رشته ریاضی علم پیشرفته‌ای از اعداد و ارقام است که هر دانش آموز و دانشجویی در بدو ورود به مدرسه و دانشگاه راه گریزی از آن ندارد و باید مفاهیمی از این علم را فرا بگیرد. ریاضی دانان ایرانی از ابن سینا تا مریم میرزاخانی نیز زبان زد جهان هستند.

ریاضی دانان ایرانی تلاش‌های گسترده‌ای برای ارتقای سطح مفاهیم ریاضی و حل مشکلات کشور به کمک این علم انجام داده اند و برگ‌های زیادی از تاریخ را به نام خود ثبت کرده اند.

ریاضی علمی است که هدفش تقویت قدرت استدلال ذهنی محصلان است و در روزگاری یکی از مورد توجه‌ترین درس‌های تاریخ بشری کشور بوده است؛ اما مسئولان مملکت از وضعیت فعلی متقاضیان ریاضی راضی نیستند و معتقدند که این علم با بحران جدی همراه است.

تحصیل در رشته ریاضی به اجبار خانواده!

فریبا، دانش آموز پایه یازدهم رشته ریاضی می‌گوید که اجبار والدینش به قبولی در رشته‌های مهندسی باعث شده است که او در این رشته تحصیل کند؛ اما قصد دارد که بدون اطلاع خانواده در رشته انسانی کنکور دهد تا به آرزوی دیرینه خود که همان قبولی در وکالت است دست یابد.

در روز‌های ۲۹ تا ۳۱ مرداد و اول شهریور ۱۳۹۹ بیش از یک میلیون و ۲۴۷ هزار و ۴۴۹ نفر در کنکور سراسری سال ۱۳۹۹ شرکت کردند که در رشته ریاضی ۱۵۵ هزار و ۲۵۰ نفر داوطلب حضور داشتند و بر این اساس داوطلبان رشته ریاضی فیزیک فقط ۱۲ درصد کل داوطلبان را تشکیل می دادند.

محمود نیلی احمد آبادی، رئیس سابق دانشگاه تهران گفت: در سال ۱۴۰۰ تعداد شرکت کنندگان کنکور در رشته ریاضی ۱۵۰ هزار نفر، در علوم تجربی ۵۹۴ هزار نفر و در علوم انسانی ۳۴۱ هزار نفر بوده است. کاهش تعداد شرکت کنندگان علوم ریاضی در کنکور می‌تواند نگران کننده باشد.

تب داغ پزشک شدن و بی اهمیتی به رشته ریاضی

ندا، دانش آموز رشته تجربی به باشگاه خبرنگاران جوان گفت که به علت درآمد بالای رشته پزشکی ترجیح داده است که به سمت مابقی رشته‌ها گرایش نداشته باشد.

ریاضی بحثی استراتژیک است و تنها مختص مدرسه و دانشگاه نخواهد بود؛ بلکه به علت داشتن ارتباط تنگانگ با مباحث مدل سازی، تکنولوژی، هوش مصنوعی و ... زیربنای پیشرفت جامعه را خواهد ساخت، اما تب داغ پزشک شدن در جامعه باعث به بیراهه رفتن این رشته و مواجه شدن با تعداد کم متخصصان ریاضی می‌شود.

پور عباس، رئیس سازمان سنجش با اعلام کاهش تعداد داوطلبان گروه ریاضی گفت: با توجه به منویات مقام معظم رهبری، نیاز‌های کشور و این که رشته ریاضی پایه توسعه کشور است؛ در این زمینه نگرانی‌هایی وجود دارد که به مسئولان نیز منتقل شده است. به نظر می‌رسد نگاه ویژه هدایت‌های تحصیلی، حتی از سال اول دبیرستان برای دانش آموزان در نظر گرفته شود که این موضوع در نهاد‌های مربوطه در حال پیگیری است.

جمالی، معاون فنی و آماری سازمان سنجش آموزش کشور درباره تعداد داوطلبان گروه آزمایشی علوم ریاضی و فنی گفت: امسال ۳ هزار و ۵۵۱ نفر داوطلب، بیشتر از سال گذشته در رشته ریاضی شرکت خواهند کرد.

محمد علی زلفی گل وزیر علوم نیز گفت: در کشور ما توزیع متوازن استعداد‌ها وجود ندارد. در حال حاضر رشته‌های علوم پایه و علوم انسانی مورد کم مهری قرار گرفته اند و داوطلبان این رشته نگران شغل آینده خودشان هستند.

 وزیر علوم گفت: نگرانی از شغل و بازار کار آینده باعث می‌شود تا دانشجویان در رشته‌هایی که احتمال می‌دهند شغل بهتری پیدا کنند، درس بخوانند.

در اولویت قرار گرفتن رشته کارگردانی نسبت به مهندسی!

احمد، داوطلب کنکوری رشته هنر گفت: بر اساس علاقه قصد ادامه تحصیل در رشته هنر را داشته ام؛ چرا که می‌خواهم کارگردانی بخوانم و علایق من خیلی متفاوت‌ با رشته ریاضی هستند.

زلفی گل گفت: برای این معضل راه‌های مختلفی وجود دارند که در شورای استعداد درخشان این موضوع مطرح شده است. برای مثال باید المپیاد‌های ریاضی و علوم پایه بورسیه شوند و از لیسانس تا دکتری به صورت پیوسته تحصیل کنند.

به گفته وزیر علوم، یکی دیگر از راه‌های حل معضل تعداد کم داوطلبان رشته ریاضی این است که با آموزش و پرورش هماهنگی‌های لازم انجام شود تا آن‌ها فارغ التحصیلان لیسانس دانشگاه‌ها را استخدام کنند و برای آن‌ها دوره‌های آموزشی برگزار کنند تا افرادی که در رشته‌های ریاضی و انسانی تحصیل می‌کنند، دغدغه کار نداشته باشند.

علاقه‌ای به تحصیل در رشته ریاضی ندارم

سعادت، داوطلب کنکور انسانی می‌گوید که هیچ علاقه‌ای به ریاضی ندارد و سخت بودن مسائل و مفاهیم آن باعث شده است تا نتواند در این گرایش به تحصیل بپردازد.

رانندگی در تاکسی اینترنتی پس از فارغ التحصیلی در رشته مهندسی

آقای کریمی، پدر یکی از داوطلبان رشته ریاضی می‌گوید که فرزندش هیچ علاقه‌ای به تحصیل در رشته ریاضی نداشته و تنها به اجبار خانواده آن را انتخاب است و پس از دریافت مدرک مهندسی از دانشگاه صنعتی امیرکبیر با معدل پایین، حالا راننده تاکسی اینترنتی است و گاهی اوقات هم در کنار خیابان دست فروشی می‌کند.

سیستم انگیزشی، تضمین کننده بازار کار فارغ التحصیلان مهندسی است

علی خیرالدین گفت: افزایش متقاضیان رشته ریاضی وابسته به کار ریشه‌ای است و در ابتدا باید نیاز‌های کشور و آینده را بشناسیم تا مدلی پیش بینی شود که نیاز‌های جامعه را به کمک هوش مصنوعی و شبکه عصبی بیان کند.

معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم گفت: رشته‌هایی که بر اساس شرایط جامعه نیاز داریم باید بررسی شوند و پس از برنامه ریزی‌های لازم امنیتشان تامین شود.

او گفت: در رشته پزشکی آینده شغلی مشخص است و حمایت می‌شود؛ اما در رشته مهندسی این موضوع وجود ندارد و فارغ التحصیلان ریاضی و مهندسی به بازار کار رشته خود اطمینان ندارند و نمی‌دانند که وضعیت شغلی به کجا خواهد رسید؛ این وضعیت به شدت پیچیده است و باید با ایجاد سیستم انگیزشی آینده شغلی دانشجو را تضمین کرد.

خیرالدین گفت: در حال حاضر گرایش افراد به رشته‌های علوم انسانی و هنر است و باید با برنامه ریزی‌های اساسی این وضعیت را بهبود بخشید.

گزارش از نادیا عابد