تولید متابولیت‌های ثانویه با استفاده ازبیوراکتور

سیاوش همتی عضو هیئت علمی دانشگاه و سرپرست گروه پژوهشی جهاد دانشگاهی در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه ، بااشاره به اینکه سامانه زیستی یا بیوراکتور (راکتور زیستی) می‌تواند اشاره به هر گونه دستگاه مهندسی شده یا ساخته شده یا سیستمی داشته باشد گفت: یک بیو راکتور محیطی است که در آن یک فرآیند شیمیایی انجام می‌شود که ارگانیسم‌ها یا مواد فعال از نظر بیوشیمیایی را که از این ارگانیسم‌ها منشاء گرفته اند، در بر می‌گیرد. از ویژگی‌های مهم بیوراکتور‌ها تکرارپذیری بالای آنها، کنترل و هدایت خودکار برای یک فرایند زیستی خاص به منظور افزایش مقیاس است.

 

وی افزود: در کشور‌های صنعتی که سنتز شیمایی در صنایع دارویی اشرافیت دارد، ۲۵% از بازار دارویی را دارو‌های گیاهی تشکیل می‌دهند و ۲۵% دیگر از تغییرات ساختمان ترکیبات طبیعی به دست آمده اند.

 

همتی بااشاره به اینکه امروزه از ترکیبات ارزشمند گیاهی در صنایع دارویی، آرایشی و بهداشتی استفاده زیادی می‌شود گفت: از جمله دارو‌های مهم می‌توان دیگوکسین، کینین، کنیدین، تاکسول، وین کریسنتین و ارتیمیزین را نام بردکه ۶۰% از دارو‌های ضد تومور و ضد عفونت موجود در بازار از منشا طبیعی هستند و تعداد زیادی از آن‌ها را نتوانسته اند از طریق شیمیایی سنتز نمایند و آن‌ها را از گیاهان و یا کشت سلولی به دست می‌آورند.

 

عضو هیئت علمی دانشگاه افزود:عوامل متعددی موجب محدودیت منابع در تامین ترکیبات شیمیایی می‌گردد که می‌توان با کشت سلولی بر آن‌ها غلبه کردخشکسالی به علت تغییرات آب و هوایی، بیماری‌های گیاهی و آفات نباتی می‌توانند به سرعت منابع طبیعی را تهدید کنندونوسانات در شرایط رشد گیاهان می‌توانند کیفیت و کمیت ترکیبات شیمیایی گیاهی را تغییر دهند و در نهایت فرآیند استخراج و تامین ترکیبات از مواد خام گیاهی در سطح صنعت مشکل ساز خواهد بود.

 

وی بااشاره به اینکه آلوده بودن مواد گیاهی تولید شده در مزرعه به عوامل میکروبی، باقیمانده سموم، کود‌های شیمیایی، فلزات سنگین و ... تامین منابع اولیه برای صنایع مرتبط با گیاهان دارویی، معطر و ادویه‌ای را با مشکل مواجه می‌کندگفت: بنابراین نیاز به روش‌های جایگزین برای تولید دائمی و مطمئن مواد موثره گیاهی در طول سال بیشتر احساس می‌شودو به طور کلی تامین ترکیبات شیمیایی با استفاده از کشت سلولی به عنوان جایگزین کشت زراعی گیاهان دارویی و یا جمع آوری آنان از طبیعت میتواند مزایای زیادی داشته باشد.

همتی افزود:گروه پژوهشی که مختص در زمینه تولید متابولیت‌های ثانویه گیاهی با استفاده از بیوراکتور فعالیت نماید در منطقه و کشور وجود ندارد، ولی برخی از گروه‌های پژوهشی و همچنین بعضی از دانشگاه‌ها در مواردی از این روش استفاده می‌کنند.

 

وی گفت: در حال حاضر ۵ نفر با تخصص‌های مختلف در مقطع دکتی و فوق لیسانس در گروه پژوهشی فعالیت می‌نمایند.

 

انتهای پیام/م