سهم دستمزد در هزینه‌های تولید ۹ درصد است

در میزاقتصادی امروز علی اصغر آهنی ها نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار، خدایی نماینده کارگران در شورای عالی کار و رعیتی فر معاون وزیر تعاون، کار و رفا اجتماعی به بررسی تعیین دستمزد و حقوق کارگران طی امسال و سال های آتی پرداختند.

سوال: دیشب در شورای عالی کارگران چه تصمیمی گرفته شد؟

خدایی: در تعیین دستمزد رضایت نسبی کارگران تا حدودی تامین شد. رقم سبد معیشت حدود ۹ میلیون تومان است عدد تعیین شده برای دستمزد کارگران ۶ میلیون و ۴۳۳ هزار تومان است که تقریبا ۷۳ درصد سبد معیشت را پوشش می‌دهد و این رقم در سال‌های گذشته کمتر از ۷۰ درصد بود.

ماده ۴۱ باید کاملا اجرا شود. در مناطق مختلف قانون این اجازه را داده تا با در نظر گرفتن نرخ تورم مناطق، مزد را تعیین کنند. علت اساسی اجرا نشدن این امر، نبود زیر ساخت‌های لازم است و شورای عالی کار طی سال گذشته کار پژوهش را به موسسه عالی تامین اجتماعی واگذار کرد. قرار شد این توافق ادامه پیدا کند. گزارش‌های اولیه این هشدار را می‌داد که زیر ساخت‌های لازم برای اجرای مزد منطقه‌ای را نداریم.

کارگران خواستار این موضوع هستند، آمار‌ها نشان می‌دهد که تهران به عنوان بالاترین منطقه تورم شناخته می‌شود. این آمادگی را داریم برای آزمایش اجرای مزد منطقه ای تهران را انتخاب کنیم.

سوال: تعیین دستمزد بر اساس تورم سال گذشته است، این موضوع سوال کارگرانی است که تورم در زندگی آن ها موثر است؟

خدایی: ملاک تورم اتفاق افتاده در سال گذشته است اما نکته‌ای که وجود دارد تورم سال گذشته را در بهمن روی عدد ریالی سبد معیشت محاسبه کردیم وبه روز شده است.

سوال: امکان تعامل برای کارگر و کارفرما وجود دارد؟ در بحث تورم و تعیین حداقل دستمزدها؟

خدایی:  کارگر و کارفرما می‌توانند با هم توافق کنند اما باید یک حداقل حمایت دستمزد بدون در نظر گرفتن ویژگی‌های جسمی و روحی برای کارگر دستمزد تعیین شود و تجربه ما نشان داده که وقتی این امر را به کارفرمایان واگذار کردیم، کارگران با اجحاف رو به رو شدند. موظفیم برای کارگر مقوله امنیت شغلی را فراهم کنیم اگر کارگر امنیت شغلی داشت می‌توانیم تصمیم گیری را به کارفرما واگذار کنیم.

تجربه ما نشان داد جایی که تعیین تکلیف را واگذار کردیم با کارگرانی که بیمه نشده و یا حداقل دستمزد را دریافت می‌کنند، مواجه می‌شویم. این امر به دلیل نبود حمایت هاست. علت اساسی نبود زیرساخت‌ها  این بود که شورای عالی کار در سال‌های گذشته کار پژوهش‌ها را به تامین اجتماعی واگذار کرد .

در ادامه این برنامه علی اصغر آهنی‌ها نماینده کارفرمایان در شورای عالی کار هم به بررسی چالش های دستمزد منطقه ای پرداخت.

سوال: نظر شما در خصوص تعیین دستمزد منطقه ای و تعیین تورم هر منطقه روی حقوق ها چیست؟ 

آهنی‌ها: گزارشات ما نشان می‌دهد باید اوایل سال ستاد مزد تشکیل شود و در نیمه اول سال یک طرح اولیه فنی تعریف شده توسط کارشناسان پیاده سازی کنیم و مسیر رشد و بهره وری در امور دستمزد در سال آینده را هموار کنیم.

در چند شرکت بورسی بزرگ، در ده صنعت مختلف تمام صورت‌های مالی بررسی شد و در صنایعی مثل نفت و گاز  و پتروشیمی درصد دستمزد پایین بین یک تا ۱۵ درصد وجود دارد در صنایع فلزی، قطعه سازی اعداد ورقم‌ها این را نشان نمی‌دهد و سهم دستمزد بالای ۲۰ درصد دارند.  ۹۲ درصد کارگاه‌های ما زیر ۱۰ نفر و ۸ درصد بالای ۱۰ نفر هستند.

اگر کاری مدل سازی نشده باشد برای یک جامعه آماری مثل کشور ما با بحران‌های مختلف خطاست به همین دلیل با هم تصمیم گرفتیم که بر اساس چارچوب‌های مشخص عمل کنیم.

سوال:دستمزد تعیین شده به  حفظ فرصت‌های شغلی و توسعه آن کمک می کند؟

رعیتی فر: امسال به واقعیت‌ها در دستمزد کارگران نزدیک شدیم. با دستور رئیس جمهور یک گام اولیه برداشته شد تا وزارت صمت و تعاون مشوق‌هایی را برای حفظ اشتغال و افزایش قدرت خرید داشته باشند.

 باید تکلیف یکبار برای همیشه مشخص شود . هر سال بحث مزد منطقه‌ای پیش می‌آید و عملا  به فراموشی سپرده می‌شود. وزیر کار دستور داده تا به صورت آزمایشی مزد منطقه ای را یک یا دو جا انجام دهیم تا این کار را به سرانجام برسانیم البته باید حداقل‌ها را در نظر بگیریم چرا که تفاوت در شهرهاست باید به صورت منطقه‌ای و رشته‌ای تعیین تکلیف شود.

سوال: کشور‌های دیگر مانند ما تصمیم گیری می‌کنند برای کارگران یا  به صورت منطقه‌ای به تعیین دستمزد می‌پردازند؟

رعیتی فر: بررسی‌ها نشان می‌دهد در برخی از کشور‌ها ایالتی و ملی دستمزد‌ها را مشخص می‌کنند. سهم دستمزد در سال‌های مختلف نسبت به هزینه‌های تولید کاهش پیدا کرده است. 

در برخی از خدمات سهم دستمزد متوسط بیشتر است، ولی عموما سهم کمتر است. ۹ درصد از هزینه‌های تولید را دستمزد تشکیل می‌دهد.

سوال: تامین اجتماعی چه تعهداتی در قبال کارگران با دریافت رقم حق بیمه دارد؟

رعیتی فر: تامین اجتماعی باید تکالیف قانونی خود را عمل کند. مقرره بگیران بیمه بیکاری اگر به هر دلیلی به مشکل بر می‌خورند حمایت می شوند. ۶ میلیون بازنشسته و مستمری بگیر مورد حمایت قرار می‌گیرند.