کلانتری:
فلسفه تشکیل حکومت در اسلام، مبارزه با استبداد است
تولیت حرم مطهر حضرت شاهچراغ (ع) گفت: یکی از فلسفه‌های اصلی تشکیل حکومت در اسلام، مبارزه با استبداد و حاکمان جور و بسط قسط و عدالت است.
تولیت حرم مطهر در جلسه بیست و چهارم از سلسله مباحث با موضوع "ولایت فقیه" ضمن گرامیداشت ۹ دی، روز بصیرت و میثاق امّت با ولایت، گفت: بعد از انتخابات ۲۲ خرداد ۸۸، فتنه عظیمی در کشور بوجود آمد که تا چندین ماه ادامه پیدا کرد و نهایتا با بصیرت ملّت و حماسه حضور میلیونی مردم در اقصی نقاط کشور، در حماسه یوم الله ۹ دی با پیروزی ملت و نظام اسلامی، خاتمه یافت.
او گفت: حضور میلیونی مردمی با این شکوه و همبستگی در دفاع از حکومت، از دستاورد‌های بزرگ انقلاب اسلامی است که نشانه بارزی بر یک نظام مردم سالار به معنای واقعی کلمه است.
کلانتری گفت: این حاکمیت مردم در نظام اسلامی، از جنس انتخابات کلیشه‌ای در دنیای غرب نیست که مبتنی بر احزاب، کارتل‌ها و گروه‌های سیاسی خاص است. حضور توأم با بصیرت مردم در به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی و صیانت از آن، از سال‌های ۵۵ و ۵۶ آغاز شد و بحمدالله تاکنون استمرار داشته است.
تولیت حرم مطهر در ادامه، ضمن بیان خلاصه‌ای از جلسه گذشته، به بررسی و پاسخ به شبهه‌ای پیرامون ولایت فقیه و استبداد دینی پرداخت و گفت: محصول نظریه ولایت فقیه این است که در زمان غیبت امام عصر (عج) فقیه واجد شرایط از ناحیه خداوند به ولایت مطلقه منصوب شده و با همین مشروعیت الهی به اعمال حاکمیت می‌پردازد.
او گفت: عده‌ای این پرسش را مطرح می‌کنند که آیا برخورداری از مشروعیت الهی از یکسو و مطلقه بودن ولایت از سوی دیگر، فقیه را به سمت استبداد و دیکتاتوری سوق نمی‌دهد؟ این بحث را در ابتدای انقلاب و زمان تدوین قانون اسلامی، گروه‌هایی همچون سازمان منافقین، جبهه ملی، نهضت آزادی و احزاب چپ مثل حزب توده مطرح کردند و حضرت امام (ره) در همان موقع به این شبهه پاسخ دادند. شبهه‌ای که در حال حاضر نیز معاندین و همچنین افراد بی بصیرت و ناآگاه، هنوز آن را مطرح می‌کنند.
رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی، در پاسخ به این شبهه، گفت: به این پرسش به دو صورت می‌توان پاسخ داد؛ پاسخ نخست این است که استبداد و دیکتاتوری در ادبیات سیاسی رایج، به نظام‌های حاکمیتی اطلاق می‌گردد که تعدادی از ویژگی‌های هفت گانه‌ای که در ادامه می‌آید به روشنی در آن‌ها دیده می‌شود.
او، نخستین ویژگی حکومت‌های دیکتاتور را "مبتنی نبودن حاکمیت بر هیچ قانونی"، دانست و گفت: این خصوصیت به این معنا هست که یک نفر، خودش برنامه ریزی می‌کند، تصمیم می‌گیرد و به سمت جلو می‌رود و هیچ قانونی پیشینی وجود ندارد که بگوییم بر اساس یک قانون مشخص به جلو می‌رود.
این استاد حوزه و دانشگاه، در توضیح دومین ویژگی حکومت‌های استبدادی گفت: در حکومت‌های دیکتاتوری، قدرت با شکستن قانون‌های پیشین، از طریق زور و به تعبیری با کودتا به دست گرفته می‌شود. در تاریخ سیاسی معاصر ایران تا پیروزی انقلاب اسلامی هر چه حکومت بوده است با کودتا بوده است.
تولیت حرم مطهر، "نبودن قانون و قاعده‌ای برای جانشینی" را ویژگی سوم حکومت‌های استبدادی عنوان کرد و گفت: یکی از ویژگی‌های نظام‌های دیکتاتوری این است که هیچ قانونی برای جانشینی وجود ندارد و انتقال قدرت، به صورت موروثی است و البته در مورد همین هم مناقشات بسیار وجود دارد. موارد متعددی بوده است که وقتی یکی از پادشاهان فوت می‌کرد، ده‌ها نفر ادعای پادشاهی می‌کردند. حتی در خود کشور ما هیچ قاعده و قانونی نبود که آیا پادشاه بعدی سواد دارد یا ندارد؟ آیا سیاست دارد یا ندارد؟
او، " به کار گرفتن قدرت در جهت تأمین منافع گروه اندک"، را چهارمین ویژگی نظام‌های دیکتاتوری دانست و گفت: در تاریخ سیاسی کشور خودمان هم، مصادیق سوء استفاده از قدرت در جهت تامین منافع پادشاه و اطرافیان وی، بسیار است.
کلانتری در توضیح ویژگی پنجم حکومت‌های استبدادی گفت: در نظام‌های دیکتاتوری "فرمان بری مردم از حاکمیت تنها به سبب ترسِ از آن" است و در این نظام ها، دیکتاتوری ترس و وحشت حکومت می‌کند.
او، ششمین ویژگی نظام‌های دیکتاتوری را "انحصار قدرت در دست یک نفر"، عنوان کرد و گفت: دقیقاً جریان سلسله‌های پادشاهی قبل از انقلاب اسلامی، اینگونه بوده است. رضا خان، نادرشاه، شاه عباس کبیر و شاه عباس دوم؛ در این نظام ها، انحصار قدرت در دست یک نفر است و در مقابل آن یک نفر، هیچ کس، هیچ اختیاری ندارد.
تولیت حرم مطهر، "به کار بردن ترور به عنوان وسیله اصلی کاربست قدرت" را خصوصیت هفتم نظام‌های دیکتاتوری عنوان کرد و گفت: در نظام‌های استبدادی، برای استمرار قدرت، از ترور برای حذف مخالفان استفاده می‌شود.
او گفت: برخی از این ویژگی‌های هفت گانه، مانند مبتنی نبودن قدرت بر هیچ قانونی، به دست آوردن قدرت از طریق زور که در عربی به آن غلبه می‌گویند، و نبودن قانون مشخصی برای جانشینی، در نظام‌های دیکتاتوری عمومیت دارند.
رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی، تاکید کرد: بسیار روشن است که در نظام سیاسی مبتنی بر نظریه ولایت مطلقه فقیه، هیچ یک از ویژگی‌های حکومت‌های استبدادی دیده نمی‌شود، هفت دلیل را می‌توان برای اثبات این موضوع، عنوان کرد: نخست به این دلیل که نظام سیاسی مبتنی بر نظریه ولایت مطلقه فقیه، مبتنی بر حاکمیت قانون الهی یعنی دین خدا است که همه شهروندان جامعه اسلامی، اعم از حاکم و مردم را به صورت یکسان شامل می‌شود.
او گفت: در دین خدا همه شهروندان جامعه اسلامی اعم از حاکم و مردم، به صورت یکسان دیده می‌شوند و همه در مقابل قانون یکسان هستند. امیر المومنین حضرت علی علیه السلام می‌فرمایند: ای مردم، من اگر شما را به انجام کاری دعوت می‌کنم، قبل از شما خودم به آن عمل می‌کنم. اگر شما را از چیزی نهی می‌کنم قبل از شما خودم ترک می‌کنم. این تفاوت اصلی حاکمیت سیاسی اسلام با حاکمیت دیکتاتوری است.
در حاکمیت سیاسی اسلام، هر چه هست برای همه است و همه یکسان هستند. در حالی که در نظام‌های دیکتاتوری، شخص شاه و خانواده و اطرافیانش، همیشه مستثنا هستند و قانون و دستورالعمل برای مردم است.
کلانتری، در توضیح دومین دلیل گفت: در برپایی چنین نظامی، تنها اراده مردم براساس جهان بینی الهی نقش اساسی دارد، نه زور وکودتا. اول اعتقادات شکل می‌گیرد و بعد بر اساس آن باورها، نظام شکل می‌گیرد.
او ادامه داد: در سال ۱۳۴۱ در نشستی که مراجع در شهر قم داشتند حضرت امام خمینی (ره) فرمودند: باید مردم را نسبت به اندیشه‌های اسلام آگاه کنید و اگر مردم آگاه شدند، توپ، تانک و مسلسل نمی‌تواند مردم را از پا در بیاورد و حقیقتاً همه اندیشمندان علوم سیاسی کشور متفق القول هستند که حضرت امام (ره)، هیچ وقت اجازه نمی‌دادند کسی با اسلحه در خیابان بیاید و انقلاب را پیش ببرد و هر کاری کردند که ایشان را راضی کنند، امام (ره) اجازه ندادند. فقط مجاهدین خلق و چریک‌هایی فدایی اسلام مسلح نبودند، بلکه حزب موتلفه اسلامی هم مسلح بودند، ولی امام خمینی (ره) اجازه حمله‌های مسلحانه نمی‌دادند.
کلانتری گفت: در اینجا سوالی که ممکن است پیش بیاید این است که اگر فرض کنیم در یک حکومت طاغوتی به سر می‌بریم و یک جریان کاملاً مکتبی به فرض در ارتش بخواهد کودتا کند تا نظام اسلامی شکل بگیرد؛ آیا این درست است؟ در پاسخ باید گفت که خیر، این منطق اسلام نیست. منطق اسلام این است که باید خود مردم آگاه باشند و اراده کنند و این راه درست برای شکل گیری نظام اسلامی است.
تولیت حرم مطهر گفت: در مدینه مردم خدمت امام علی (ع) آمدند و با ایشان بیعت کردند و حضرت را برای اعمال قدرت سیاسی بسط ید دادند. در خطبه سوم نهج البلاغه، امام در این مورد مفصل بحث می‌کند. اما وقتی حاکمیت شکل گرفت دیگر اینطور نیست که هر روز با مردم بیعت کنند و حتی اگر برخی از اصحاب برجسته پیامبر (ص) به همراه ام المومنین عایشه برضد حضرت علی علیه السلام؛ تجمع کنند، امام کوتاه نمی‌آید. استقرار حاکمیت ولایت فقیه بر همین اساس است. اما هر حاکمیتی وقتی شکل گرفت، برای حفظ خودش باید تلاش کند و این واجب الهی است؛ و این واجب الهی وقتی مستقر شد دیگر امکان به حراج گذاشتنش نیست تا متزلزلش کنند و این خلاف فلسفه وجودی حکومت اسلامی است.
او در توضیح سومین دلیل برای اثبات این موضوع که در نظام سیاسی مبتنی بر نظریه ولایت مطلقه فقیه، هیچ یک از ویژگی‌های حکومت‌های استبدادی دیده نمی‌شود، گفت: قانون جانشینی در چنین نظامی برای همه اعصار تا خاتمه یافتن دوره غیبت کبرا به روشنی مشخص شده است. حاکمیت فقیه خودش یک قانون است و این طور نیست که بعد از رحلت بنیانگذار فقید جمهوری اسلامی، مشخص نباشد چه اتفاقی می‌افتد. همان قانونی که به موجب آن امام خمینی (ره) در راس حاکمیت سیاسی قرار گرفت؛ برای بعد از ایشان هم، همان قانون، برقرار است و برای بعد از مقام معظم رهبری هم، همان قانون برقرار است و این یک قانون کلی است که از قبل بوده و در کتب فقهی و اندیشه فق‌های ما، از زمان شیخ مفید وجود داشته است. یعنی نیابت عام از حضرت امام عصر (عج). این در بیانات و مکتوبات همه فق‌های شیعه است. تفاوت اساسی تفکر شیعه با اهل سنت این است که طبق تفکر شیعه، بعد از رحلت پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) و در غیاب این اعاظم، فق‌های جامع شرایط نیابت عام از حضرت امام عصر (عج) دارند. این یک قاعده است که در هر عصر با مکانیزم‌های زمان خودش عملیاتی می‌شود.
این استاد حوزه و دانشگاه، در توضیح، چهارمین دلیل گفت: قدرت در چنین نظامی، فقط در خدمت بر پایی دین خدا و سعادت حقیقی مردم است؛ و همگان حتی غیر مسلمانان نیز در آن از حقوق اساسی خود برخوردار می‌باشند. غربی‌ها علی رغم همه‌ی خباثت ها، جنگ، ترور و تحریم‌هایی که علیه نظام و ملت ما در طول این ۴۴ سال تحمیل کرده اند، همگی به پیشرفت‌های ایران در زمینه‌های مختلف اذعان دارند و از این همه دستاورد در حوزه‌های مختلف، متعجب هستند. همچنین همه اقلیت‌های دینی معترف هستند زندگی تحت نظام جمهوری اسلامی، بسیار بهتر از زندگی در کشور‌های غربی است.
او، ضمن معرفی کتاب «مسیح در شب قدر» گفت: «مسیح در شب قدر» عنوان دومین کتاب از مجموعه «خورشید در مهبط ملائکـة الله» و روایتی از حضور مقام معظم رهبری در منازل شهدای اقلیت‌های ارمنی و آشوری از سال ۱۳۶۳ تا ۱۳۸۹ است. بسیار جالب است وقتی می‌بینیم رهبر جمهوری اسلامی ایران درِ خانه‌ای را برای تبریک عید کریسمس می‌زنند. نه فقط مسلمین، بلکه غیر مسلمان‌ها هم به زندگی در جمهوری اسلامی افتخار می‌کنند.
کلانتری، پنجمین دلیل را اینگونه توضیح داد: مردم در نظام مبتنی بر ولایت فقیه فقط از سر اعتقاد و عشق، به تمکین از حاکمیت می‌پردازند و بر همین اساس از مال و جان خود نیز دریغ نمی‌ورزند. بیشترین تعداد شهدای ما در دفاع مقدس، ترور‌ها و در دفاع از حریم‌های حرم‌های اهل بیت علیهم السلام از توده مردم هستند.
تولیت حرم مطهر در توضیح ششمین دلیل گفت: در چنین نظامی قدرت از آن خدا و مؤمنان به دین خداست و هیچ شخص و گروهی حتی حاکم و حاکمان از امتیاز ویژه‌ای برخوردار نمی‌باشند. در حاکمیت ولایت فقیه کسی بر دیگری، هیچ امتیازی ندارد. بر خلاف نظام‌های دیکتاتوری که حاکم، اصل و بقیه فرع می‌شوند، در اینجا همه در یک سطح هستند.
او در توضیح دلیل هفتم برای تبیین این موضوع که در نظام سیاسی مبتنی بر نظریه ولایت مطلقه فقیه، هیچ یک از ویژگی‌های حکومت‌های استبدادی دیده نمی‌شود، گفت: ترور، ایجاد وحشت و هرج و مرج در نظام مبتنی بر ولایت فقیه خلاف قوانین و احکام صریح اسلام شمرده شده و با متخلّف بر اساس حق و عدالت و قانون برخورد می‌شود و هر جا اگر خودسری اتفاق افتاده باشد اولین کسی که برای برخورد مدعی شده است خود، ولی فقیه بوده است. آن کسی که برای قتل‌های زنجیره‌ای کوتاه نیامد، رهبر معظم انقلاب بود و گفت باید این‌ها محاکمه شوند و برخورد لازم انجام شود این یک اصل در نظام اسلامی و جمهوری اسلامی است.
در قضیه حضرت مسلم با عبیدالله بن زیاد، با یک ضربه می‌شد عبیدالله بن زیاد را از پا در آورد و یک ترور اتفاق می‌افتاد و تاریخ هم عوض می‌شد. اما مسلم گفت این خلاف خط مشی اسلام است و ایشان در خانه میهمان است و اینجا باید میزبانی را به درستی انجام داد و میدان جنگ جایش جدا است. این یک اصل در نظام‌های اسلامی، از جمله، نظام جمهوری اسلامی است.
او گفت: هفت ویژگی در نظام‌های دیکتاتوری و هفت ویژگی در نظام‌های مبتنی بر ولایت فقیه با هم این دو را با هم مقایسه کنید. جریاناتی که قصد دارند اینگونه القا کنند که نظام جمهوری اسلامی، دیکتاتوری است، اگر با دقت بررسی کنید، متوجه می‌شوید، خودشان، ماهیتشان و رفتارشان عین دیکتاتوری است. جریانات برانداز مثل منافقین همه‌ی ویژگی‌های دیکتاتوری را دارند. فرهنگی سیاسی دنیا را نمی‌شود عوض کرد. در فرهنگی سیاسی دنیا، معنای دیکتاتوری همین است و همه مختصات در آن وجود دارد. در آمریکا دو حزب جمهوری خواه و دموکرات حاکم است و به معنای واقعی کلمه دیکتاتوری در این دو حزب نهادینه شده است و در انتخاب ها، توپ را به هم پاس می‌دهند و گاهی هم تبانی می‌کنند. همینطور هم در بسیاری دیگر از کشور‌های مدعی حقوق بشر، آزادی و مردم سالاری، که در واقع، ویژگی‌های حکومت‌های استبدادی را دارند.
رئیس انجمن علمی انقلاب اسلامی در پایان تصریح کرد: دقت در منابع اصیل اسلامی این حقیقت را در اختیار می‌گذارد که آموزه‌های اسلام در حوزه سیاست به صورت صریح در جهت نفی و ریشه کن کردن استبداد، دیکتاتوری و حاکمیت جور قرار دارد و یکی از فلسفه‌های اصلی تشکیل حکومت در اسلام، مبارزه با استبداد و حاکمان جور و بسط قسط و عدالت است.
