باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم رضایی - محمدحسن اسدی در آیین آغاز به کار نخستین کنگره ملی نگهداری و تعمیرات ابنیه و تاسیسات شهری وضعیت فعلی شبکه‌های زیرزمینی، ابنیه و پروژه‌های شهری را جای نگرانی جدی توصیف کرد و هشدار داد: بخش قابل‌توجهی از تاسیسات هنوز به سن فرسودگی نرسیده، اما به دلیل کمبود رسیدگی و ضعف منابع مالی در معرض بحران قرار دارند.

شهردار شیراز با اشاره به ویژگی‌های هویتی و فرهنگی شهر، شیراز را قطب گردشگری، پزشکی، صنایع‌دستی، محیط‌زیست و نشاط اجتماعی کشور معرفی کرد و یادآور شد: بر اساس برآورد رسانه ملی، برگزاری پیاده‌روی خانوادگی با حضور بیش از ۲۰۰ هزار نفر، این شهر را به پایتخت نشاط اجتماعی تبدیل کرده است. 

او با اشاره به جذب ۶۱ هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری در دوره مدیریت کنونی، شیراز را شهر اعتماد و مشارکت خواند.

شهردار شیراز با اشاره به حضور شیراز در هیئت‌مدیره شهر‌های تاریخی جهان، متروپولیس و مجمع شهرداران آسیایی، افزود این شهر پیشرو در اجرای پروژه‌های بزرگ و اثرگذار مانند چندین خط متروی همزمان است. 

اسدی توضیح داد: در هر نقطه از شهر تا شعاع کمتر از یک هزار متر یک پروژه بزرگ در حال اجراست و در تمام ارتفاعات شهر نیز فعالیت‌های عمرانی جریان دارد.

شهردار شیراز با اشاره به اینکه ابنیه و تأسیسات شهری در کشور هنوز به سن پایان عمر نرسیده، اما در معرض خطر هستند، تصریح کرد: وضعیت درآمد شهرداری‌ها بسیار ضعیف است و بسیاری از دستگاه‌ها دستشان در جیب شهرداری است و کمک‌های موردنیاز را دریافت می‌کنند، در حالی که شهرداری از سوی مجموعه‌های دولتی حمایت نمی‌شود.

او با هشدار نسبت به اینکه برای نخستین بار چنین کنگره‌ای برگزار می‌شود، از تمامی کارشناسان و مسئولان تخصصی حوزه فنی و مهندسی خواست به این مسائل توجه ویژه کنند.

اسدی کمبود آب و هدررفت ۳۰ درصدی شبکه‌های آب در کشور را بحران‌آفرین دانست و گفت: وضعیت شهر‌های جدید از جمله صدرا نیز بهتر از کلان‌شهر‌ها نیست و شبکه‌های برق، آب، فاضلاب و مخابرات در وضعیتی نگران‌کننده قرار دارد.

شهردار شیراز با بیان اینکه ۷۵ درصد جمعیت کشور به سمت شهرنشینی حرکت کرده‌اند، نبود مدیریت واحد شهری را یکی از معضلات جدی دانست و با اشاره به پروژه زیرگذر شهید فریدون عباسی که دو ماه آینده بهره‌برداری می‌شود، گفت: هزینه‌های جابه‌جایی تأسیسات در پروژه‌های شهری بسیار سنگین است و با وجود قانون درآمد‌های پایدار که مسئولیت جابه‌جایی را بر عهده دستگاه‌های خدمات‌رسان می‌گذارد، شهرداری نمی‌تواند منتظر اقدام این دستگاه‌ها بماند و ناگزیر از ورود مستقیم است.

او تصریح کرد: نبود مدیریت یکپارچه شهری باعث سردرگمی و اختلال در اجرای پروژه‌ها می‌شود و تأکید کرد در کشور‌های توسعه‌یافته شهردار همه‌کاره شهر است، اما در ایران چنین نیست و این موضوع باید اصلاح شود.

به گفته اسدی شبکه‌های زیرزمینی مانند تار عنکبوت در زیر شهر گسترده شده و بسیاری از آنها ۵۰ تا ۶۰ سال عمر دارند و در برابر مخاطراتی مانند زلزله بسیار آسیب‌پذیرند.

شهردار شیراز در پایان با تأکید بر اینکه آینده همه دستگاه‌ها و مدیران مسیر مشترکی دارد، گفت: تجربه‌های موفق زمانی ارزشمند است که به اشتراک گذاشته شود و ابراز امیدواری کرد این کنگره آغازگر همکاری‌های گسترده‌تر و مؤثرتر در مسیر اعتلای کشور باشد.

ضرورت تدوین اسناد ملی نگهداشت شهری و پیوست نگهداری پروژه‌های عمرانی

رئیس کمیسیون عمران شورای اسلامی شهر شیراز، با اشاره به ضرورت توجه جدی به نگهداری و تعمیرات شهری، خواستار تدوین اسناد فنی منسجم، ایجاد پیوست نگهداری برای پروژه‌های بزرگ و بازنگری در نگاه سنتی به مفهوم تعمیرات شد.

علیرضا اسکندری بر اهمیت تلفیق این حوزه با تاب‌آوری شهری تأکید کرد و افزود: تجربه حوادث ماه‌های اخیر، لزوم تقویت این رویکرد را دوچندان کرده است.

عضو شورای شهر شیراز با یادآوری آخرین نشست تخصصی نگهداری و تعمیرات که ۱۱ سال پیش در شیراز برگزار شد، به هم‌زمانی آن رویداد با رونمایی از مبحث ۲۲ مقررات ملی ساختمان اشاره کرد و هشدار شهردار شیراز درباره اهمیت نگهداشت شهری را به‌جا دانست.

او واژه نگهداری را مقدم بر تعمیرات دانست و تأکید کرد: در ادبیات فنی جهان، این موضوع امری بدیهی است و عقل سلیم نیز ضرورت نگهداری پیشگیرانه را تأیید می‌کند.

رئیس کمیسیون عمران شورای شهر با اشاره به نمونه‌های شهری، مانند نیاز به تعمیرات یک تقاطع غیرهمسطح در شیراز، توضیح داد: هرگونه توقف در بهره‌برداری می‌تواند به ترافیک و نارضایتی‌های اجتماعی منجر شود.

او همچنین به ضرورت آمادگی زیرساخت‌های شهری در برابر بحران‌ها پرداخت و رویداد‌های شش‌ماه اخیر و حمله پهپادی رژیم صهیونیستی را نمونه‌هایی دانست که اهمیت تلفیق نگهداری با تاب‌آوری شهری را برجسته کرده‌اند.

اسکندری خطاب به نهاد‌های فنی و حاکمیتی حاضر در جلسه، از سازمان نظام مهندسی، اداره‌کل راه و شهرسازی و مجموعه شهرداری خواست توجه ویژه‌تری به این حوزه داشته باشند.

او با اشاره به نبود اسناد مکتوب جامع در کشور، پیشنهاد داد اساتید دانشگاه و پژوهشگران، آیین‌نامه‌های معتبر بین‌المللی مانند اسناد کال‌ترنس را ترجمه و بومی‌سازی کرده و در اختیار مهندسان و تصمیم‌گیران قرار دهند. هرچند مبحث ۲۲ مقررات ملی ساختمان را تنها سند موجود در این حوزه دانست، اما تأکید کرد که این سند قدمی کوچک و ناکافی است.

اسکندری در بخش دیگری از سخنانش، نبود فهرست‌بهای منظم برای حوزه نگهداری را یکی از خلأ‌های جدی کشور عنوان کرد و پیشنهاد داد این موضوع در مجمع معاونان فنی و عمرانی کلان‌شهر‌ها بررسی و پس از جمع‌بندی، از سوی سازمان برنامه‌وبودجه به شهرداری‌ها ابلاغ شود.

عضو شورای شهر شیراز افزود: وضعیت در حوزه تأسیسات شهری از سازه‌های عمرانی نیز وخیم‌تر است و اسناد مکتوب مشخصی در این زمینه وجود ندارد.

اسکندری سپس به دومین پیشنهاد خود اشاره کرد و ایجاد پیوست نگهداری و تعمیرات برای پروژه‌های بزرگ شهری را ضروری دانست.

او تأکید کرد: این پیوست باید مبتنی بر نقشه‌های، چون ساخت بوده و هم‌زمان با تحویل موقت پروژه به‌عنوان یک سند رسمی ارائه شود، زیرا مهندس ناظر کارگاهی از جزئیات پروژه آگاهی دقیق‌تری دارد و می‌تواند اطلاعات کلیدی را ثبت کند.

عضو شورای شهر شیراز اعلام کرد: این موضوع با حمایت اعضای شورای شهر، در کمیسیون عمران شورای اسلامی شهر شیراز پیگیری و تصویب خواهد شد و از معاونان فنی و عمرانی کلان‌شهر‌ها نیز خواست که آن را در دستور کار خود قرار دهند.