امنیت بدون مشارکت مردم پایدار نمی‌شود/ مردم از پلیس غیرمقتدر راضی نیستند
فرمانده انتظامی کشور گفت: مشارکت یعنی مردم خود نیز در تأمین امنیت نقش‌آفرین باشند، همان‌گونه که در «دفاع مقدس ۱۲ روزه» شاهد این نقش‌آفرینی بودیم.
باشگاه خبرنگاران جوان - سردار احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی کشور، در آخرین روز از هفته فراجا و در برنامه "گفت‌وگوی ویژه خبری" اظهار کرد: عملیات، مأموریت و اقدام پلیس زمانی به نتیجه دقیق، به‌موقع و مؤثر می‌رسد که همراهی و همکاری مردم را به همراه داشته باشد. البته همراهی و همکاری مردم یک بخش از ماجراست، اما مشارکت مفهومی عمیق‌تر دارد؛ مشارکت یعنی مردم خود نیز در تأمین امنیت نقش‌آفرین باشند، همان‌گونه که در «دفاع مقدس ۱۲ روزه» شاهد این نقش‌آفرینی بودیم.
وی افزود: یکی از نمود‌های این مشارکت، در حوزه مقابله با سرقت است. همراهی مردم در این زمینه زمانی معنا پیدا می‌کند که مراقبت و محافظت از اموال خود را جدی بگیرند. در این صورت، مردم خودشان به نوعی "پلیس افتخاری" برای جامعه تبدیل می‌شوند. سرقت زمانی رخ می‌دهد که "زمینه" و "زمانه" برای مجرم مهیا باشد؛ یعنی سارق احساس کند می‌تواند با دشواری اندک به هدف خود برسد.
فرمانده کل انتظامی کشور ادامه داد: هوشمندی مردم در همین‌جا بروز می‌کند؛ وقتی با اقدامات بازدارنده، زمینه وقوع جرم را محدود می‌کنند، در حقیقت زمان را از مجرم می‌گیرند. تفاوت زیادی است بین کسی که خودرویش را صرفاً قفل کرده و رها می‌کند با کسی که علاوه بر قفل در، از قفل فرمان، قفل ترمز و پارک در محل دارای دوربین استفاده می‌کند. در چنین حالتی، مردم خودشان در کنار پلیس قرار می‌گیرند و نقش مکملی در ایجاد امنیت ایفا می‌کنند.
رادان تصریح کرد: ما همواره به دنبال تقویت این مشارکت مردمی بوده‌ایم. گاهی مشاهده می‌شود برخی شهروندان، ناخواسته تمام شرایط را برای ارتکاب سرقت فراهم می‌کنند؛ در حالی که با اندکی دقت می‌توانند سهم مهمی در کاهش جرم داشته باشند. خوشبختانه در حوزه سرقت، شاهد کاهش وقوع و افزایش کشف بوده‌ایم که جزئیات آن به‌زودی اعلام خواهد شد.
وی با تأکید بر اینکه "پلیس مقتدر، مشارکت مردمی و جامعه امن" سه دایره به‌هم‌پیوسته برای تحقق امنیت هستند، گفت: پلیس باید مقتدر باشد، چرا که مردم از پلیس غیرمقتدر رضایت ندارند. البته اقتدار از نگاه ما به معنای استفاده مشروع و قانونی از قدرت است، نه رفتار خشن. اقتدار واقعی یعنی اجرای قانون با تدبیر و در چارچوب ضوابط، تا مردم احساس امنیت و اعتماد کنند.
۳۷ درصد کاهش درگیری و خشونت در یک سال گذشته
رادان با اشاره به اقدامات مقابله‌ای پلیس در حوزه سرقت گفت: همکاران ما در پلیس آگاهی و فرماندهی‌های استانی قرارگاه سرقت را راه‌اندازی کردند تا تمام وجوه مقابله با سرقت (اعم از عملیات‌های فیزیکی و اقدامات هوشمند) به‌صورت متمرکز پیگیری شود.
وی ادامه داد: در دوره‌ای که سال ۱۴۰۱ درحال پایان بود، شاهد ۱۹ درصد افزایش وقوع سرقت بودیم و کشفیات قابل‌توجهی هم رخ نداد. پس از تشکیل قرارگاه، راه‌اندازی گشت‌های مقابله‌ای موتوری و خودرویی، و تمرکز پلیس آگاهی، اقدامات متعددی اجرا شد؛ از جمله استفاده از پابند‌های الکترونیک برای سارقان سابقه‌دار (با مجوز قضائی) و راه‌اندازی "آزمایشگاه تحلیل داده" در پلیس آگاهی که امکان تحلیل و رصد هوشمند رفتار مجرمان را فراهم کرد.
فرمانده کل انتظامی تصریح کرد: نتایج این برنامه‌ها سریع و ملموس بود؛ در دوره سال ۱۴۰۲، آن افزایش ۱۹ درصدی به صفر رسید؛ یعنی نه تنها افزایش ادامه نیافت بلکه ۶ درصد کاهش وقوع نیز ثبت شد و کشف‌ها بیش از ۳۵ درصد افزایش پیدا کرد.
رئیس پلیس کشور خاطرنشان کرد: در دوره ۱۴۰۳ نیز ۱۸ درصد کاهش وقوع و ۴۴ درصد افزایش کشف را تجربه کردیم. در نیم‌سال جاری (۱۴۰۴) نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۷ درصد کاهش وقوع و ۵۶ درصد افزایش کشف گزارش شده است. به‌طور کلی در بازه دو ساله نسبت به اوج قبلی، حدود ۴۱ درصد کاهش تجمعی در وقوع سرقت به‌دست آمده است.
رادان افزود: هرچند این دستاورد‌ها قابل توجه است، اما کافی نمی‌دانیم؛ حتی یک مورد کشف‌نشده هم برای ما قابل قبول نیست و تلاش بر بازگرداندن اموال مردم ادامه دارد. تاکنون بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار مورد اموال به مالباختگان بازگردانده شده است.
وی تأکید کرد: سرعت در کشف بسیار اهمیت دارد؛ هرچه کشف سریع‌تر انجام شود، فرصت تخریب یا فروش اموال توسط سارقان از بین می‌رود. از مردم خواست مشارکت خود را در ارائه اطلاعات و همکاری با پلیس افزایش دهند تا این موفقیت‌ها تداوم یابد.
فرمانده کل انتظامی گفت: پلیس آگاهی مصمم‌تر شده و برخورد‌های قاطع‌تری با سارقان حرفه‌ای و خشن صورت گرفته؛ برخی از سارقان دستگیر و با اعمال مجازات قانونی مواجه شدند. آزمایشگاه تحلیل داده و سامانه‌های هوشمند کمک کرده‌اند حتی پیش از خروج مجرمان از کشور یا انجام اقدام مجرمانه، آنها را شناسایی و رصد کنیم.
وی با تاکید بر ضرورت توجه به ایمنی فیزیکی منازل و اماکن گفت: متأسفم هنگامی که می‌بینیم برای درِ پارکینگ یا آیفون ورودی فقط به زیبایی اهمیت داده می‌شود؛ پارکینگ به در زیبا نیاز ندارد، به درب مستحکم و امن نیاز دارد. آیفون نیز لازم نیست زیبا باشد، اما باید عملکردی امن و مطمئن داشته باشد.
رادان افزود: پرونده‌هایی داشتیم که سارقان با دست‌کاری آیفون سیمی، آن را باز کرده و وارد شده‌اند؛ بنابراین پیگیری این موارد از سوی مردم ضروری است و باید با دقت و جدیت دنبال شود. پلیس پیشگیری نیز گزارش‌هایی در این‌باره داده و برنامه‌ریزی کرده‌ایم که به‌صورت بلوک‌به‌بلوک، واحدبه‌واحد و صنف‌به‌صنف با همراهی مردم، ناامنی‌های فیزیکی محل‌ها را شناسایی و صورت‌جلسه کنیم.
فرمانده کل انتظامی ادامه داد: همزمان با تدوین مقررات جدید ساختمانی و اجرای مبحث ۱۹، از این پس سازنده‌ها باید تأییدیه رعایت الزامات ایمنی را ارائه کنند؛ اما مسئله این است که بسیاری از ساختمان‌های قدیمی قبل از لازم‌الاجرا شدن این دستورالعمل ساخته شده‌اند و نیاز به بازنگری و ارتقاء ایمنی دارند. برخی پیمانکاران به‌دلیل صرفه‌جویی، از مصالح و یراق‌آلات ارزان استفاده کرده‌اند؛ ما در اینجا بحث گرانی نداریم، بحث ما امنیت است تا فرزندان مردم در خانه احساس آرامش کنند.
ترافیک و سرقت، دغدغه‌های اصلی مردم
وی در پاسخ به پرسشی درباره مهمترین دغدغه‌های مردم از نگاه نیروی انتظامی گفت: بر اساس پیمایش‌های اخیر، ترافیک در صدر دغدغه‌ها قرار گرفته و پس از آن سرقت است.
سردار رادان در پاسخ به سوالی درباره وعده برخورد با اراذل و اوباش تا پایان ۱۴۰۴ گفت: ما مصمم هستیم و کار دنبال می‌شود؛ تا پایان دوره‌ای که اعلام کرده‌ایم تلاش خواهد شد که تحولات ملموسی رخ دهد؛ البته ممکن است مواردی باقی بماند که برخورد‌های قضائی و انتظامی بیشتری لازم داشته باشد.
وی درباره استرداد اموال مکشوفه توضیح داد: اموالی هست که با سرعت کشف، فرصت فروش یا آب شدن توسط سارق از بین نرفته‌اند و سریعاً قابل بازگرداندن‌اند؛ و دسته‌ای دیگر که پیگیری از مسیر مال‌خران و شبکه‌های فروش نیاز دارد. قبلاً اموال در گنجینه نگهداری می‌شد؛ اما امروز به محض کشف، با مالک از طریق پیامک یا تماس ارتباط برقرار می‌کنیم تا اموال تحویل داده شود.
فرمانده کل انتظامی در ادامه به نکاتی درباره رفتار مردم در حفظ اموالشان اشاره کرد و گفت: موبایل‌های گران‌قیمت بیش از بقیه مورد توجه سارقان قرار می‌گیرند؛ بنابراین توصیه می‌کنم در اماکن عمومی، تلفن همراه را در معرض دید و کنار گوش نگه ندارید تا احتمال سرقت کاهش یابد. اینها نمونه‌هایی از مشارکت مدنی است که ما از مردم انتظار داریم.
وعده افزایش دو برابری خودرو‌های ضدگلوله در مرز‌های سیستان و بلوچستان
وی در پاسخ به پرسشی درباره تحرکات اخیر در استان سیستان و بلوچستان و علل افزایش ناامنی‌ها گفت: جمهوری اسلامی ایران با ۱۵ کشور هم‌مرز است و بنابراین ۱۵ نوع مرز و شرایط مرزی متفاوت داریم. هر استان مرزی ـ از جمله سیستان و بلوچستان، آذربایجان‌های غربی و شرقی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، گیلان، مازندران و خراسان‌ها ـ ویژگی‌های خاص خود را دارد؛ برخی مرز‌های رودخانه‌ای، برخی مرز‌های دریایی و برخی مرز‌های خشکی‌اند و هر کدام اقتضائات و دشواری‌های خاص خود را دارند.
رادان افزود: مرزبانان ما در سیستان و بلوچستان با گرما‌های شدید (۴۷–۴۸ درجه) رو‌به‌رو هستند، در حالی که مرزبانان مناطق غربی با سرمای شدید زیر صفر مواجه می‌شوند. این سختی‌ها گاه عملیات مرزبانی را پیچیده می‌کند؛ در برخی موارد، مرزبانان در برف گم شده و حتی تعدادی از آنان شهید شده‌اند که همه اینها فقط برای حفظ امنیت مردم است.
فرمانده کل انتظامی ادامه داد: نیروی انتظامی در جریان دفاع مقدس ۱۲ روزه نیز مجبور به جابجایی یگان‌های تکاوری از مرز‌ها برای تقویت امنیت داخلی شد؛ اما توطئه‌ها علیه کشور ادامه دارد و ما باید هوشیار باشیم. در شش ماه اخیر نیز تعدادی از شهدای مرزبانی مربوط به جنوب‌شرق کشور بوده که نشان‌دهنده پیچیدگی تهدید‌ها در آن منطقه است.
رادان با اشاره به نیاز به تجهیزات مناسب برای مرزبانان گفت: معلوم است که برخی از تجهیزات و خودرو‌های مورد استفاده در مناطق مرزی متناسب با تهدیدات نیست؛ به همین دلیل موضوع ضدگلوله‌سازی خودرو‌ها را آغاز کرده‌ایم. رئیس‌جمهور نیز در جلسه هیئت دولت دستور دادند که وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت دفاع و پشتیبانی تجهیزات لازم را در اختیار قرار دهند. تاکنون چند ده دستگاه خودرو ضدگلوله به استان سیستان و بلوچستان تحویل شده و قرار است تا پایان سال این تعداد دو برابر شود تا سطح آماده‌باش و ایمنی مرزبانان افزایش یابد.
فرمانده کل انتظامی اظهار داشت: برنامه‌ریزی برای تأمین تجهیزات مناسب ادامه دارد و امیدواریم از ابتدای سال آینده تحولات ملموسی در تقویت تجهیزات و پشتیبانی یگان‌های مرزی و مناطقی که در آن عملیات بیشتر است، مشاهده شود.
رادان در پاسخ به پرسشی درباره تحرکات نافذ و اقدامات مقابله‌ای در مرز‌ها و به‌ویژه سیستان و بلوچستان گفت: در یک درگیری شدید، خودروی ضدگلوله ما مورد اصابت بیش از صد گلوله قرار گرفت و حتی حدود دویست گلوله نیز اصابت شد، اما سرنشینان سالم ماندند و با عکس‌العمل مؤثر، دشمن را به عقب راندند. این نمونه‌ای است از میزان مقاومت و توان عملیاتی نیرو‌های ما در مواجهه با اشرار است.
وی ادامه داد: مسئولیت انسداد مرز‌ها بین دستگاه‌ها تقسیم شده و ستاد کل نیرو‌های مسلح بخش‌هایی از این مأموریت را به سپاه سپرده است. خوشبختانه موانع اداری و لجستیکی پیش رو در حال رفع شدن است و روند تقویت انسداد مرز‌ها با شتاب دنبال می‌شود. اگر این روند با همین سرعت ادامه یابد، تا پایان سال بخش قابل‌توجهی از خلأ‌های حفاظتی مرتفع خواهد شد و ما امیدواریم تحولات بیشتری را شاهد باشیم.
فرمانده کل انتظامی درباره وضعیت ناامنی‌ها و آمار حوادث گفت: گرچه جنگ ۱۲ روزه و اقدامات روانی دشمن در فضای مجازی طی یکی دو سال اخیر تشدید شده، اما لازم است تأکید کنم که تعداد درگیری‌ها نسبت به قبل افزایشی نداشته و حتی کاهش نیز داشته است؛ این کاهش را مرهون اقتدار نیرو‌های مسلح، همراهی مردم سیستان و بلوچستان و اقدامات پیشگیرانه و انسدادی می‌دانیم. هرچند تلفات و شهدا داشته‌ایم، اما بخش عمده تهدید‌ها خنثی شده است.
سردار رادان درباره موضوع اتباع خارجی افزود: پذیرفتنی نیست که افراد به‌صورت غیرمجاز در کشور زندگی کنند. سال گذشته بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار مورد طرح و عملیات در این حوزه اجرا شد که بالغ بر ۷۰۰ هزار مورد منجر به دستگیری شد و بیش از ۵۰۰ هزار نفر نیز به‌صورت خودمعرف، وضعیت خود را روشن کردند. در عین حال؛ اتباع مجاز باید تحت چتر امنیتی و حقوقی قرار گیرند و اتباع غیرمجاز مراتب قانونی را طی کنند تا وضعیت‌شان سامان یابد.
وی سپس به موضوعات حوزه راه و ترافیک پرداخت و با ابراز تأسف نسبت به آمار بالای تلفات جاده‌ای گفت: سالانه نزدیک به ۲۰ هزار کشته ناشی از تصادفات در کشور داریم که این موضوع برای ما بسیار دردناک و نگران‌کننده است. ریشه‌های این مسئله چندوجهی است، نخست اینکه هزینه تخلف در قوانین فعلی بازدارنده نیست؛ دوم اینکه نظارت و پایش بر تخلفات کافی نیست.
رادان پیشنهاد داد: از ظرفیت بخش خصوصی برای توسعه شبکه نظارتی استفاده شود به‌گونه‌ای که سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در نصب و نگهداری دوربین‌ها تسهیل شود و بخشی از عواید حاصل جهت پوشش هزینه‌ها تخصیص یابد، با این هدف که نظارت گسترده‌تر و مستمرتر شود و امکان کاهش تخلفات فراهم شود.
۷۰ درصد حقوق بسیاری از کارکنان پلیس صرف اجاره‌خانه می‌شود
وی با اشاره به وضعیت معیشتی پرسنل فراجا گفت: یکی از برنامه‌های اصلی ما، ساخت و توسعه خانه‌های سازمانی برای کارکنان است. در حال حاضر بسیاری از همکاران ما اجاره‌نشین هستند و حدود ۷۰ درصد حقوق و مزایای خود را صرف پرداخت اجاره می‌کنند؛ طبعاً با ۲۵ تا ۳۰ درصد باقیمانده اداره زندگی برایشان دشوار است و حق هم دارند.
رادان گفت: به همین منظور "نهضت ساخت صد هزار واحد مسکونی سازمانی" را راه‌اندازی کرده‌ایم تا بتوانیم پوشش خانه‌های سازمانی را از ۷ درصد فعلی به ۵۰ درصد برسانیم. اکنون تنها ۷ درصد نیرو‌های ما از خانه سازمانی استفاده می‌کنند که از این میزان نیز حدود یک و نیم درصد به دلیل فرسودگی، عملاً قابل استفاده نیست.
فرمانده کل انتظامی بیان کرد: در حال حاضر بیش از ۵۲ هزار واحد مسکونی در مراحل مختلف ساخت، از ۲۰ تا ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی، در سراسر کشور در حال اجراست؛ از شهر‌ها و استان‌ها گرفته تا یگان‌های مرزی و ویژه و حتی تهران. در واقع اگر امنیت می‌خواهیم، اگر اقتصاد سالم می‌خواهیم که بسترش امنیت است، باید نیروی انتظامی مقتدر و در شرایط معیشتی مناسب داشته باشیم.
رادان به تماس‌های مردمی و نقش پلیس در خدمات‌رسانی اشاره کرد و گفت: ما از همه هموطنان عزیز برای ارتباطشان با پلیس تشکر می‌کنیم. سالانه حدود ۶۰ میلیون تماس با پلیس برقرار می‌شود که ۲۴ میلیون تماس آن منجر به عملیات می‌شود. یعنی همکاران من فقط در مرکز ۱۱۰، هر دقیقه ۴۵ عملیات انجام می‌دهند و در همین زمان ۵۴ مشاوره و راهنمایی به شهروندان ارائه می‌شود.
فرمانده کل انتظامی بیان کرد: از مردم خواهش می‌کنیم تماس‌های مشکوک را همچنان جدی بگیرند و قطع نکنند، زیرا همین تماس‌ها نقطه شروع بسیاری از کشفیات مهم و اهداف امنیتی است. در حوزه سایبری نیز موفق شدیم با راه‌اندازی مرکز فوریت‌های سایبری، از خروج ۳۸۵ میلیارد تومان از اموال مردم که در معرض کلاهبرداری و دسیسه سایبری بود، جلوگیری کنیم.
منبع: تسنیم
کمتر خودنمایی کن