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،زیرآب زنی یا بدگویی یکی از ناهنجاری های رفتاری است که کم و بیش و با شدت و ضعف هایی اکثریت قریب به اتفاق افراد در جامعه آن را حس و تجربه کرده اند.

تخریب نا به حق افراد که در اصطلاح از آن تحت عنوان زیرآب زنی یاد می شود و در شریعت اسلامی نیز مورد نقد قرار گرفته و همواره بزرگان اخلاق، مومنان را بر پرهیز از توسل به چنین روش هایی بشارت داده اند.

در قران کریم نیز با صراحت از غیبت و دخالت در زندگی و جستجو در حریم خصوصی دیگران منع شده است و در سوره هجرات عمق قبح و زشتی این رفتار را به خوردن گوشت برادر مومن تشبیه کرده است.

به تعبیری می توان گفت تجسس،غیبت و بدگمانی سه پایه زیرآب زنی به شمار می رود که هر سه این رفتارها در دین مبین اسلام نکوهیده شده است.

** پیشینه زیرآب زنی

پیشینه و تاریخ زیرآب زنی در ایران به ادوار بسیار دوری باز می گردد که در آن عده ای از مردم در سایه بی قانونی و رقابت ناسالم و برای دست یابی به موفقیت های هر چه بیشتر به تخریب اطرافیان و رقبای خود می پرداختند و با این شیوه در به حاشیه راندن رقبای خود،تلاش می کردند تا نظر مساعد مافوق خویش را جلب کنند.

در گذشته به این دلیل که قانون و به اصطلاح تمامی هنجارها در شاه و سلطان خلاصه می شد و برخی از افراد برای به زیر کشیدن رقبای خود با بدگویی اقدام به تخریب آنها می کردند.

**اصطلاح زیرآب زنی از کجا آمده است


در گذشته برای آزاردادن و ضربه زدن به همسایه،گاهی برخی از افراد با برداشتن و کنار زدن دریچه آب سالم طرف مقابل،باعث تخلیه آب حوضچه ها می شدند و به این شکل همسایه یا مالک حوض را به دشواری می انداختند.

در واقع عقبه واژه زیرآب زنی به چنین اقداماتی باز می گردد که بصورت پنهانی برای ضربه زدن به افراد دیگر به کار گرفته می شد و در حال حاضر نیز از این واژه در اصطلاحات عمومی و عامیانه جامعه در مواردی که شخص یا عده ای به ناحق مبادرت به تخریب دبگران می کنند استفاده می شود

**بدگمانی و توهم مدیران،عامل شیوع فرهنگ زیرآب زنی


محمد حکیمی،جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی در گفتگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران در تشریح عوامل موثر در شیوع پدیده زیرآب زنی،اظهار کرد:یکی از اصلی ترین عوامل تاثیر گذار در بروز و ظهور چنین ناهنجاری اخلاقی و رفتاری در جامعه معطوف به وجود برخی از مدیران بدگمان می شود که همواره در توهم توطئه به سر می برند.

وی افزود:برخی از مدیران به دلیل عدم تسلط کافی به فنون مدیریتی و قضاوت های عجولانه خویش،تلاش می کنند تا افراد بدگو را در اطراف خود قرار دهند و این افراد همواره برای حفظ موقعیت شخصی خویش به تخریب و بدگویی علیه دیگران می  پردازند.

** رقابت ناسالم

حکیمی وجود رقابت ناسالم در برخی از مجموعه ها را یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در شیوع این پدیده عنوان می کند.

این جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی افزود:در صورتی که رقابت ها بر مبنا و پایه های شایسته سالاری استوار شود و توانایی های فرد ملاک عمل قرار گیرد،فضا و جایی برای بدگویی و تخریب دیگران باقی نمی ماند و به عبارت دیگر ضرورتی برای پرداختن به چنین مسائلی احساس نمی شود  و مضافا بر اینکه پذیرشی نیز برای جذب و دریافت چنین مواردی وجود نخواهد داشت.

** تبعات و پیامدهای زیرآب زنی


عبدالرضا نامور،جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی در تشریح تبعات و پیامدهای پدیده نامیمون زیرآب زنی، اظهار کرد:وارونه سازی واقعیت،اخبار نادرست و ناصحیح،کوچک پروری،اختلاف و تفرقه،افزایش ریا،تزویر، دروغ،چاپلوسی و پرده دری از شایع ترین عوارض و تبعات این ناهنجاری اخلاقی است.

وی افزود:در صورت همه گیر شدن و تشدید افسار گسیخته این ناهنجاری اخلاقی،سرمایه های انسانی و اجتماعی اسیر فرسایش می شوند و نمی توانند آنطور که باید توانایی های خود را به کار بندند و همواره انرژی خود را صرف رفع و دفع بدگویی ها می کنند.

نامور گفت:رفع و دفع چنین ناهنجاری هایی،یک شبه یا در طول 30،20 سال شایع نشده که بتوان در کوتاه مدت نسبت به رفع آن اقدام کرد بلکه باید با برنامه ریزی های آموزشی وتربیتی مدون،اصولی و دراز مدت در جهت رفع چنین نقایصی گام برداشت.

نامور گفت:البته لازم به ذکر است که باید میان زیرآب زنی و بیان حقیقت تفاوت بسیاری قائل شد و در واقع اطلاق انتقال اخبار صحیح،و اصولی و در جریان گذاشتن نیروهای مافوق و مدیران از نارسایی و اعمال خلاف و نادرست اطرافیان امری حائز اهمیت است که نه تنها نمی توان از زاویه تخریبی به آن نگریست بلکه مولفه ای حائز اهمیت است که می تواند از بروز انحراف،هزینه و کژی در هر مجموعه ای جلوگیری کند.

این جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی یادآور شد:زیرآب زنی به بدگویی و وارونه سازی حقیقت گفته می شود که در آن به ناحق و برخلاف واقعیت،شخصیت،آبروی افراد با هدف مطامع و منافع شخصی زیرسئوال می رود و به واقع باید تفاوت بسیاری میان دروغ پردازی و بیان تخلفات در هر مجموعه ای قائل شد زیرا مورد نخست مخرب است،اما انعکاس اشکالات و اعمال نادرست برای اصلاح امور،سازنده و مفید فایده خواهد بود.

انتهای پیام/
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
آخرین اخبار