باشگاه خبرنگاران جوان؛ مهسا حنیفه - در حالی که جهان نظاره‌گر تصمیمات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، درباره تعرفه‌های گمرکی و تهدیدات نظامی علیه ایران است، باید به این پرسش پاسخ داد که آیا این اقدامات، صلح جهانی را به مخاطره می‌اندازد یا صرفاً نمایشی از قدرت‌نمایی در برابر رقبای خود است؟

سایه تهدید بر صلح جهانی

جهان بار دیگر شاهد مواضع تند و تصمیمات یک‌جانبه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، است که این بار نه تنها ایران، بلکه شرکای تجاری واشنگتن را نیز هدف قرار داده است. به نقل از الجزیره، ترامپ اعلام کرده که به زودی درباره اعمال تعرفه‌های گمرکی ثانویه علیه ایران تصمیم‌گیری خواهد کرد؛ تصمیمی که به گزارش رویترز، دامنه‌ای گسترده‌تر از ایران داشته و همه کشور‌ها را در بر خواهد گرفت. این رویکرد، که وال استریت ژورنال آن را نتیجه بررسی‌های واشنگتن برای وضع عوارض گمرکی علیه شرکا یا کل جهان توصیف کرده، نشان‌دهنده عزم آمریکا برای استفاده از ابزار‌های اقتصادی و نظامی در راستای سیاست‌های خود است. اما این اقدامات چه معنایی برای ایران و جامعه جهانی دارد؟ باید گفت که این تصمیمات نه تنها یک چالش اقتصادی، بلکه هشداری جدی برای امنیت بین‌المللی است که می‌تواند پیامد‌های گسترده‌ای در پی داشته باشد. تعرفه‌هایی که قرار است بر کشور‌های مختلف، از جمله چین، مکزیک، کانادا و حتی متحدان اروپایی آمریکا اعمال شود، واکنش‌هایی را برانگیخته و نشان داده که سیاست‌های یک‌جانبه‌گرایانه واشنگتن، حتی در میان دوستانش نیز پذیرشی ندارد.

در این میان، آنچه بیش از همه توجه را جلب می‌کند، تهدید صریح ایران به بمباران توسط رئیس‌جمهور آمریکا در مصاحبه با شبکه ان‌بی‌سی است. او گفته است: «اگر با ایران درباره برنامه هسته‌ای به توافق نرسیم، به آنها حمله کرده و تحریم‌هایی علیه آنها اعمال می‌کنیم.» این اظهارات، که با استقرار بمب‌افکن‌های رادارگریز B-۲ در پایگاه دیگو گارسیا در اقیانوس هند همراه شده، نشانه‌ای از رویکرد تهاجمی واشنگتن است که می‌تواند ثبات منطقه را به خطر اندازد. این تهدیدات، در حالی مطرح می‌شود که به گفته خود ترامپ، گفت‌و‌گو‌هایی میان مقامات آمریکایی و ایرانی در جریان است.

از تعرفه‌های اقتصادی تا بمب‌افکن‌های سنگرشکن

بررسی دقیق‌تر اخبار نشان می‌دهد که سیاست‌های اخیر آمریکا، ترکیبی از فشار اقتصادی و تهدید نظامی است که به صورت موازی پیش می‌رود. به گزارش آکسیوس، ارتش آمریکا چندین بمب‌افکن B-۲ را به پایگاه دیگو گارسیا اعزام کرده؛ بمب‌افکن‌هایی که به دلیل قابلیت حمل بمب‌های سنگرشکن عظیم، می‌توانند در هرگونه اقدام نظامی علیه تأسیسات زیرزمینی ایران نقشی کلیدی ایفا کنند. یک مقام آمریکایی این استقرار را «بی‌ارتباط» با ضرب‌الاجل دو ماهه ترامپ به ایران برای توافق هسته‌ای ندانسته است.

از سوی دیگر، تعرفه‌های گمرکی که قرار است به زودی اعلام شود، ابزاری اقتصادی برای تحت فشار قرار دادن کشور‌هایی است که واشنگتن آنها را مانعی در برابر سیاست‌های خود می‌بیند. این دو رویکرد، یعنی تهدید نظامی و فشار اقتصادی، بخشی از یک استراتژی واحد برای به زانو درآوردن مخالفان آمریکا است؛ استراتژی‌ای که ایران، به دلیل ایستادگی بر مواضع اصولی خود، در کانون آن قرار گرفته است.

در این میان، واکنش مقامات ایرانی، به‌ویژه اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه، نشان‌دهنده عمق درک کشورمان از این تهدیدات است. او تهدید صریح ایران به بمباران را «تقابل آشکار با ذات و جوهره صلح و امنیت بین‌المللی» دانسته و آن را «نقض فاحش منشور ملل متحد و پشت‌پا زدن به رژیم پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» توصیف کرده است.

این سخنان، که با ادبیاتی قاطع و منطقی بیان شده، بازتاب‌دهنده موضع حکیمانه ایران است که خشونت را محکوم کرده و بر صلح به عنوان راه‌حل تأکید دارد. بقایی با جمله‌ای تأمل‌برانگیز، آمریکا را به انتخاب میان خشونت و صلح دعوت کرده و یادآور شده که هر انتخابی، آثار و تبعات خود را به دنبال خواهد داشت. این دیدگاه، که ریشه در فرهنگ صلح‌طلبانه و تمدن‌ساز ایرانی دارد، نشان می‌دهد که ایران نه تنها در برابر تهدیدات تسلیم نمی‌شود، بلکه با منطق و دیپلماسی به میدان می‌آید.