آئین عید فطر در استان اردبیل؛

عید فطر تشویق سخاوتمندی و زدودن غبار از دلهاست

عید فطر از مهم‌ترین جشن ‌ها و اعیاد مسلمانان بوده و در استان اردبیل نیز از گذشته همراه با آئین و سنن خاصی همراه بوده است.

به گزارش گروه استان‌های باشگاه خبرنگاران جوان از اردبیل؛ عید سعید فطر روز اول ماه شوال بوده که بعد از یک ماه روزه داری از راه می رسد و این عید بزرگ از جمله مهمترین اعیاد مسلمانان جهان بوده که مردم در جای جای دنیا با آئین و آداب مرسوم در خطه خود آن را جشن گرفته و گرامی می دارند که این عید بزرگ اسلامی در استان اردبیل نیز همراه با آئین و سنت های دیرینه و خاص خود سپری و جشن گرفته می شود.

روزهای پایانی ماه "اروجلوق" خبر از رسیدن عید سعید فطر می ‌دهد و روزه داران به سبب اینکه موفق به بندگی حق در این ماه عزیز شدند به خود می‌ بالند، ماهی که با بندگی حق پاگشا شده با دنیایی از امید و آرزوی شرعی مردمان استان اردبیل بدرقه می ‌شود و در آخرین شب ماه رمضان فطریه ‌های اعضای خانواده کنار گذاشته می ‌شود  تا بعد از اقامه نماز عید فطر در اختیار نیازمندان قرار گیرد و روزه داران با اشتیاق وصف نشدنی خود را برای حضور در نماز عید فطر آماده می سازند.

اقامه "نماز فطر" صبح عید فطر در اردبیل

همه ساله با فرا رسیدن عید سعید فطر نماز فطر همزمان با سراسر کشور در مصلای امام خمینی(ره) استان اردبیل نیز با حضور خیل عظیم مردمی و اقشار مختلف در صفوف طولانی به امامت نماینده ولی فقیه در استان و امام جمعه اردبیل برپا می شود.

در گذشته در خطه اردبیل مرسوم بود که به علت عدم آگاهی مردم از زمان دقیق برگزاری نماز فطر شهروندان روزه دار بعد از افطار و اذان مغرب به نزدیکترین مسجد یا تکیه می رفتند و برای برگزاری مراسم نماز فطر خود را آماده می ساختند به همین مردم مراسم سحری خود را نیز در مسجد سپری می کردند و تا مشخص شدن روز اول ماه شوال با زبان روزه به برگزاری مراسم معنوی مشغول می شدند.

پرداخت زکات فطریه نیز از امور و واجبات آئین عید بزرگ فطر در گذشته در دیار اردبیل بوده است و در آن زمان سرپرست و بزرگان خانواده مبلغ فطریه را آماده و به شخص امینی در مساجد تحویل می دادند که این رسم در گذر زمان دچار تغییرات کوچک و کمرنگی شده است که هم اکنون زکات فطریه جمع آوری و منطبق با سلایق و امیال عمومی به مرکز نیکوکاری و خیریه، کودکان بی سرپرست، کمک هزینه ایتام و مسکینان و ... صرف و هزینه می شود.

از دیگر سنت های عید فطر در قبل از آغاز نماز سر دادن تکبیر است که در بین مسلمانان مرسوم بوده و این تکبیر و دعا عمدتا قبل از آغاز نماز فطر و در خانه، کوچه و بازار و یا مساجد خوانده می شود.

"فیطیر بایراملیقی" 

همزمان با عید سعید فطر در اردبیل همانند اعیاد نوروز و قربان خانواده ها خلعت و هدایایی ویژه نوعروسان و دامادها مهیا ساخته و در این روز بزرگ به خانه عروس می برند که در برخی موارد این آئین دیرینه در دیار اردبیل در دوره نامزدی اتفاق می افتد که از منظر مردم استان اردبیل این امر یک رویداد مبارک و خوش یمنی برای هر دو طایفه آداخلی ها می باشد.

این مراسم به منظور شادباش و از طرف خانواده پسر انجام می شود که از گذشته مرسوم بوده و حال و هوای خاصی در خطه ساوالان دارد که در کنار تمام سور و سات تدارک دیده شده از عمده مکلفات این هدایا و عیدانه ها می توان به سینی حلوا، تزئینات و شیرینی، کادو و هدایای دوستان و آشنایان و ... اشاره ای داشت که این آئین در مناطق مختلف استان به تبع آئین مرسوم در آن خطه متفاوت خواهد بود.

مراسم "قره بایرام" 

یکی از معمول ترین و مرسوم ترین آئین های عید فطر که در اردبیل معمولا صبح عید فطر انجام می شود دیدار از بزرگان فامیل و خانواده های عزادار است و معمولا خانوده هایی که در فاصله عید فطر و یکی از اعیاد رسمی سال گذشته یکی از افراد خانواده خود را از دست داده اند صبح روز عید مراسمی را در مساجد مخصوص برادران و در بعد از ظهر آن روز در منزل شخصی متوفی مخصوص بانوان برگزار می کنند و از میهمانان با چای و حلوا و خرما پذیرایی می کنند.

گاه این آئین با برگزاری مراسمی ساده و در منازل شخصی خانواده های مصیبت دیده انجام می شود که در این صورت خانواده ها و دوستان به دید و بازدید و عرض تسلیت و آرزوی توفیق روزهای شاد و خوش برای آن ها این مراسم را گرامی می دارند.  

از سویی دیگر در طول روز هم كوچكترهای فامیل برای تبریک عید فطر به خانه بزرگترها و سایر دوستان و آشنایان می روند و عید بزرگ فطر را به هم تبریک می گویند.

دوختن کیسه برکت

از دیگر رسوم مستند مردم دیار اردبیل دوختن کیسه برکت است که با دستان زحمتکش بانوان این منطقه در روز عید فطر دوخته شده و طبق یک سنت کهن با مقداری نمک که سنمبل برکت بوده و خوش یمن است به همراه وجه نقد و خورده پس‌ انداز بانوان در طول سال جهت دستگیری نیازمندان، انجام کارهای خیر و یا کارهای عام المنفعه مورد استفاده قرار می‌ گیرد و این بانوان اعتقاد دارند پول کیسه پربرکت بوده و مسبب کارهای خیر در گذران زندگی آنان می‌شود.

این کیسه های دوخته شده که حاصل دست رنج بانوان خوش ذائقه خطه اردبیل است مخصوص جمع آوری زکات فطریه بوده و بعد از آماده شدن توسط یکی از بانوان کهن سال در بین اهالی و مردم به خصوص دوستان و آشنایان یک منطقه، محله یا روستا توزیع می شود و مردم مقدار زکات خود را داخل آن انداخته و برای صرف امور خیریه و کمک به نیازمندان دراختیار یکی از نهادهای خیریه قرار می دهند.

برگزاری مراسم اعتکاف در واپسین روزهای ماه رمضان

این روزها با نزدیک شدن به ماه شوال و وداع با ماه میهمانی خدا و بندگی شاهد برگزاری مراسم های اعتکاف در بین جوانان در مساجد و تکایای منطقه هستم که این امر در دهه سوم ماه رمضان برگزار می شود.

برگزاری مراسم اعتکاف، محافل انس با قرآن و مراسم های معنوی شاخص از جمله سنت حسنه در دهه سوم و آخر ماه رمضان بوده که در روایات، احادیث و آیات زیادی به آن اشاره و تاکید شده است.

به همین منظور در شهرستان مشگین شهر مراسم اعتکاف با شرکت جوانان و نوجوانان برگزار می شود که این مراسم از 27 رمضان آغاز و تا 29 این ماه عزیز ادامه خواهد داشت.

امام جمعه شهرستان مشگین شهر گفت: امسال برای نخستین بار ما شاهد برگزاری این مراسم معنوی و سنت حسنه در شهرستان هستیم که خود خداوند تبارک و تعالی تاکیدی اساسی برای برگزاری این امر حسنه داشته اند که در این راستا جوانان و نوجوانان با حضور در مساجد، تکایا و مصلاها به برگزاری مراسم جمع خوانی قرآن و مراسم های معنوی می پردازند.

وی با اشاره به استقبال باشکوه جوانان از این مراسم تاکید کرد: خوشبختانه در طول ماه رمضان ما شاهد حضور مداوم جوانان و نوجوانان در محافل انس با قرآ ن در شهرستان بودیم که این امر نشان از سطح فرهنگ و ارتقای سطح معلومات معنوی این قشر جامعه است که این امر می تواند با تاثیرپذیری از اذهان عمومی در ارتقای سطح فرهنگ اجتماع نیز موثر واقع شود. 
 
عید فطر تشویق سخاوتمندی و زدودن غبار کینه از قلبهاست

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل گفت: عيد فطر يكى از دو عيد بزرگ در سنت اسلامى است كه درباره آن احاديث و روايات بي شماری وارد شده است و مسلمانان روزه دار كه ماه رمضان را به روزه دارى به پا داشته و از خوردن و آشاميدن و بسيارى از كارهاى مباح ديگر امتناع ورزيده اند، اكنون پس از گذشت ماه ضیافت و مهربانی در نخستين روز ماه شوال اجر و پاداش خود را از خداوند که به کرات در آیات و احادیث به آن اشاره شده و خداوند خود آن را وعده داده از او مى ‏طلبند.

حجت الاسلام مهدی ستوده بیان کرد: عید فطر فرصتی برای تشویق سخاوتمندی و فراموش کردن کینه و دشمنی ها نسب به دوستان و بستگان است و در این روز مبارک مسلمانان با پوشیدن لباس‌ عافیت به زدودن غبار کینه، حسادت، دشمنی، خباثت، بدخلقی و ... از دلهای خود مشغول می شوند.

وی ادامه داد: مسلمانان و مردم روزه دار بعد از پشت سر گذاشتن یک ماه عبودیت و بندگی خالصانه هم اکنون باید در نگهداری، حفظ و صیانت از ارزش های به دست آمده هوشیار و آگاه باشند چرا که ثمره یک ماه تلاش برای قرب به خداوند متعال را باید در ماه شوال و ماه های بعد به دست آورند.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان اردبیل با اشاره به آداب و اعمال عید فطر بیان داشت: مهمترین اعمال عید فطر برای عموم مردم انجام غسل، تطهیر و نماز فطر در صبح روز این عید بزرگ است که شرکت در این نماز و مراسم ثواب دوچندانی داشته و فراخور اعمال طول ماه رمضان از ثواب و ارزش بالایی برخوردار است. 

 در اردبيل عيد فطر بدون تشريفات برگزار شده و این عید بزرگ و گرامی برای مردمان اردبیل خوشحالی و غم را توام باهم دارد چرا که ماه پرفضیلت و پربرکت رمضان به لحاظ عرفانی و معنوی قابل مقایسه با هیچ یک از ماه‌ های سال نیست.

انتهای پیام/گ
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.