باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی- پیری مرحله‌ای بحرانی است که در آن خطر زوال عقل افزایش می‌یابد و دانشمندان را بر آن داشته است تا الگوهای رفتاری و ویژگی‌های ذهنی مرتبط با عملکرد مغز را مطالعه کنند و شیوه‌هایی را برای مقابله با زوال عقل توسعه دهند.

در این راستا، تیمی از محققان دانشگاه کالیفرنیا، لس‌آنجلس، رابطه بین کنجکاوی شناختی و سلامت مغز را در بزرگسالان گروه‌های سنی مختلف بررسی کردند. این مطالعه نشان داد افرادی که سطح بالایی از کنجکاوی، به ویژه در مورد اطلاعات عمومی و دانش را حفظ می‌کردند، توانایی بیشتری برای مقاومت در برابر زوال عقل نشان دادند.

محققان همچنین خاطرنشان کردند که عدم کنجکاوی ممکن است عاملی باشد که خطر زوال عقل مرتبط با پیری را افزایش می‌دهد.

این یافته‌ها با باور رایج مبنی بر اینکه کنجکاوی به طور طبیعی با افزایش سن کاهش می‌یابد، در تضاد است. محققان دریافتند که برخی از انواع کنجکاوی، به ویژه آنچه به عنوان "کنجکاوی شناختی" شناخته می‌شود، می‌تواند در سنین بالاتر افزایش یابد.

برای تجزیه و تحلیل این موضوع، تیم تحقیقاتی به رهبری دکتر آلن کاستل، روانشناس، دو نوع کنجکاوی را ارزیابی کردند:

کنجکاوی صفتی: یک ویژگی شخصیتی پایدار.

کنجکاوی وضعیتی: کنجکاوی شناختی لحظه‌ای که افراد هنگام مواجهه با یک سوال جدید یا ناآشنا احساس می‌کنند.

بیش از ۶۰۰ نفر بین ۲۰ تا ۸۴ سال (با میانگین سنی ۴۴ سال) در این مطالعه شرکت کردند. شرکت‌کنندگان یک پرسشنامه آنلاین را برای ارزیابی کنجکاوی خود به عنوان یک ویژگی تکمیل کردند. سپس از آنها خواسته شد تا به سوالات چالش‌برانگیز دانش عمومی، مانند «کدام کشور اولین کشوری بود که به زنان حق رأی داد؟» پاسخ دهند و علاقه آنها به دانستن پاسخ پس از حدس زدن اندازه‌گیری شد.

نتایج نشان داد که کنجکاوی لحظه‌ای ارتباط نزدیکی با کنجکاوی ویژگی دارد. با این حال، از قضا، کنجکاوی شناختی از الگوی ثابتی در مراحل مختلف زندگی پیروی نمی‌کند، به گونه ای که در اوایل بزرگسالی کاهش یافته، سپس دوباره پس از میانسالی افزایش می یابد و تا پیری همچنان افزایش خواهد یافت.

محققان این تغییر را با این واقعیت توضیح می‌دهند که بزرگسالان جوان‌تر بر وظایف عملی زندگی مانند مطالعه، کار و بزرگ کردن فرزندان تمرکز می‌کنند که به نوعی کنجکاوی هدفمند نیاز دارد. از سوی دیگر، بزرگسالان مسن‌تر، زمان و علاقه بیشتری برای کسب دانش جدید در زمینه‌های مورد علاقه خود دارند که کنجکاوی شناختی آنها را پس از بازنشستگی افزایش می‌دهد.

 کاستل گفت: «نتایج نشان می‌دهد که افراد مسن‌تر میل خود را به یادگیری از دست نمی‌دهند، بلکه در مورد آنچه می‌خواهند بدانند، گزینشی‌تر می‌شوند. ادامه این نوع کنجکاوی ممکن است کلید حفظ سلامت مغز با افزایش سن باشد.»

این مطالعه در مجله PLoS One منتشر شده است.

منبع: ایندیپندنت