سفر به یزد جهانی، شهری در قلب تاریخ ایران زمین که یک کتاب کامل و مرجع تاریخی است.

به گزارش  خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، استان یزد با ظرفیت‌های بالای گردشگری، به عنوان عروس کویر ایران، دومین شهر تاریخی و نخستین شهر خشتی جهان شناخته شده است.

یزد نخستین شهر خشت خام و دومین شهر تاریخی جهان شهری در قلب تاریخ ایران زمین است که سفر به این شهر کهن، سفر به یک کتاب کامل و مرجع تاریخی است که وقتی در گوشه گوشه آن قدم بردارید، گویی کتابی تاریخی و کهن را ورق می‌زنید.

کوچه‌های کاهگلی باریک با نام آشتی کنان

میرجانی کارشناس میراث فرهنگی استان یزد در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد،  گفت: یکی از جاذبه‌های شهر یزد که مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد کوچه‌های آشتی کنان است کوچه‌هایی که اکثرا در محله تاریخی فهادان قرار گرفته و به یکدیگر راه دارد و به اندازه‌ای به هم پیچ می‌خورد تا یک شبکه بزرگ از کوچه‌های متصل را بسازند.

قهر ممنوع!

وی افزود: خانه‌ها و کوچه پس کوچه‌های شهر یزد حکایت از معماری‌هایی با زیبایی منحصربفرد و اصیل دارد که شاید در این سال‌ها کمی تغییر کرده است، اما هنوز هم می‌توان در آن رنگ و بوی بنا‌های خشتی و گلی را دید و حس کرد.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

میرجانی ادامه داد: کوچه‌های آشتی کنان، کوچه‌هایی تنگ و باریک است که ۲ نفر به سختی می‌توانند از آن رد شوند دلیل ساخت این کوچه‌ها این بوده است که آنقدر آن را تنگ بسازند تا مردمی که رد می‌شده اند، به هم برخورد کنند و این برخورد باعث نزدیکی و صمیمت بین آن‌ها شود.

 

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

وی گفت: در خصوص کوچه‌های آشتی کنان گفته می‌شود ۲ نفری که با هم قهر بوده اند، خیلی اتفاقی از این کوچه در جهت مخالف هم رد می‌شوند و وقتی سعی می‌کنند تا خودشان را به نحوی از کوچه رد کنند، به هم گیر می‌کنند و این وضعیت، لبخند دوطرف را به دنبال دارد و بین آن‌ها آشتی بوجود می‌آید.

در واقع اگر کوچه‌های آشتی کنان زبان داشتند شاید به عابران از این کوچه‌ها می‌گفتند: قهر ممنوع! اینجا کوچه آشتی کنان است.

باغ دولت آباد یزد یکی از زیباترین باغ‌های ایرانی

سید مصطفی فاطمی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در گفتگو  با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت: باغ دولت آباد یزد به عنوان یکی از زیباترین باغ‌های ایرانی همواره شاهد حضور گردشگران پرشماری از داخل و خارج کشور است.

وی افزود: این باغ در سال ۱۱۶۰ هجری قمری ساخته شد و از زیباترین بنا‌هایی است که به دوره افشاریه و زندیه مربوط می‌شود.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

فاطمی گفت: این اثر تاریخی از قناتی به همین نام است و جریان آب در باغ، استخوان بندی طراحی آن را تشکیل می‌دهد.

وی ادامه داد: باغ دولت آباد یزد دارای قسمت‌های بادگیر و هشتی، عمارت حرمخانه، اصطبل و شترخانه، عمارت مستخدمین، عمارت تالار آئینه سر در اصلی، آب انبار دو دهانه و عمارت باغ بهشت آیین است.

فاطمی گفت: جالب‌ترین بنای این مجموعه را عمارت هشتی و بادگیر تشکیل می‌دهد که تلفیق جریان آب و هوا به زیباترین شکل در آن صورت گرفته است.

 مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد ادامه داد: بادگیر این باغ  با ارتفاع نزدیک به ۳۴ متر بلندی از سطح زمین شاهکار مهندسی و نشانه نبوغ معماران یزدی است.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

عمارت تالار آیینه سر در اصلی باغ دولت آباد نیز در سه طبقه با اتاق‌های متعدد و یک تالار بزرگ است که همگی دارای نقاشی‌های زیبایی با گچ بری‌ها و کنده کاری‌های بسیار غنی است.

بلندترین مناره‌های جهان در یزد

علی اصغر صمدیانی سرپرست معاونت میراث فرهنگی استان یزد در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد،گفت : مسجد جامع یزد شاهکاری از معماران هنرمند ایرانی در دل کویر می‌باشد و این مسجد حدود ۱۰۰سال و در سه دوره تاریخی بنا شده است.

وی افزود: پایه‌های اصلی مسجد در دوره ساسانیان بنا شده و بنای گنبد خانه در دوره یلخانی و سر در رفیع مسجد در زمان شاهرخ و دوره تیموری ساخته شده است.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

صمدیانی ادامه داد: آنچه که این بنا را نسبت به مساجد دیگر متفاوت جلوه می‌دهد، خوابیدگی گنبد، سر در رفیع و بلند و همچنین کاشیکاری زیبا و منحصربه‌فرد آن می‌است که هر چشمی را به خود خیره می‌کنند.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

این مسجد به هنگام شب، در زیباترین حالت خود دیده می‌شود و مناره‌های بلند آن از بیشتر نقاط شهر قابل دیدن است و این اثر در تاریخ ۳۱ تیر سال ۱۳۱۳ با شماره ۲۰۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

میدان امیرچخماق مجموعه‌های تاریخی در دل کویر

میدان امیرچخماق، یکی از شاخص‌ترین مجموعه‌های تاریخی و گردشگری در شهر یزد محسوب می‌شود.

سید مصطفی فاطمی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در گفتگو  با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت :امیرچخماق نام میدانی در شهر جهانی یزد است که شامل بازار، تکیه، مسجد و دو آب‌انبار که قدمت‌شان به دوره تیموریان می‌رسد.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

وی افزود: تکیه امیر چخماق در سال۱۳۳۰ و مسجد امیر چخماق در سال۱۳۴۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیدند.
میدان امیرچخماق، یکی از شاخص‌ترین مجموعه‌های تاریخی و گردشگری در شهر یزد محسوب می‌شود.

امیرجلال‌الدین چقماق، از سرداران و امرای شاهرخ تیموری در سده ۸خورشیدی در زمانی که حاکم یزد بود، مجموعه‌ای متشکل از تکیه، میدان، حمام عمومی، کاروان‌سراها، خانقاه، قنات‌خانه و چاه آب سرد را ساخت تا یزد را رونق بخشد و در این کار فاطمه خاتون همسرش معروف به ستی فاطمه که مقبره اش در ضلع شمالی ارسن امیر چقماق قرار دارد، او را یاری کرد.

تکیه امیر چخماق در سال۱۳۳۰ هجری شمسی و با شماره ۳۸۳ و مسجد امیر چخماق در سال۱۳۴۱ با شماره مستقل۲۴۷ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیدند.

خنک کننده های طبیعی به نام بادگیر

مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد گفت: بادگیر‌ها در یزد، یک خنک کننده طبیعی منازل است که بلندترین و منحصر بفرد‌ترین آن در جهان را تنها می‌توان در این استان یافت.

فاطمی افزود:  از گذشته تا کنون، بادگیر در شهر یزد به عنوان یک خنک کننده منازل در هوای گرم کویری مورد استفاده قرار می‌گیرد که این بادگیر‌ها هوای اطراف منازل را به شیوه‌ای حیرت انگیز و مهندسی، وارد منازل کرده و هوایی مطبوع را ایجاد می‌کنند.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

میرجانی کارشناس میراث فرهنگی استان یزد  در گفتگو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یزد، گفت: بادگیر یک روش ابداعی ایرانی برای ایجاد فضای خنک در منازل گرم کویری است که از دوران صفویه به عنوان یک نشان معماری ایرانی، اسلامی به یادگار مانده است.

وی افزود: بادگیر دارای بخش‌های مختلفی از جمله قسمت فوقانی آن که از نظر تزئینات مهمترین و شاخص‌ترین بوده و قسمت بدنه آن که مشتمل بر تیغه‌ها و کانال‌هایی است که باد در آن جریان داشته و قسمت انتهایی بادگیر که نحوه‌ی اتصال آن با قسمت تابستانه و مکانیزم است.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

وی افزود: بادگیر باغ دولت آباد یزد در شمار زیباترین بادگیر‌های دوره زندیه و قاجاریه با قدمتی ۲۷۰ ساله به عنوان بلندترین بادگیر جهان ثبت شده که ارتفاع آن به طول ۳۳ متر و ۸۰ سانتی متر است و از خصوصیات باارزش هشت ضلعی بودن آن است که باعث می‌شود باد در هر جهت به راحتی و به سرعت به قسمت زیرین آن هدایت شود و پس از برخورد به سطح آب حوضچه زیر بادگیر، هوای خنکی در داخل آن ایجاد کند.

با وجود اینکه امروز کولر‌های زیادی در خانه‌ها خودنمایی می‌کند، اما بادگیر‌ها همچنان به عنوان میراث فرهنگی در بافت تاریخی یزد هویت خود را حفظ کرده‌اند و باید از این میراث گرانبها که از سالیان متمادی به یادگار مانده نگهداری کرد.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

طعم فوق العاده‌ی شیرنی های یزدی

در میان سوغات و صنایع دستی یزد، شیرینی هایش شهرت بسیاری دارد و اگر کسی یک بار شیرینی‌های یزد را خورده باشد طعم فوق العاده‌ی آن را فراموش نخواهد کرد و شاید انگیزه‌ای برای سفر دوباره به یزد باشد شهر یزد در زمینه تولید شیرینی و کارگاه‌های تولید شیرینی آن قدمت طولانی دارد.

باقلوای یزد، اصیل‌ترین شیرینی شهر یزد است این شیرینی خوشمزه شهرت بسیاری دارد. نکته مهم این است که باقلوای یزد طعم بسیار متفاوتی نسبت به باقلوای ترکی دارد و طعم پسته و بادام آن بسیار دل انگیز است برای تهیه باقلوا در یزد شیر، تخم مرغ، آرد، روغن، هل، گلاب و مغز بادام و پسته و عسل استفاده می‌شود باقلوای یزد در چهارگوشه‌ دنیا علاقمندان بسیاری را به خود جذب کرده است از جمله کانادا و آمریکا یکی از طرفداران پروپاقرص آن هستند.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

معروفترین سوغات شهر یزد و شیرینی آن باقلوا یزد، قطاب یزد، پشمک یزد، حلوا ارده یزد است برای تهیه شیرینی‌های یزد می توانید سری به میدان امیر چخماق یزد بزنید اطراف این میدان که مغازه‌های زیادی وجود دارد.

باقلوا به علت دارا بودن مغز بسیار مغذی می‌باشد و برای تقویت حافظه، معده و قلب مفید است پیشنهاد می‌کنم اگر تاکنون طعم باقلوای یزد را نچشیده اید حتما امتحان کنید و از خرید آن به عنوان یک سوغاتی محبوب یزد فراموش نکنید.

شیرینی محلی معروف به نام قطاب

شیرینی محلی معروف دیگری که هر سنی را شیفته خود کرده است قطاب یزد است این شیرینی توپی شکل است، و وسط آن با مایه‌ای مخصوص از هل و بادام پر می‌شود این ترکیب ارزش غذایی بالایی را بوجود می‌آورد قطاب از گردو، آرد، زرده تخم مرغ، شکر، بکینگ پودر درست می‌شود.

این شیرینی هم مانند باقلوا بدلیل مغزی که دارد انرژی زا و گرم است البته در تهیه شیرینی اصیل یزد باید دقت کنید، چون در نمونه‌های تقلبی آن نشانی از مغز نیست.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

صرف این توپک‌های خوشمزه با یک لیوان چای فوق العاده است همچنین یکی از سوغاتی‌های خوب یزد است که برای آشنایان می‌توان تهیه کرد.

پشمک یکی از معروفترین سوغات استان یزد

پشمک یکی دیگر از معروفترین سوغات استان یزد است که در خانواده ی، شیرینی‌های یزدی قرار دارد پشمک بصورت رشته‌های باریک بسیار شیرین، از شکر، آرد، روغن و هل درست می‌شود. هر کدام از اجزای تشکیل دهنده‌ی پشمک خواصی دارند که برای بدن انسان مفید است.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

سن پشمک در کارگاه‌های حاج خلیفه‌ی رهبر به ۹۷ سال می‌رسد و به طرز بسیار زیبایی از سوی افراد خبره کش و واکش می‌خوردند و دیدن این منظره خیلی جذاب است و همچنان پابرجا است اگر می‌خواهید کودکان را خوشحال کنید، خرید پشمک بعنوان سوغاتی از یاد نبرید.

حلوا ارده‌ی اردکان یزد شاید به گوشتان زیاد خورده باشد تولید ارده و حلوا ارده قدمت بسیاری در ایران دارد  حلوا ارده‌ی اردکان همچنان به روش سنتی تولید می‌شود و هیچ ماده‌ی شیمیایی به آن اضافه نمی‌شود، به همین دلیل استقبال بسیاری از آن می‌شود.

سفر به نخستین شهر خشت خام، یزد عروس کویر ایران

ارده از دانه‌های کنجد تهیه می‌شود دانه‌های کنجد دارای روغن و منبع غنی از مواد مغذی و مورد نیاز بدن انسان است همچنین طبیعت گرم و شیرینی دلچسبی دارد و منبع خوبی برای تامین انرژی بدن انسان است.

یزد با عناوینی همچون شهر بادگیرها، شهر کار، کاریز و کاهگل، دارالعباده، دارالعلم و دارالعمل، حسینیه ایران، شهر دوچرخه ها، شیرینی، شهر قنات، قنوت و قناعت و شهر آتش و آفتاب  به جهانیان شناخته شده است.

یکشنبه ۱۸ تیرماه ۱۳۹۶ شهر تاریخی یزد به عنوان یکی از نخستین شهر‌های خشتی دنیا در چهل و یکمین اجلاس کمیته میرات جهانی یونسکو به ثبت رسید.

گزارش از صدیقه فلاحتی

انتهای پیام/ی

 

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.