باشگاه خبرنگاران جوان - در یک‌سال گذشته و با هدایت فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، حمل‌ونقل ریلی کشور شاهد تحولی چشمگیر در توسعه زیرساخت‌ها، نوسازی ناوگان و افزایش ظرفیت شبکه بوده است؛ به طوری که تنها در همین مدت ۲۹ کیلومتر مسیر جدید به بهره‌برداری رسیده، ۱۴۷ کیلومتر زیرسازی و ۱۱۱ کیلومتر روسازی خطوط انجام شده و ده‌ها پروژه دیگر در حوزه ایستگاه‌ها، ناوگان و کریدورهای بین‌المللی اجرا شده است.

حمل‌ونقل ریلی؛ پیشران توسعه پایدار با تمرکز بر انرژی، ایمنی و ترانزیت

حمل و نقل ریلی به عنوان یکی از محورهای اصلی توسعه پایدار، نقش کلیدی در کاهش مصرف انرژی، کاهش آلاینده‌ها، افزایش ایمنی جابه‌جایی و تقویت ترانزیت بین‌المللی ایفا می‌کند.

اسناد بالادستی کشور، از جمله برنامه هفتم توسعه و سند چشم‌انداز حمل‌ونقل، بر افزایش سهم حمل‌ونقل ریلی در جابه‌جایی بار و مسافر، توسعه خطوط جدید، نوسازی ناوگان و تکمیل کریدورهای ریلی تأکید دارند.

در همین راستا، شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران و شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور، با راهبری وزارت راه و شهرسازی، در سال نخست دولت چهاردهم پروژه‌های متعددی را در زمینه احداث خطوط جدید، دوخطه‌سازی، نوسازی واگن‌ها و لکوموتیوها و توسعه ایستگاه‌های مسافری و باری اجرا کرده‌اند.

این اقدامات منجر به بهبود ظرفیت شبکه ریلی، ارتقای کیفیت خدمات مسافری و افزایش سهم ریل در حمل بار داخلی و ترانزیتی شده است.

توسعه و تکمیل خطوط ریلی جدید

در یک سال گذشته، بهره‌برداری از ۲۹ کیلومتر مسیر ریلی در محور سالار – شادمهر با اعتباری بالغ بر ۲۳۳۰ میلیارد تومان انجام شد.

همچنین عملیات زیرسازی ۱۴۷ کیلومتر خط ریلی جدید با ارزش ۱۵۴۰۰ میلیارد تومان و روسازی ۱۱۱ کیلومتر خط جدید دیگر با سرمایه‌گذاری ۵۰۰۰ میلیارد تومان به انجام رسید و در حوزه زیرساخت ایستگاهی، ساخت ساختمان‌های ایستگاه‌های راه‌آهن به مساحت ۹۹۳۶ متر مربع انجام شده است.

همچنین برای حمایت از صنایع و تجارت، احداث خطوط صنعتی و تجاری به طول ۳۱ کیلومتر و با اعتبار ۳۰۰۰ میلیارد تومان در دستور کار قرار گرفت و اجرایی شد.

افزایش ظرفیت شبکه با دوخطه‌سازی و بهسازی زیرساخت‌ها

به منظور ارتقای ظرفیت تردد در محورهای پرترافیک، ۱۰۷ کیلومتر از مسیرهای موجود به صورت دوخطه و با هزینه‌ای بالغ بر ۹۰۰۰ میلیارد تومان بازسازی شد.

همچنین بیش از ۱۳۰ کیلومتر مسیر شریانی ریلی با اعتبار ۱۵۰۰ میلیارد تومان بهسازی شد.

بازسازی پل‌ها، تونل‌ها و ابنیه فنی با هدف ارتقای ایمنی و افزایش عمر بهره‌برداری خطوط نیز در این بازه زمانی انجام شد.

افزون بر این، بهسازی و بازسازی ۱۳۰ کیلومتر از خطوط شبکه ریلی با بودجه ۱۱۰۰ میلیارد تومان، و نوسازی سیستم علائم الکتریکی در ۱۴ ایستگاه با اعتباری معادل ۱۲۶ میلیارد تومان به مرحله اجرا رسید.

ارتقاء ایستگاه‌ها و پایانه‌های باری و مسافری

در راستای بهبود عملکرد ترانزیتی و خدماتی، پایانه‌های بار ریلی در بنادر مهم کشور از جمله امام خمینی (ره)، شهید رجایی و امیرآباد ارتقاء یافتند. بهسازی ایستگاه‌های مسافری پرتردد نظیر ایستگاه‌های تهران، مشهد، تبریز و شیراز نیز انجام شد.

همچنین پایانه‌های مرزی به سامانه‌های مدرن تخلیه و بارگیری مجهز شدند تا فرآیند حمل‌ونقل ریلی با سرعت و بهره‌وری بیشتری دنبال شود.

نوسازی و توسعه ناوگان باری و مسافری

در حوزه ناوگان، ۲۷ دستگاه لکوموتیو نو و بازسازی‌شده به ارزش ۲۳۰۰ میلیارد تومان وارد مدار بهره‌برداری شدند. همچنین عملیات خرید و بازسازی ۷۳ سالن مسافری با اعتباری بالغ بر ۱۸۰۰ میلیارد تومان انجام شده است.

تأمین ۴۹۰ دستگاه واگن باری جدید نیز با سرمایه‌گذاری ۲۰۰۰ میلیارد تومانی، نقش مهمی در افزایش ظرفیت حمل بار ریلی ایفا کرده است.

تحقق اسناد بالادستی با اجرای طرح‌های جهشی در بخش ریل

مطابق با اهداف تعیین‌شده در برنامه هفتم توسعه و سند چشم‌انداز حمل‌ونقل، این مجموعه اقدامات از سوی وزارت راه و شهرسازی دولت چهاردهم با هدف افزایش سهم ریل در جابه‌جایی بار و مسافر، تکمیل کریدورهای داخلی و ترانزیتی، ارتقای کیفیت خدمات و دستیابی به توسعه پایدار صورت گرفته است.

حجم بالای پروژه‌های اجراشده، سرمایه‌گذاری چند ۱۰هزار میلیارد تومانی در بخش ریل، و شتاب در نوسازی ناوگان و خطوط، نشان‌دهنده تعهد وزارت راه و شهرسازی در پیشبرد یکی از مهم‌ترین اولویت‌های زیرساختی کشور در سال نخست دولت چهاردهم است.

منبع: وزارت راه و شهرسازی