چگونه فرزندان خود را مسئولیت‌محور بار بیاوریم؟ + صوت

حجت‌الاسلام والمسلمین تراشیون در جلسه عطر خوش زندگی در دفتر مقام معظم رهبری_قم به پرسش و پاسخ، راهکار‌های مسئولیت پذیری و افزایش تمرکز و حواس در فرزندان پرداخت که این پرسش و پاسخ تقدیم شما خواهد شد:

- سؤال کردند که اکثر مشکلات بچه‌ها از بیکاری است. اگر به فرزندی کار سپردیم و برای انجام آن رغبتی نشان نداد و سر باز زد چه کار کنیم؟

بحث شیوه مسئولیت دهی به بچه‌ها خیلی مهم هست که به چه روش‌هایی به بچه‌ها کار بدهیم.

مثلا یک بار به بچه‌ها می‌گوییم، ذلیل مرده به جای اینکه ظرف‌های آشپزخانه را بشوری بیا به خواهرت کمک کن. طبیعی است که قبول نمی‌کند. چون که سفارش کار به بچه ها، باید در لایه‌های پنهان باشد. طوری که باید اصلا متوجه نباشد که مشغول کاری شده است.

در بزرگتر‌ها هم خصوصا خانم‌ها این خصلت نمایان است. وقتی صبح از خواب بیدار می‌شوید اگر شوهرتان به شما امر کند که امروز خانه را مرتب کنید وظرف‌ها را هم بشورید. حتما حرصتان می‌گیرد و اگر نگیرد آن وقت حتما بیمار هستید و روان و رفتار سالمی ندارید. ولی یه موقعی هم صبح بلند می‌شوید و می‌بینید که مثلا ظرف‌ها کثیف هستند و خانه مرتب نیست. با آرامش و طمینان همرا با فرایند مشغولیت‌های مختلف این کار را انجام می‌دهید.

بچه‌ها هم باید در محیط خانه همین‌طور باشند. مثلا به گونه‌ای باشد که بچه بپرسد که مادر نان داریم یا نداریم؟ طوری که حس مسئولیت نسبت به خرید نان بکند. یا مثلا ایام خانه تکانی بچه‌ها باید به گونه‌ای تربیت شوند که خودشان درخواست کمک کنند.

یکی از دلایلی که افراد به سمت کار نمی‌آیند این است که عموم انسان‌ها ذاتا تنبل هستند. بنابریان باید با مجموعه عوامل مختلف انگیزه ایجاد کنیم. یکی از این انگیزه‌ها این است که بچه‌ها احساس کنند که بدون اخم و ناراحتی فعالیت و نتیجه این زحماتش در خانه دیده می‌شود.

راه دوم برای ایجاد انگیزه تقسیم مسئولیت در خانه است. مثلا در نزدیک‌های خانه تکانی مادر خانواده، روی یک تابلو در انظار خانواده با ماژیک تمام کار‌ها را بنویسد، حتی باید یک روز معین اختصاص به تقسیم کار‌ها شود. این کار یک انگیزه بزرگی برای خانواده می‌دهد. وقتی مشارکت عمومی در خانه شکل بگیرد، بهتر مسئولیت پذیر می‌شوند.

راه سوم این است که در خانه، به صورت سبک زندگی هتلی پیش نرویم. مثلا برخی پدر و مادر‌ها به بچه‌ها می‌گویند که شما درس بخوانید و هیچ کاری انجام ندهید. این کار کاملا اشتباه است.

شما باید بگویید، در کنار درس و مشق‌های خودتان هم به خانواده کمک کنید و هم کار‌های روزمره خودتان را انجام دهید. وقتی انتظارات به صورت شفاف بیان شود بچه‌ها هم به تدریج این انتظارات را تبدیل به یک باور می‌کنند. نتیجه تکرار باور است.

- سؤال پرسیدند که من یک پسر ۱۲ ساله دارم، هر حرفی را باید چندین بار تکرارکنم تا عمل کند و خیلی هم حرف می‌زند و در برابرش کم آورده ام، چه کار کنم؟

بچه‌هایی که چند بار باید حرف را تکرار می‌کنند، یکی از دلایلش این است که تمرکز و حواسشان پایین است و حواسشان جای دیگری است. در برخی موارد هم ممکن است که نیاز به بررسی داشته باشند.

چون دو تا از نشان اختلال تمرکز در این آقا پسر ۱۲ ساله است، هم حرف‌ها را باید تکرار کنیم و هم زیاد حرف می‌زند.

معمولا بچه‌هایی که تمرکز زیادی ندارند این دو تا ویژگی را با هم دارند. در مواردی نشانه‌های جانبی دیگری هم می‌توانند داشته باشند. مثلا تکالیف روزمره اش زیاد طول می‌کشد یا بیشتر در خواب غلت می‌زند. اگر بی نظمی داشته باشد طوری که نمی‌تواند نظم و برنامه را در کار‌های خود انسجام دهد، آن وقت باید نتیجه گرفت که نظم و تمرکز لازم را ندارد. به نظر می‌رسد که اگر از این نشانه‌ها را باهم داشته باشد حتما باید با یک مشاور مجرب مشورت کنید.

منبع: خبرگزاری رسمی حوزه