بازنگری طرح تفصیلی تهران با رویکرد توسعه حمل و نقل

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با تأکید بر اینکه اجرای طرح TOD در شهر تهران یک ضرورت است، گفت: طرح تفصیلی شهر تهران می‌بایست با رویکرد توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی مورد بازنگری قرار گیرد.

حمیدرضا صارمی اظهار کرد: طی سه دهه گذشته، مدیریت‌های شهری، تلاش‌های زیادی را برای رفع این چالش داشته اند که از آن جمله می‌توان به ساخت اتوبان ها، پل ها، تقاطع‌های غیر همسطح، تعریف طرح‌های ترافیکی، ایجاد معابر، توسعه خدمات الکترونیک و ... اشاره کرد که این تلاش‌ها همچنان ادامه دارد.

معاون شهردار تهران با اشاره به اینکه روزانه ۱۹.۴ میلیون جابجایی با خودرو در شهر تهران انجام می‌شود، اظهار داشت: اکنون نسبت زمان تأخیر به زمان سفر ۳۸.۳ درصد است؛ بنابراین می‌توان گفت که اگر اقدامات و برنامه‌های انجام شده در این حوزه، موثر واقع شده بود، امروز با چالش ترافیک و مشکلات اجتماعی ناشی از آن مواجه نبودیم.

صارمی ادامه داد: نکته دیگری که باید در بحث کنترل ترافیک به آن توجه داشت، این است که نمی‌توان جمعیت شهر تهران را کاهش داد و روش‌های سلبی و ایجاد محدودیت در ساخت و ساز نیز که تاکنون اعمال شده، حاصلی جز افزایش فشار تقاضا برای مسکن و تورم بالا در این حوزه نداشته، تا جایی که دسترسی به مسکن را برای دهک‌های مختلف جامعه دشوار کرده است.

وی افزود: از طرفی ما در تهران بیش از ۱.۰۰۳ کیلومتر بزرگراه، ۱.۲۰۵ کیلومتر شریان‌های درجه یک و دو و ۲.۰۱۰ کیلومتر خیابان فرعی داریم که اگر قرار بود با گسترش آن ها، مشکل ترافیک حل شود، اکنون مسئله اصلی مدیریت شهری، مقابله با چالش‌های ترافیکی نبود.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران با تأکید بر اینکه توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی TOD یکی از تجربیات موفق در دنیا برای حل چالش ترافیک شهر‌ها است، گفت: این طرح مبتنی بر بهره مندی حداکثری از ظرفیت ایستگاه‌های حمل و نقل عمومی پرسرعت شامل مترو و BRT است، یعنی اگر محل سکونت شهروندان در نزدیکی ایستگاه‌های این خطوط قرار گیرند و استفاده از حمل و نقل عمومی موجب کاهش زمان سفر‌های درون شهری شود، قاعدتاً افراد ترجیح می‌دهند به جای استفاده از خودروی شخصی، از این سیستم برای تردد در سطح شهر استفاده کنند؛ بنابراین باید برنامه ریزی برای شهر به نحوی باشد که محل زندگی شهروندان، در نزدیکی یک ایستگاه حمل و نقل عمومی پر سرعت قرار داشته باشد.

وی با بیان اینکه TOD بدون وجود ایستگاه‌های حمل و نقل عمومی پرسرعت معنا پیدا نمی‌کند، اظهار داشت: نکته قابل توجه این که هدف طرح مذکور، صرفاً محدوده‌های سکونتی نیست بلکه محدوده‌های خدماتی را نیز در بر می‌گیرد. با توجه به اینکه ۱۷.۴ درصد سفر‌ها در شهر تهران، آموزشی و حدود ۴۳.۴ درصد مربوط به اشتغال است، اگر بتوانیم این دو نوع سفر را مدیریت کنیم، مشکل ترافیک پایتخت را حل کرده ایم و یکی از راهکار‌های مدیریتی، استقرار کاربری‌های آموزشی و خدماتی در محدوده ایستگاه‌های مترو و BRT است.

وی اضافه کرد: TOD به دنبال ایجاد مناطق پیاده محور خودکفا است، به این معنا که در مرحله اول برای کاهش سفرها، در اطراف ایستگاه‌های مترو یا BRT یک محله خودکفا ایجاد و تمام خدمات مورد نیاز شهروندان در آنجا تأمین می‌شود تا تمام سفر‌ها در آنجا به صورت پیاده صورت گیرد. در مرحله دوم، اگر قرار باشد، بخشی از خدمات در مناطق دیگر مستقر شوند، این خدمات باید در اطراف ایستگاه‌های مترو یا BRT باشد تا به راحتی بتوان برای دریافت خدمات از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر تردد کرد. بدین ترتیب عدالت فضایی درشهر تهران محقق می‌شود و سفر‌های درون شهری ر ا نیز می‌توان کنترل کرد.