باشگاه خبرنگاران جوان؛ رضوان پاک منش - طرح نهضت ملی مسکن در سراسر کشور به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین وعده‌های دولت برای خانه‌دار کردن اقشار متوسط و کم‌درآمد مطرح شد. این طرح در استان لرستان نیز با تبلیغات گسترده آغاز شد، اما امروز پس از گذشت چند سال، آنچه دیده می‌شود بیشتر وعده‌های نیمه‌کاره و پروژه‌هایی است که روی کاغذ پیشرفت دارند، اما در عمل خاک می‌خورند.

بخش مهمی از کندی کار در لرستان به عدم هماهنگی میان دستگاه‌های متولی بازمی‌گردد. بنیاد مسکن، راه و شهرسازی، شهرداری‌ها و بانک‌ها هر کدام بخشی از کار را بر عهده دارند، اما نبود یک مدیریت واحد و جدی، موجب شده بسیاری از متقاضیان در پیچ‌وخم اداری سرگردان شوند. واگذاری زمین در برخی نقاط استان با تأخیر انجام شده و در بسیاری موارد حتی نقشه‌های اجرایی و زیرساخت‌ها آماده نشده است.

تأمین مالی بزرگ‌ترین مانع پیشرفت پروژه‌هاست. بانک‌ها که موظف به پرداخت تسهیلات بودند، اغلب به‌دلیل مشکلات منابع و سود بالای تسهیلات، همکاری لازم را ندارند. بسیاری از متقاضیان لرستانی از ناتوانی در پرداخت اقساط یا آورده اولیه گلایه دارند؛ شرایط اقتصادی استان، که نرخ بیکاری بالایی دارد، پرداخت چنین مبالغی را برای خانوار‌ها تقریباً غیرممکن کرده است.

۲۷ هزار نفر در انتظار مسکن ملی لرستان

استاندار لرستان در جلسه شورای مسکن استان گفت: باتوجه به ضرورت و اهمیت موضوع مسکن ملی باید هم افزایی لازم در این زمینه ایجاد شود و تعاونی‌های کم کار خلع ید شوند.

 مهندس سید «سعید شاهرخی» اظهارداشت: در سنوات گذشته ۳۷ هزار نفر در استان در این حوزه ثبت نام کرده‌اند که تامین زمین برای ۱۰ هزار نفر انجام شده است.

وی ادامه داد: همچنین ۸ هزار پروانه ساختمانی برای متقاضیان در سطح استان صادر شده است.

استاندار لرستان با اشاره به ضرورت تسریع در روند پرداخت تسهیلات مسکن ملی، افزود: تاکنون ۴۷۳۶ واحد تسهیلات دریافت کرده‌اند و ۴۶۰۰ واحد نیز در مرحله پیگیری برای اخذ تسهیلات هستد.

شاهرخی خاطرنشان کرد: در این راستا، چون برخی تعاونی‌ها مشکلاتی داشته‌اند و مدارک آنها برای برقراری تسهیلات نواقص داشته با تایید مسکن و شهرسازی و معاونت عمران، خلع ید می‌شوند.

وی افزود: انتظار داریم بانک‌ها نیز همکاری لازم برای پرداخت تسهیلات را داشته باشند.

وی ادامه داد: همچنین موضوعات مربوط برای اخذ پروانه با شهرداری‌ها مشکلات در کمترین زمان حل شود

و انتظار داریم تا دو هفته دیگر با کمک شهرداری مشکل حل شود.

استاندار لرستان با اشاره به کمبود زمین برای ساخت مسکن ملی، گفت: در شهر‌هایی مانند خرم آباد و بروجرد مشکل تامین زمین وجود دارد که باید با افزایش تراکم طلق ضوابط شهرسازی، برای رفع این مشکل اقدام کنیم.

شاهرخی افزود: همچنین برای ایجاد شهر جدید در مجاورت شهر خرم آباد یا الحاق اراضی اطراف آن برای تامین زمین در حال پیگیری هستیم.

وی تاکید کرد: لازم است در برخی موارد قانون به سمت مردم و منافع عمومی خم شود ولی شکسته نشود.

۱۰ هزار واحد مسکن ملی در استان

وی گفت: هم اکنون ۱۰ هزار واحد مسکن ملی در استان در دست احداث است و ۲۰ هزار واحد هم در مرحله تامین زمین هستند.

استاندار لرستان در بخش دیگری از سخنانش در مورد پروانه‌های مسکن ملی گفت: شهرداری‌های خرم آباد و بروجرد، توانمندی هستند و نباید پرونده‌ای چند ماه در نظام مهندسی، تامین اجتماعی و ... بماند، زیرا هرچه پروژه معطل بماند، هزینه اتمام آن بیشتر می‌شود. 

شاهرخی افزود: مسولان این بخش‌ها باید تلاش کنند تا ۱۵ روز دیگر مشکلات موجود در این زمینه شناسایی و رفع شود.

بی‌توجهی به شرایط خاص لرستان

لرستان استانی با بافت روستایی گسترده و شهر‌هایی با سطح توسعه پایین است. به جای اینکه سیاست‌گذاری مسکن متناسب با ویژگی‌های جغرافیایی و معیشتی مردم باشد، نسخه‌ای یکسان برای همه مناطق کشور پیچیده شده است. در بسیاری از شهرستان‌ها حتی زیرساخت‌های اولیه مثل راه دسترسی، آب و فاضلاب یا برق در محل پروژه‌ها آماده نیست. این یعنی مردم حتی اگر توان پرداخت داشته باشند، باز هم در خانه‌هایی بدون امکانات اولیه ساکن خواهند شد.

وقتی وعده‌های مسکن ملی محقق نمی‌شود، اعتماد عمومی نسبت به برنامه‌های دولت کاهش می‌یابد. برای جوانانی که سال‌ها منتظر خانه‌دار شدن هستند، نیمه‌کاره ماندن این پروژه‌ها نه‌تنها مشکل اقتصادی ایجاد می‌کند بلکه امید اجتماعی را نیز تضعیف می‌سازد. در لرستان که با مشکلاتی، چون بیکاری و مهاجرت روبه‌روست، این موضوع می‌تواند موج جدیدی از ناامیدی و ترک دیار را به دنبال داشته باشد.

نهضت ملی مسکن در لرستان تا امروز بیشتر شبیه یک شعار باقی مانده است تا یک واقعیت. کم‌کاری دستگاه‌ها، مشکلات مالی و بی‌توجهی به شرایط خاص استان باعث شده این طرح نتواند به هدف اصلی خود برسد. اگر دولت به‌جای وعده‌های تکراری، به حل ریشه‌ای موانع بپردازد، شاید هنوز بتوان امیدی به خانه‌دار شدن هزاران خانواده لرستانی داشت.