باشگاه خبرنگاران جوان - حامد یزدیان نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی در جریان جلسه علنی امروز (سه‌شنبه، ۱۸ آذر) با طرح پرسش از عباس علی‌آبادی وزیر نیرو درخصوص عملکرد سازمان توسعه و بهره برداری فناوری‌های نوین آب‌های جوی از بدو تاسیس و در سال آبی ۱۴۰۲ تا سال ۱۴۰۳ چیست؟، گفت: همه دوستان مستحضر هستند که بر اساس همه مطالعاتی که در سال‌های اخیر در کشور انجام شده، چالش اصلی کشور یا بگوییم یکی از مهم‌ترین چالش‌های کشور در دهه‌های آینده بحث آب است. کشوری که چنین چالشی را دارد، حتماً باید متناسب با این چالش برنامه‌ریزی انجام بدهد و از هیچ اقدامی که تأثیرگذار است کوتاه نیاید.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس با بیان این‌که اساسنامه سازمان توسعه و بهره‌برداری فناوری‌های نوین آب جوی در سال ۱۴۰۱ در مجلس تصویب شده است، اظهار کرد: متأسفانه علی‌رغم اینکه در مجلس گذشته این اساسنامه تصویب شده، باید عرض کنم خدمت همکاران، برخلاف گزارش‌هایی که دکتر علی‌آبادی اینجا عرض کردند، تقریباً در سه سال گذشته که از اساسنامه این سازمان گذشته، هیچ اقدام مؤثری در این زمینه ارائه نشده است.

یزدیان با اشاره به تغییرات مدیریتی اخیر و آغاز برخی فعالیت‌ها گفت: بنده هم قبول دارم در دوران مدیریت آقای علی‌آبادی و تعویض ریاست سازمان اقداماتی دارد شروع می‌شود؛ اما این گزارش دادن در اینجا که ما کار‌های زیادی انجام دادیم و امروز این کار و این کار، همه اینها خلاف واقع است.

نماینده پرسش‌کننده از وزیر با انتقاد از نبود گزارش عملکرد تصریح کرد: ما حتی یک صفحه گزارش از عملکرد این سازمان، خصوصاً در دو سال اول، به دست‌مان نرسید. یعنی بعد از اینکه ما این سؤال را از وزارتخانه کردیم، حتی یک صفحه گزارش و جواب در مورد عملکرد این سازمان که واقعاً سازمان مهمی است، ارائه نشد.

یزدیان با اشاره به وظایف تعیین‌شده در اساسنامه سازمان اظهار داشت: در اساسنامه این سازمان آمده استفاده هرچه بیشتر از منابع آب جدید از طریق فراهم نمودن زیرساخت‌های لازم. چه زیرساختی را ما ایجاد کردیم؟ قرار بوده است از توان شرکت‌های دانش‌بنیان در این زمینه استفاده بشود. آقایان، عرض بکنم با کدام شرکت دانش‌بنیان در این چند سال قرارداد بستند؟

وی افزود: غیر از اینکه خود این سازمان به عملیات‌های اجرایی تصدی‌گری پرداخته و واقعاً مایه تأسف است اگر آدم بخواهد ذکر کند که در این چند سال چه اتفاقاتی رخ داده که نه تنها رو به جلو نبوده بلکه متأسفانه بعضاً اختلالاتی را هم ایجاد کرده است.

یزدیان با انتقاد از عدم پاسخگویی وزارت نیرو بیان کرد: این سازمان پاسخگو نبوده، جناب آقای دکتر علی‌آبادی اگر بنده امروز در صحن مجلس وقت مجلس را بابت این سؤال می‌گیرم، به دلیل اهمیت این موضوع است.

نماینده مردم اصفهان در مجلس با اشاره به فعالیت گسترده کشور‌های مختلف در حوزه عملیات بارورسازی ابر‌ها گفت: امروز در دنیا در بیش از ۵۰ کشور دنیا در بحث عملیات‌های جوی دارد کار می‌شود، اقدامات سنگینی دارد می‌شود، جدی گرفتند، اما متأسفانه کشور ما در این زمینه هیچ کاری انجام نمی‌دهد.

نماینده پرسش‌کننده از وزیر اضافه کرد: حق می‌دهم که امروز بسیاری از همکاران نگران باشند. البته چون موضوع این جلسه تنها «سازمان آب‌های جوی» است، من به دیگر بحران‌های گسترده کشور در حوزه آب نمی‌پردازم. اما باید این پرسش را مطرح کرد که آیا مسئولان ما واقف‌اند امروز کشورهای جهان در حوزه فناوری‌های جوی چه اقداماتی انجام می‌دهند؟

یزدیان بیان کرد: آقای رئیس سازمان آب‌های جوی، آیا می‌دانید که از الجزایر در غرب آفریقا تا مغولستان در شمال شرق آسیا، چه پیشرفت‌هایی در بهره‌گیری از آب‌های جوی صورت گرفته؟ آیا اطلاع داریم کشورهای اطراف ما چه برنامه‌ها و فناوری‌هایی را به کار بسته‌اند؟ پس چرا ما همچنان خود را مغلوب واژه «تغییر اقلیم» می‌دانیم و آن را بهانه‌ای برای بی‌عملی قرار می‌دهیم؟

عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس اظهار کرد: آیا برای مدعیانی که ادعا می‌کنند «کلید حل خشکسالی ایران در دست ماست» پاسخی داریم؟ هر روز کلیپ‌هایی در فضای مجازی منتشر می‌شود و افرادی ادعا می‌کنند راه‌حل قطعی تأمین آب ایران را یافته‌اند. آیا تا امروز پاسخی رسمی و کارشناسی به این ادعاها داده شده است؟ قطعاً نه؛ چرا که هیچ اقدامی انجام نشده و سازمانی که متولی این کار بوده، در عمل حرکت مؤثری نداشته و دائماً مسیر را انکار کرده است. دری که باید به روی دانشمندان و شرکت‌های دانش‌بنیان گشوده باشد، بسته شده است.

این نماینده مجلس بیان کرد: عزیزان من، قبل از انقلاب این کشور دارای «مرکز بارورسازی ابرهای یزد» بود. امروز پس از ۵۰ سال، چه کرده‌ایم؟ بنده نمی‌گویم همه ادعاها درباره اختلال در جریان ابرها صحیح است؛ اما واکنش ما چه بوده؟ آیا مدعیان را دعوت کردیم؟ آیا ادعاهایی را که درباره «دیوارهای نامرئی برای ممانعت از ورود ابرها به ایران» مطرح می‌شود بررسی کرده‌ایم؟ خیر؛ هیچ‌یک از این مسائل پاسخ داده نشده و افکار عمومی را در بلاتکلیفی رها کرده‌ایم.

یزدیان تاکید کرد: درد ما دشمن بیرونی نیست. مشکل اصلی ما مدیریت منفعل و سنتی در داخل کشور است؛ سازمانی که باید فرمانده عملیات جوی باشد، همچنان درگیر کاغذبازی و روش‌های منسوخ است. سازمانی که قرار است دانش‌بنیان و ریسک‌پذیر باشد، به جای بهره‌گیری از نخبگان، گرفتار مدیرانی است که جسارت خطرپذیری ندارند و هنرشان «نمی‌شود» و «نمی‌توانیم» گفتن است.

این نماینده مجلس اظهار کرد: سازمانی که باید تخصص جوی داشته باشد، نه تجهیزات پایش به‌روز دارد و نه توان فنی برای شناسایی اختلالات جوی. هنوز با هواپیماهای قدیمی و روش‌های منسوخ ۵۰ سال پیش و بدون داده‌های کافی می‌خواهد با فناوری‌های لبه جهان رقابت کند. همکاران عزیز، با حکمرانی غلط منابع آبی در دهه‌های گذشته، تالاب‌ها و رودخانه‌هایی چون گاوخونی قلب تپنده ایران مرکزی خشک شد و حالا تعجب می‌کنیم که چرا باران نمی‌بارد. نمایندگان ! زمان مماشات و بی‌عملی تمام شده است. امنیت آبی امروز عین امنیت ملی ماست. ما مدیرانی نمی‌خواهیم که پشت میزها نشسته و نگران گزارش‌ها باشند؛ ما مدیرانی نمی‌خواهیم که خشکسالی و تغییر اقلیم را توجیه ناتوانی خود بدانند و با انکار فناوری‌ها هر روز مصاحبه‌هایی منتشر کنند.

عضو کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس اظهار کرد: ما فرماندهان جسور و فناور می‌خواهیم؛ مدیرانی خطرپذیر و آشنا با فناوری‌های روز دنیا. ما ساختاری می‌خواهیم که نترسد، به جوان دانشمند ایرانی اعتماد کند و زیر چتر حمایت نظام، برای احقاق حق این سرزمین از آسمان تلاش کند.همان‌طور که در حوزه انرژی هسته‌ای تصمیمات اساسی گرفتیم، در این حوزه نیز نیازمند تصمیمی جدی هستیم. اگر امروز خود را به‌روز نکنیم، تجهیزات تهیه نکنیم، دانش را ارتقا ندهیم و از متخصصان و دانشمندان داخل و خارج کشور بهره نگیریم، در سال‌های آینده دچار آسیب‌پذیری گسترده خواهیم شد.

یزدیان گفت: این سازمان باید دستش برای بهره‌گیری از فناوری‌هایی همچون پهپادهای ویژه، فناوری‌های فرکانسی، الکترومغناطیسی، الکترواستاتیکی، لیزری، کوانتومی و سایر فناوری‌های نو باز باشد و شرکت‌های دانش‌بنیان را رقیب خود نداند؛ اما متأسفانه در سال‌های گذشته همه این مجموعه‌ها را رقیب تلقی کرده و هر جا ادعایی مطرح شده، گفته است که «خودم وارد عملیات می‌شوم»؛ در حالی که قانون چنین تکلیفی برای سازمان قائل نشده است. در برنامه هفتم توسعه نیز وزارت نیرو مکلف به اقدام بوده، اما در نامه‌ای که به مجلس ارسال شده، این بند را «غیرقابل اجرا» اعلام کرده‌اند؛ موضوعی که به هیچ وجه پذیرفتنی نیست.

این نماینده مجلس اظهار کرد: در کنار همه این‌ها تأکید می‌کنم نباید از این سازمان انتظار معجزه داشت. همه تحقیقات علمی نشان می‌دهد که عملیات جوی و بارورسازی ابرها نهایتاً بین ۱۵ تا ۲۰ درصد می‌تواند در افزایش بارش‌ها مؤثر باشد عددی که برای ایرانِ خشک بسیار ارزشمند است، اما نباید در افکار عمومی تصور ایجاد کرد که این فناوری‌ها معجزه می‌کنند.