سينماگران از مصطفي عقاد تا فرانچسكو رزي

به گزارش باشگاه خبرنگاران و به نقل از روابط عمومي سی امین جشنواره بین‌لمللی فیلم فجر، شاید یکی از به یادماندنی ترین اتفاقات سال‌های گذشته جشنواره حضور چند تن از بزرگترین فيلمسازان دنيا سینما در جشنواره فجر باشد. سینماگران بزرگ و مطرحی که بسیاری از آن ها افتخارات بزرگی را در کارنامه حرفه‌ای خود دارند.
یکی از شناخته شده ترین چهره ها از میان میهمانان سال‌های گذشته ی جشنواره ی فجر «بلا تار» فیلمساز بزرگ مجارستانی است. تار متولد 1955 و فارغ التحصيل از دانشكده تئاتر و سينما است. نخستين فيلم وي، «آشيانه خانوادگي» در سال 1977 به نمايش درآمد. اين فيلم جايزه منتقدان فيلم مجارستان را به عنوان «بهترين تازه وارد» و جايزه بزرگ جشنواره ي مانهايم را نصيب خود كرد. از فعاليت هاي تار مي توان به عضويت در كميته سرپرستي استوديوي بلا بالاژ (1979)، مديريت هنري استوديوي «تارشولاش» و دانشيار مهمان در دانشكده سينماي برلين اشاره كرد. بلا تار سازنده فیلم هایی چون «اسب تورین» (که قرار است امسال در سی امین جشنواره بین المللی فیلم فجر به نمایش درآید)، «مردی از لندن» (2007)، «بيگانه» (1980)، «لعنت شدگي» (1987) و «تانگوي شيطان» (93ـ 1991) است. از جمله افتخارات وی می توان به دریافت خرس نقره ای جشنواره برلین در سال 2011 برای فیلم اسب تورین، نامزدی نخل طلایی جشنواره فیلم کن برای فیلم «مردی از لندن»، نامزدی جایزه فیلم اروپا در سال 2011 برای فیلم اسب تورین، و دریافت جایزه افتخاری از جشنواره بین المللی فیلم استانبول اشاره کرد.
از دیگر چهره های شاخص میهمانان سال های گذشته ی جشنواره فجر «آندره زویاگینستف» کارگردان و بازیگر مشهور روس است که عمده شهرت وی به خاطر فیلم «بازگشت» محصول 2003 است. او با این فیلم موفق به دریافت جایزه شیر طلایی جشنواره ونیز شد. او در سال 1990 از آکادمی هنرهای نمایشی روسی فارغ اتحصیل شد و از سال 1992 تا 2000 به عنوان بازیگر تئاتر و سینما وارد دنیای هنر شد. در سال 2000 همکاری خود را با شبکه ای تلویزیونی آغاز کرد و سه قسمت از سریالی را با عنوان «اتاق سیاه» کارگردانی کرد. در سال 2003 اولین فیلم داستانی خود را با نام «بازگشت» کارگردانی کرد و موفق به دریافت جوایز متعددی از جمله شیر طلایی جشنواره ونیز شد. او دومین فیلم بلند خود را با نام «تبعید» در سال 2007 در جشنواره کن به نمایش گذاشت و نامزد نخل طلایی شد. آخرین فیلم او با نام «النا» که قرار است در سی امین جشنواره بین المللی فیلم فجر به نمایش درآید در سال 2011 برای نخستین بار در جشنواره کن نمایش داده و موفق به دریافت جایزه هیئت داوران شد. در کارنامه ی زویاگینستف افتخاراتی همچون دریافت جایزه فیلم اروپا برای فیلم «بازگشت» در سال 2003، جایزه NHKجشنواره سان دنس در سال 2010 برای فیلم النا دیده می شود. او همچنین در سال 2004 سیمرغ بلورین بخش رقابت خارجی جشنواره فجر را برای فیلم «بازگشت» به خود اختصاص داد.
«فرانچسکو رزی» کارگردان خوشنام ایتالیایی متولد 1992 یکی دیگر از چهره های معروف در میان شرکت کنندگان در سال های اخیر جشنواره فجر بوده است. او پدر «کارولینا رزی» بازیگر معروف ایتالیایی است. ظهور او به عنوان کارگران از سال 1958 با فیلم (challenge) بود. در ابتدا ویژگی شاخص فیلم های رزی پس زمینه سیاسی آن ها بود اما با گذشت زمان گرایش سیاسی او کمتر شدو بیشتر به سوی ادبیات تمایل پیدا کرد. او کارگردان فیلم هایی از جمله «حقیقت» (1997)، «کارمن» (1984)، «سالواتوره جوایانو» (1962)، «سه برادر» (1981) است. رزی موفق به کسب جوایز وافتخارات بسیاری از جمله خرس افتخاری جشنواره برلین در سال 2008، دریافت خرس نقره ای جشنواره برلین در سال 1962 برای فیلم «سالواتوره جولیانو»، نامزدی خرس طلایی جشنواره برلین برای فیلم «سالوادوره جولیانو» در سال 1962، نامزدی نخل طلایی کن در سال 1997 برای فیلم «حقیقت»، دریافت نخل طلایی کن برای فیلم «ماجرای ماتئی»، دریافت جایزه گلدن گلاب ایتالیا در سال 2002، دریافت جایزه دستاورد سینمایی جشنواره فیلم مونیخ در سال 1998، جایزه انتخاب ویژه جشنواره فیلم سن سباستین در سال 1960 و شیر طلایی جشنواره فیلم ونیز در سال 1963 اشاره کرد.
از جمله میهمانان آسیایی و مطرح دوره های گذشته «مصطفی عقاد» یکی از چهره های سر شناس و پر افتخار سوریه ای بود.شهرت عقاد بیشتر به خاطر کارگردانی فیلم‌ها ی به یاد ماندنی محمد رسول‌الله و شیر صحرا (بر اساس سال‌های آخر زندگی عمر مختار) است. وی در سال ۲۰۰۵ به همراه دخترش در انفجار تروریستی گروه القاعده کشته شد.
از میان میهمانان آسیایی پر افتخار نیز می توان به «نوری بیلگه جیلان» کارگردان و عکاس اهل ترکیه اشاره کرد. همسر او، اِبرو جیلان، فیلمساز، عکاس و بازیگر است که در فیلم «اقلیم‌ها» (۲۰۰۶) با یکدیگر همبازی بودند. فیلم‌های «سه میمون» (۲۰۰۸) و «روزی روزگاری در آناتولی» (۲۰۱۱) موفق‌ترین آثار جیلان به شمار می‌روند. فیلم «روزی روزگاری در آناتولی» به عنوان نماینده سینمای ترکیه در جایزه اسکار ۲۰۱۱ بهترین فیلم خارجی‌زبان معرفی شد. جیلان موفق به دریافت جوایز و نامزدی در رقابت های بسیاری شده است که از میان آن ها نامزدی خرس طلایی جشنواره برلین در سال 2000 برای فیلم «ابرهای ماه مه»، جایزه ویژه هیئت داوران کن و نامزدی نخل طلایی در سال 2011 برای فیلم «روزی روزگاری در آناتولی»، جایزه بهترین کارگردانی و نامزدی نخل طلایی جشنواره کن در سال 2008 برای فیلم «سه میمون»، جایزه فیپرشی جشنواره فیلم سن سباستین در سال 2033برای فیلم «فاصله» قابل توجه است.
در سی دوره گذشته جشنواره فیلم فجر بیش از 50 کارگردان مطرح حضور داشتند که فولکدر شلندروف، آنیژکا هولاند، محمد الدراجی، ناصر سعیدف، ریری رضا و مورالی نایر از جمله آنها هستند./ی2