باشگاه خبرنگاران جوان؛ آزاده محبی - بررسی ها از بازار نشان می دهد که طی هفته های اخیر قیمت برنج با نوساناتی روبرو شده است که فعالان بازار اجتناب کشاورزان در فروش، کمبود عرضه برنج پاکستانی و ممنوعیت واردات را عامل اصلی این نوسانات مطرح می کنند که با ارسال نامه از سوی مدیرکل واردات سازمان توسعه تجارت مبنی بر رفع ممنوعیت ترخیص برنج در فصل برداشت انتظار می رود که از التهابات بازار کاسته شود و برنج به نرخ واقعی خود برسد.

براساس نامه مدیرکل واردات سازمان توسعه تجارت  به مغایرت قانونی که در تصویب‌نامه شماره ۵۶۰۱۶ ت ۶۴۳۴۲هـ مورخ ۱۴۰۴/۴/۱۱ هیأت وزیران وجود دارد، اشاره می‌کند. به عبارت دیگر، ممنوعیت ترخیص برنج از اول مرداد هر سال لغایت پایان آبان که در بند (۸) ذکر شده، به دلیل مغایرت با قوانین جاری، لغو شده است که با نظارت بر اجرای این قانون، عرضه برنج خارجی افزایش می یابد که این امر می تواند به کنترل تورم در این حوزه کمک کند و فشار قیمت را کاهش دهد چراکه اگر تولید داخل نتواند تقاضا را به طور کامل پوشش دهد یا بخشی از خریداران به سبب بحث های قیمت، متقاضی برنج خارجی باشند، برنج به میزان کافی وجود دارد.

گزارش های میدانی حاکی از آن است که قیمت هرکیلو برنج طارم ۳۰۰ تا ۳۵۰ هزارتومان، ارقام دیگر برنج ایرانی ۲۰۰ تا ۲۸۰ هزارتومان، پاکستانی ۱۴۰ تا ۱۶۰ هزارتومان و هندی ۶۰ تا ۷۰ هزارتومان است که نسبت به ابتدای فصل برداشت افزایش ۵۰ تا ۸۰ هزارتومانی داشته است که انتظار می رود با تشدید نظارت ها و واردات به موقع جلوی التهابات بازار گرفته شود و همواره برنج با نرخ واقعی بدست مردم برسد.

براساس آمار سالانه ۳ تا ۳.۲ میلیون تن برنج مورد نیاز کشور است که امسال حدود ۲ میلیون تن آن در داخل تولید و مابقی از طریق واردات باید تامین شود که واردات به موقع و عرضه مکفی برنج خارجی می تواند در کنار تشدید نظارت بر انبارها و بازار برنج ایرانی از التهابات بازار جلوگیری کند.

البته امسال سازمان تعاون روستایی برای نخستین بار در بحث خرید برنج ایرانی وارد شده که عرضه برنج های خریداری شده به بازار در تنظیم بازار نقش موثری دارد. در این راستا محمد رضا طلایی مدیرعامل سازمان تعاون روستایی با بیان اینکه مشکلی در خصوص برنج وارداتی نداریم، گفت: برنج وارداتی برمبنای نرخ مصوب در فروشگاه توزیع می شود.

به گفته وی، در سنوات قبل تعاون روستایی خریدی در خصوص برنج نداشت، اما امسال از یک ماه گذشته بنابر دستور وزیر جهاد خرید را آغاز کرد.

طلایی ادامه داد: اکنون برنج های خریداری شده در شالیکوبی مشغول الک است و از ماه آینده در فروشگاه عرضه می شود. گفتنی است بالای ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد تومان خرید انجام دادیم و کماکان خرید ارقام‌مختلف حتی از خوزستان ادامه دارد چراکه کشاورزان بدنبال ثبات قیمت هستند تا محصول خود را عرضه کنند.

مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی گفت: سازمان تعاون روستایی از ماه آینده برنج های خریداری شده را زیر قیمت عرضه می کند که این امر در کاهش تنش و قیمت بازار اثر می گذارد.

کمبود برنج پاکستانی عامل اصلی افزایش قیمت

رضا کنگری رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی با بیان اینکه قیمت برنج هنوز به ثبات نرسیده است، گفت: قیمت برنج روبه افزایش است چراکه نظام توزیع از سامانه جامع تجارت به سامانه بازارگاه آوردند که از ۲۳ مهرماه کالا از طریق توسعه بازرگانی عرضه شود که متاسفانه بازار آشفته است‌.

به گفته وی، قیمت هرکیلو برنج هندی از ۵۵ به ۷۵ هزارتومان رسیده و در خصوص برنج پاکستانی عرضه ای نداریم و متاسفانه آنچه قبلا وارد شده ۲ نرخی است و متاسفانه مابه التفاوت با نرخ مصوب بصورت سکه و ارز مبادله می شود. به رغم آنکه قیمت مصوب هرکیلو برنج پاکستانی برای مصرف کننده ۶۶ هزار و ۳۰۰ تومان است، اما ۱۸۰ هزارتومان بدست بنکدار نمی رسد تا با ۳ درصد سود توزیع کند.

کنگری با اشاره به افزایش قیمت برنج ایرانی در ۱۰ روز اخیر بیان کرد: قیمت کنونی هرکیلو برنج پرمحصول در بنکداری ها ۲۰۰ تا ۳۲۰ هزارتومان است که با احتساب ۳ درصد سود به شبکه مویگرگی و احتساب ۱۵ درصد سود و هزینه های حمل و نقل به مصرف کننده عرضه می شود.

رئیس اتحادیه بنکداران مواد غذایی با بیان اینکه کمبود برنج پاکستانی عامل اصلی افزایش ۳ برابری قیمت در بنکداری هاست،  گفت: در حال حاضر اختلاط برنج پاکستانی با برنج ایرانی یکی از چالش‌های جدی است که در این خصوص اتحادیه با نهادهای نظارتی همکاری نزدیکی دارد تا از این تخلفات جلوگیری شود.

بازار برنج تحت کنترل خواهد بود

پیمان عالمی رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: امسال تولید برنج در شرایط مناسبی قرار دارد به طوریکه براساس اعلام معاونت امور زراعا تولید برنج یک میلیون و ۸۰۰ هزارتن تا ۲ میلیون تن است.

به گفته وی، همه ساله تا ابتدای آذر محدودیت و ممنوعیت واردات برنج داشتیم که پیش بینی می شود از ماه آینده با واردات برنج پاکستانی و تولیدات داخل مشکلی در بازار نخواهیم داشت.

عالمی ادامه داد: برآوردها حاکی از آن است که بازار برنج تحت کنترل خواهد بود به طوریکه مردم برنج را با نرخ مناسب خریداری کنند.

رئیس اتاق اصناف کشاورزی با اشاره به راهکار خودکفایی برنج تصریح کرد: برای دستیابی به خودکفایی برنج نیازمند برنامه برون بخشی داریم و تمامی وزارتخانه ها باید سهم خود را در برنامه ریزی پرداخت کنند، از این رو وزارت نیرو، نفت، صمت و بانک مرکزی باید پای کار باشند تا بتوانیم به سمت اهداف خودکفایی در برنامه هفتم پیش رویم، در غیراین صورت این اهداف شعاری بیش نخواهد بود.

بررسی ها نشان می دهد که برخی عوامل همچون آمار نادرست تولید در سال زراعی گذشته و برنامه ریزی واردات برهمان مبنا  در کنار افزایش هزینه های تولید، حمل و نقل و کارگری منجر به التهابات بازار برنج شد که در ابتدای فصل با ورود محصول نو قدری از نوسانات کاهش یافت، اما مجددا این موضوع از سرگرفته شد که با نامه مدیرکل سازمان توسعه تجارت مبنی بر رفع ممنوعیت واردات برنج و توزیع برنج های خریداری شده از سوی سازمان تعاون روستایی انتظار می رود که بازار برنج به آرامش و نرخ واقعی خود برسد تا مردم در تامین‌مایحتاج خود مشکلی نداشته باشند.