آیین نخل گردانی در خراسان شمالی

به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بجنورد ، نخل نماد تابوت امام حسین (ع) است چون در زمانهای قدیم برای تزئین تابوت از برگهای درخت خرما استفاده می شد و نام نخل را برای خود جاودان ساخت.

مراسم نخل گردانی در شهر جاجرم با شیوه های مربوط به این منطقه برگزار می شود.

این نخل ممکن است از جنس چوب و یا فلز و به شکل خیمه ای باشد، در زیر نخل تیرهای چوبی بصورت افقی نصب شده جهت بلند کردن نخل توسط عزا داران ، که در نخل بزرگ تعداد آن 5 تا 7 چوب و در نخل دهقان کمتر دیده می شود.

روی نخل را با پارچه های سبز رنگ و یا سیاه که نوشته های مذهبی روی آن رودوزی شده می پوشانند و در نوک دو نخل نیز علم هایی نصب شده که این علم ها شبیه به نیزه های جنگی است که در اصطلاح محلی به آن تیغه می گویند و نوشته های با اشعار مذهبی که در واقعه کربلا می باشد روی آن حکاکی شده است که در هنگام اجرای مراسم دو نفر سوار بر نخل، نمادهایی از سر های بریده شده را که بصورت دو نوع میوه سیب و انار می باشد بر روی این تیغه ها می گذارند.

در جاجرم دو نوع نخل برای مراسم سوگواری استفاده می شود که شامل نخل عمومی (نخل بزرگ) و نخل دهقان است.

در هنگام تزئين نخل ها اسپند دود مي کنند و صلوات مي فرستند و چاوشي مي خوانند ، هدایت و کنترل و مسئولیت هر نخل بر عهده یک نفر می باشد و حرکت نخل به سوی سیل عزاداران بر عهده افرادی است که آن را بر روی دوش خود برداشته و حرکت می دهند.

هر يک از افراد به ترتيب، ستون هايي که به شکل افقي در زير نخل ها کار گذاشته شده را بر دوش خود قرار مي دهند که حدود 40 تا 50 نفر، در حمل کردن نخل مشارکت دارند و جايگاه استقرار در ان ستون ها نيز موروثي است.

اما مسیر حرکت نخل ها در مراسم عزاداری امام حسین (ع) بدین صورت می باشد که نخل ها پس از گذراندن از خیابان های اصلی وارد میدانی به نام میدان حسینیه می شوند و به دنبال آن گهواره حضرت علی اصغر، سنج زنها، طبل کوب ها، علم گردان ها وارد میدان می شوند.

پس از ورود نخل ها به میدان حرکت نخل ها تند شده و سوگواران نیز حرکت خود را تندتر کرده و حسين گويان و با در دست داشتن پرچم های سبز رنگ و سینه زنان و طبل کوبان و سنج زنان با پای برهنه به دنبال نخل ها می دوند . حرکت نخل ها 4 الی 5 دور در میدان حسینیه طول می کشد و بعد از آن نخل ها در جای خود قرار گرفته و مردم بعد از این مراسم ، رهسپار قبور اموات و شهدای جاجرم واقع در بهشت مهزیار جاجرم می شوند.

تجدید حیات مراسم سوگواری و عزاداری بخصوص نخل گردانی که همراه با گریه و عزاداری جمعی همراه است ، سبب شور آفرینی شرکت کنندگان و به نوعی احساس تطهیر و نزدیکی آنان به خدا و قیام عاشورا می شود.

انتهای پیام/ط