باشگاه خبرنگاران جوان شهرکرد گزارش می‌دهد؛
یاقوت‌های قرمز که به روستای دورک رونق بخشیده است
یاقوت‌های قرمز، از روستای «دورک اناری» بهشتی ساخته و اهالی را از بیکاری و نبود درآمد نجات داده است.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شهرکرد، یکی از کار‌هایی که به محض پیدا کردن اوقات فراغت به آن فکر می‌کنیم رفتن به دامان طبیعت و لذت بردن از جلوه‌های منحصر به فرد آن است؛ جایی که می‌توان به دور از روزمرگی‌ها و دغدغه‌ها تنها از تماشای نمایشی زیبا لذت برد و غرق در آرامش شد.
طبیعت چهره‌ای هزار رنگ دارد و در هر گوشه‌ای از جهان هستی، شکلی تازه را به نمایش می‌گذارد. گاه به شکل یک آبشار نمایان می‌شود، گاهی خودش را به صورت یک بیابان پر از سکوت می‌آراید و در جایی دیگر انبوهی از درختان سر به فلک کشیده را به نمایش می‌گذارد.
بار سفر می‌بندیم و پای در راه می‌گذاریم. فرو نشست‌های بوجود آمده همزمان با حرکات زمین ساختی زاگرس و آب حاصل از ذوب برف کوه‌های بلند جاذبه‌های گردشگری بی بدیلی را در مناطق مختلف استان چهار محال و بختیاری بوجود آورده است.
وارد جاده شهرکرد به ایذه می شویم. یکی از زیباترین و در عین حال‌ترین پرپیچ و خم‌ترین و خطرناک‌ترین جاده‌های ایران است. با ورود به این جاده و ادامه‌ی مسیر، درختان بلوط در دامنه‌های زاگرس مرکزی نمایان می‌شوند و با پشت سر گذاشتن این درختان، راه‌های فرعی ما را به دامنه‌های کوه هزار در پوراز خودشان را م ه و یکی از انشعابات کارون می‌رسانند.
به روستای دورک که می‌رسیم باغ‌های انارش به استقبالمان می‌آید و روحمان را تازه می‌کند. این در حالی است که هیچ روستایی در این اطراف انار ندارد و این امر نشان دهنده تفاوت دما و اقلیم در سراسر مسیر است. به هر جای این روستا که بنگری تنها درختان انار را می‌بینی و به همین دلیل است که به آن دورک اناری می‌گویند.
حدود ۸۰ درصد از خانواده‌های روستای ۲ هزار نفری، از طریق باغات انار امرار معاش می‌کنند
روستای «دورک اناری» مرکزدهستان مشایخ باجمعیت یک هزار ۱۰ نفر و ۲۵۰ خانوار درفاصله ۹۰ کیلومتری مرکزشهرستان کیار و ۴۵ کیلومتری مرکز بخش ناغان، در منطقه‌ای کوهستانی و دره‌ای واقع شده است.
حمیدرضا منصوری مدیر امور باغبانی جهادکشاورزی چهارمحال وبختیاری با اشاره به کیفیت انار تولیدی در روستای دورک اناری، عنوان کرد: در استان چهارمحال وبختیاری بیشترین میزان تولیدات انار در روستای دورک اناری است.
او گفت: انار‌های تولیدی در روستای دورک از کیفیت بسیار بالایی برخورداراست و از ارقام کشت شده در این روستا می‌توان به ملس سفید و ملس صورتی اشاره کرد.
منصوری افزود: در حال حاضر ۱۲۰ هکتار باغ انار در شهرستان کیار وجود دارد و ارقام تجاری رباب نیز در استان کشت شده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی گفت: با کشت ارقام تجاری متوسط عملکرد به ۱۵ تن در هکتار خواهد رسید.
منصوری بیان کرد: باغات میوه انار روستای دورک اناری زمینه توسعه فراوانی را دارد و برنامه توسعه ۳۰ هکتار باغات در دستور کار است.
او افزود: بیش از نیمی از انار تولید شده در باغات دورک اناری تبدیل به رب انار می‌شود و رب انار تولید شده در روستای دورک اناری به دلیل کیفیت و طعم خوب آن در استان چهارمحال وبختیاری طرفداران بسیار فراوانی دارد.
منصوری ادامه داد: وجود باغات انار در این منطقه توانسته اشتغال مناسب و پایدار را برای اهالی منطقه به ارمغان آورد و روستای دورک اناری در مسیر توسعه قرار داده است.
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال وبختیاری اذعان داشت: برداشت میوه انار از باغات دورک اناری از اوایل مهرماه آغاز شده و ادامه دارد.
او بیان کرد: در روستای دورک اناری علاوه بر تولید رب انار، ترشی انار نیز تهیه می‌شود که خود نیز ار طعم و کیفیت بالایی برخوردار است.
همه ساله به طور متوسط بیش از ۱۲ تن رب انار در این روستا تولید و روانه بازار می‌شود و بیش از ۸۰ درصد رب انار تولید شده در دورک علاوه بر استان چهارمحال و بختیاری دراستان‌های اصفهان، تهران و خوزستان عرضه می‌شود.
اجرای عملیات کیل گیری انارستان‌های دورک
عملیات کیل گیری محصول انار از باغات شهرستان کیار انجام شد.
مسلم اسماعیلی رئیس جهاد کشاورزی بخش ناغان گفت: بر اساس عملیات کیل گیری انار که حدود ۱۰ روزپیش انجام شد میانگین برداشت انار از هر درخت دردورک اناری ۱۵۰ کیلوگرم است.
او افزود: ارقام انار در این منطقه عمدتا محلی هستند و کیفیت بالای محصول حاکی از رعایت اصول تغذیه گیاهی و انجام اصولی و بموقع هرس فرم درختان است و منطقه دورک شاهپوری یکی از مناطق مستعد کشت انار در این استان است.
اسماعیلی پیش بینی کرد امسال ۹ تن محصول از انارستان‌های دورک اناری برداشت شود.
او اظهار کرد: یک سوم این محصول تبدیل به رب انار می‌شود، بخشی از آن تبدیل به ناردنگ و بقیه برای مصرف تازه خوری به استان‌های همچوار صادر می‌شود.
کرونا جشنواره ناردونگ را لغو کرد
پاییز در اکثر مناطق روستایی فصل برگ ریزان و خزان باغ هاست، اما این فصل در روستای دورک اناری که زمان چیدن محصول انارستان هاست جلوه دیگری دارد، این روستا که ناردانه را در نام خود دارد، درفصل برداشت یاقوت‌های سرخ بهشتی به استقبال مسافران پاییزی می‌رود.
این روستا از نظر اقلیمی در اقلیم نیمه مرطوب با تابستان‌های گرم و زمستان‌های نیمه سرد قرار دارد.
براساس اظهارات ساکنان روستای دورک اناری، وجه تسمیه نام این روستا از استقرار در میان دو تنگه (یا دو رگ) 'دورک' گرفته شده و به علت وجود باغات انار 'دورک اناری' خوانده می‌شود، اقتصاد این روستا که از روستا‌های هدف گردشگری در چهارمحال و بختیاری است، بر محور کشاورزی به خصوص باغات انار می‌چرخد.
روستای دورک اناری مهمترین مرکز تولید انار در استان است، در این روستای بکر و کم نظیر ۱۵۰ هکتار باغ انار وجود دارد، به طوری که سال قبل باغداران دورک، موفق به تولید ۸۰۰۰ تن انار شدند.
همه ساله به طور متوسط بیش از ۱۲ تن رب انار در این روستا تولید و روانه بازار می‌شود و بیش از ۸۰ درصد رب انار تولید شده در دورک علاوه بر استان چهارمحال و بختیاری دراستان‌های اصفهان، تهران و خوزستان عرضه می‌شود.
مسلم اسماعیلی رئیس جهاد کشاورزی بخش ناغان گفت: به دلیل شیوع ویروس کرونا، جشنواره استانی انار دورک اناری، با دستور ستاد مقابله با شیوع کرونا سه سالی لغو شده است .
او اظهار داشت: این جشنواره همه ساله همزمان با برداشت محصول انار اواخر آبان ماه در روستای دورک منطقه مشایخ شهرستان برگزار می‌شد.
اسماعیلی گفت: ۸۰ درصد رب تولیدی این منطقه به استان‌های تهران، اصفهان و خوزستان ارسال می‌شود.
مراسم سنتی «ناردُنگ» همه ساله توسط زنان بختیاری در روستای دورک اناری از اواخر آبان تا اواسط آذر انجام می‌شود و زنان بر اساس سنن دیرینه ناردنگ، دیگ‌های رب پزی خود را بارمی گذارند.
در این مراسم سنتی زنان دورک اناری با تشکیل گروه‌های چند نفره کار رب گیری از انار را آغاز می‌کنند، فرایند رب گیری در بین زنان دورکی شامل دانه کردن انار، آب گیری دانه ها، پخت آب انار و رب گیری را شامل می‌شود.
زنان دورکی در رب گیری از چاشنی‌های گیاهی محلی استفاده می‌کنند که عطرو طعم خاصی به رب انار می‌دهد. این آئین همه ساله میزبان گردشگرانی از استان‌های همجوار به ویژه اصفهان و خوزستان است، اما به دلیل بیماری کرونا سه سالی است که این آئین برگزار نمی‌شود.
قدمت روستای دورک اناری
روستای قدیمی دورک که در ۱۲۰ کیلومتری شهرکرد قرار دارد حدود ۴۰۰ سال قدمت دارد که در جنوب شرقی روستای فعلی قرار داشته است، اما به علت عبور جاده اصلی از میان آن و کمبود زمین جهت توسعه، این روستا جابه جا شده است.
اواخر آبان ماه هر سال و بر اساس سنت دیرینه ناردنگ، زنان بختیاری در روستای دورک اناری، دیگ‌های رب انار پزی خود را بار می‌گذارند.
بیشتر بخوانید
مردم روستای دورک اناری از قوم بختیاری هستند و آداب زندگی آنان متاثر از فرهنگ قوم بختیاری است، رسوم ازدواج در این روستا همانند دیگر مناطق بختیاری نشین است و بستگان داماد برای نامزدی به خانه عروس می‌روند و رسماً مراسم خواستگاری انجام می‌شود و مادر داماد روسری زیبایی سر عروس خانم می‌کند که مانند همان انگشتری نامزدی است و نشانه نامزدی آنان است.
ساکنان روستای دورک اناری از اقوام بختیاری هستند و با گویش بختیاری صحبت می‌کنند.
در مراسم ازدواج بختیاری‌ها ساز و دهل نواخته می‌شود، رقص محلی و ترکه بازی و خواندن ترانه‌های شاد 'آهای گل' از اهالی روستای دورک اناری توانسته‌اند از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود برای ایجاد شغل استفاده کنند و در مسیر توسعه روستای خود گام بردارند.
زنان روستای «دورک» از اواخر آبان تا اواسط آذر طی یک مراسم خانوادگی دانه‌های انار را در پشت بام خانه‌ها خشک می‌کنند و بر اساس سنن دیرینه، دیگ‌های رب پزی خود را بارمی‌گذارند. در این مراسم سنتی که «ناردُنگ» نامیده می‌شود، زنان با تشکیل گروه‌های چند نفره کار رب گیری از انار را آغاز می‌کنند.
فرایند رب گیری در بین زنان دورکی شامل دانه کردن انار، آب گیری دانه‌ها، پخت آب انار و رب گیری می‌شود. این رب متفاوت‌تر از رب‌های دیگر است، زیرا زنان دورکی در رب گیری از چاشنی‌های گیاهی محلی استفاده می‌کنند که عطر و طعم خاصی به رب انار می‌دهد.
هسته اولیه شکل گیری روستای دورک اناری در محدوده اطراف مسجد و به سمت شرق توسعه یافته است. مسجد دورک اناری مربوط به دوره پهلوی دوم است که در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۴۲۲۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
بهره وری اقتصادی به دلیل سنتی بودن روش‌های کشاورزی و دامداری در این روستا پایین است و باعث برخی مشکلات اقتصادی و کاهش درآمد خانوار‌های روستایی شده است.
همچنین مشکلات کالبدی روستا مانند نامناسب بودن پوشش برخی معابر داخلی، فقدان روشنایی مناسب معابر، جاده نامناسب روستا، وضعیت نامناسب دفع آب‌های سطحی در برخی معابر و مشکلات اجتماعی مانند ضعف امکانات و زیرساخت‌های ورزشی - تفریحی، کمبود فضای آموزشی و فرهنگی از جمله کتابخانه از محدودیت‌های مقابل روی جوانان دورک اناری است.
سرمه دوزی محملی برای درآمدزایی روستائیان دورک
صنعت دستی سرمه دوزی در بین زنان این روستا رواج دارد که می‌توان از آن به عنوان محملی برای درآمدزایی کمک گرفت، اما حمایت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را می‌طلبد.
زنان و دختران روستای دورک اناری محصولات و مصنوعات سرمه‌دوزی را تولید می‌کنند و ازاین‌رو برای خود شغل ایجاد کرده‌اند محمدرضا طاهر پور یکی از کارشناسان میراث فرهنگی در چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: روستای دورک اناری یکی از مهمترین مناطق استان چهارمحال و بختیاری در تولید صنایع‌دستی به شمار می‌رود.
او عنوان کرد: زنان و دختران روستای دورک اناری محصولات و مصنوعات سرمه‌دوزی را تولید می‌کنند و ازاین‌رو برای خود شغل ایجاد کرده‌اند.
طاهر پور عنوان کرد: هم‌اکنون ۴۰۰ هنرمند سرمه‌دوز در روستای دورک اناری مشغول به فعالیت هستند که سرمه‌دوزی شغل بیش از ۹۰ درصد زنان این روستاست.
او عنوان کرد: مشکل بیکاری با توسعه صنایع‌دستی در این روستا برطرف شده است و هم‌اکنون تولیدات این روستا در استان‌های همجوار ازجمله اصفهان به فروش می‌رسد.
روستای دورک اناری توانسته‌اند از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود برای ایجاد شغل استفاده کنند و در مسیر توسعه روستای خود گام بردارند. بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود و حرکت در مسیر توسعه روستا نمونه‌ای از تحقق اقتصاد مقاومتی در این روستا است که می‌تواند این روستا را به‌عنوان یکی از روستای موفق در حوزه اقتصاد مقاومتی معرفی کند.
طبق آمار سال ۹۰ حدود ۷۴ درصد شاغلان روستا در بخش کشاورزی و مابقی در بخش خدمات و صنعت مشغول به فعالیت هستند.
کل اراضی کشاورزی روستای دورک اناری ۴۶۰ هکتار بوده که ۳۷۰ هکتار آن اراضی زراعی و ۹۰ هکتار نیز اراضی باغی است و محصولات زراعی روستای دورک اناری، برنج، گندم، جو وانار است.
جاذبه آبشار دره عشق روبروی روستای دورک اناری واقع شده، این آبشار با سرعت زیاد از دل کوه بیرون می‌آید و بیش از ۱۰۰ متر ارتفاع دارد.
درکنار این آبشار رود کارون جریان دارد و در اطراف آبشار انارستان‌ها و شالیزار‌های روستای دره عشق و دورک اناری فضای شگفت انگیزی را به وجود آورده است و فصول بهار و تابستان وقت مناسبی برای بازدیدکنندگان می‌باشد.
بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود و حرکت در مسیر توسعه روستا نمونه‌ای از تحقق اقتصاد مقاومتی در این روستا است که می‌تواند این روستا را به‌عنوان یکی از روستای موفق در حوزه اقتصاد مقاومتی معرفی کند.
انتهای پیام/ش
