دانستنی‌های حقوقی؛

نحوه تقسیم ارثیه میان اعضای خانواده چگونه است؟/ میراث یک چهارمی همسران برای یکدیگر

ارث و انحصار وراثت دارای نکات متعدد و گوناگونی است و برای چگونگی تخصیص آن به وراث، باید به نکات مهمی توجه کرد.

دانستنی‌های حقوقی؛شنبه/// همه آنچه که باید درباره ارثیه بدانید/ از چگونگی رسیدن ارث به همسر تا تعیین حق ارث انسان دو سربه گزارش خبرنگار حوزه حقوقی- قضایی گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، ارث یکی از رایج‌ترین حقوقی است که پس از فوت افراد به ورثه او تعلق می‌گیرد. بر اساس قانون چند دسته می‌توانند از ارث فرد متوفی استفاده کنند و آن‌ها به طبقات مختلف سببی و نسبی تقسیم می‌شوند.

طبقه اول: پدر، مادر، فرزندان، نوادگان و فرزندان آن‌ها؛ طبقه دوم: پدربزرگ، مادربزرگ، برادر و خواهر و فرزندان آن‌ها؛ طبقه سوم: عمه، عمو، خاله، دایی و فرزندان آن‌ها. البته اگر طبقه اول وجود داشته باشد، طبقات دوم و سوم ارثی نخواهند برد. 

اما به این ارث بر اساس قانون میزان مشخصی مالیات هم می‌خورد؛ وارثان باید فهرستی از اموال منقول و غیرمنقول باقی‌مانده تهیه کنند، سپس یکی از وراث باید به اداره دارایی مراجعه کند تا تکلیف مالیات بر ارث مشخص شود و میزان مالیات بر ارث در خصوص اموال غیر منقول ۵ درصد و اموال منقول ۲ درصد است.

اگر پدر یا مادری فوت کند و غیر از فرزندان، وارث دیگری در طبقه اول ارث نداشته باشد، اگر همه دختر باشند  یا همه پسر باشند، تمام اموال بین آن‌ها به طور مساوی تقسیم می‌شود.

ارث در چه صورتی به دولت می‌رسد؟

اما شاید جالب‌ترین نکته ارث جایی باشد که فرد متوفی جز همسر خود هیچ خویشاوند دیگری نداشته باشد و در این صورت اگر تنها وارث مرد همسر خود باشد، ارثیه زن فقط یک چهارم اموال شوهر می‌شود و مابقی اموال شوهر که هیچ وارثی ندارد به نفع دولت ضبط می‌شود.

اگر تعداد همسران یک مرد بیش از یکی باشد، همان میزان ارث که برای زن مشخص شده به طور مساوی بین آن‌ها تقسیم می‌شود یعنی در نهایت سهم کمتری به زنان می‌رسد.

بر اساس قانون نوزاد هم دارای حق ارث می‌شود، البته ارث جنین و نوزاد هم دارای شرایط مخصوص به خود است. شرط وراثت، زنده‌بودن در حین فوت مورث است. نوزاد در صورتی ارث می‌برد که  زنده  متولد شود؛ اگر نوزاد  مرده به دنیا بیاید از ارث محروم می‌شود. حیات حمل پس از تولد، حتی در یک لحظه، برای ارث بردن او کافی است.

فردی که دو سر روی بدن دارد چگونه ارث می‌برد؟

بر اساس اطلاعات پزشکی ممکن است فرد دو سر داشته باشد و اینجا سوال پیش می‌آید که آیا فردی که دو سر دارد یک نفر به حساب می‌آید یا دو نفر است، البته در قوانین ایران و خارج از کشور نمی‌توان پاسخی به این سوال داد و تنها جایی که به این موضوع پاسخ داده یکی از روایات حضرت علی (ع) است. ایشان در کتاب جواهر الفرایض در ارث گفته‌اند اگر شخصی دارای دو سر بر یک بدن باشد و برای به دست آوردن اینکه آیا او دو نفر است یا یک نفر باید آزمایش مخصوصی انجام داد، به این صورت که پس از خوابیدن یکی از آن‌ها را بیدار کنیم اگر هر دو نفر بیدار شدند حکم می‌کنیم که او یک نفر است و ارث به یک نفر داده می‌شود، اما اگر یک نفر بیدار شد و دیگری خواب بود، حکم می‌کنیم که آن‌ها دو نفر هستند و دو ارث می‌برند.

ارث قاتل چگونه است؟

اگر کسی توسط یکی از وارثانش به صورت عمدی به قتل برسد، آن وارث هیچ ارثی نخواهد برد.

اگر نوه پدربزرگ خود را بکشد و سپس ارث از پدربزرگ به پدر قاتل برسد و پس از مدتی پدر قاتل هم فوت کند، ارث به قاتل می‌رسد.

طلب متوفی از ارث او داده می‌شود

سهم الارث هر شخص جزء اموال او به حساب می‌آید و طلبکار می‌تواند آن را در ازای بدهی خود توقیف کند، اما اگر فرد ارث خود را به نام فرد دیگری زده باشد، نمی‌توان این کار را انجام داد. برای توقیف سهم الارث باید حتما انحصار وراثت را در اختیار داشت.

گواهی انحصار وراثت از شورای حل اختلاف آخرین محل اقامت متوفی گرفته می‌شود.

انتهای پیام/

برچسب ها: دادگاه ، قوه قضائیه
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۴۵
در انتظار بررسی: ۰
Germany
ف ع
۱۶:۴۴ ۰۴ دی ۱۳۹۹
سلام اگر مردی فوت کند و فرزندی نداشته باشه و پدر و مادرش هم فوت کرده باشد ایا ارث به خواهرانش میرسد یا به همسرش
اگر مادرش زنده باشه از اموال پسرش ارث میبره?
Netherlands
ناشناس
۱۹:۱۴ ۲۱ آبان ۱۳۹۹
سلام خسته نباشید تقسیم ارث از زمینی که پدر و مادر و فرزند پسرش فوت نموده است بین 4دختر ویک عروس که پسرخوانده هم دارد چیست؟
Iran (Islamic Republic of)
حمید.صولتی
۲۳:۰۴ ۱۶ شهريور ۱۳۹۹
مردی فوت کرده ۲تا دختر داره وهمسرش
۱ پسر داشته که اخیرا فوت کرده واز او یک پسر مانده (نوه متوفی)
مادر متوفی ادعای ارث کرده
تکلیف ارث و وراث چیه؟ممنون
Iran (Islamic Republic of)
یونس
۱۶:۰۲ ۳۰ تير ۱۳۹۹
با اعرض سلام خسته نباشین.خانواده ما ۱۷نفرن ۱۰برادر ۷خواهر تنهامن به همراه دوبرادر تنی مجرد هستیم ،سوال اینه ایا به خاطر مجرد بودنمون امتیاز تعلق میگیرد و چند درصد است.
Iran (Islamic Republic of)
شهریار
۱۴:۲۲ ۳۰ خرداد ۱۳۹۹
اگر مرد فوت کند و فرزند نداشته باشد و فقط همسر و یک برادر و دو خواهر داشته باشد، نسبت سهم الارث هر کدام چگونه است؟
Iran (Islamic Republic of)
Mohamad
۱۷:۵۵ ۱۳ خرداد ۱۳۹۹
سلام.من پسری 25ساله هستم پدرم 10سال پیش از مادرم جدا شد .رفت زن گرفت الان دوتا فرزند هم از زن دومش داره.!خاستم بدونم قانونی میتونم الان کامل ارثمو از پدرم بگیرم؟
Iran (Islamic Republic of)
عاطفه
۲۳:۱۰ ۳۱ ارديبهشت ۱۳۹۹
زن و شوهری که شراکتا منرل گذاشتن و خانم بیشتر در منزل خرج کروه در صورت فوت همسر و زنده بودن یکی از والدینش شریک ارث خانم و فرزندانش میشن
در صورت فوت والد همسر چرا ارث به فرزندانش یعنی خواهر و برادر همسر میرسه؟
Iran (Islamic Republic of)
سیما
۱۱:۵۸ ۱۴ ارديبهشت ۱۳۹۹
ایا زن مهریه اش راازاموال متوفی میتواند بگیرد وهیچی به مادرمتوفی ندهد
Iran (Islamic Republic of)
بهزاد
۲۲:۳۶ ۱۲ ارديبهشت ۱۳۹۹
سلام. من یک عمه دارم که فرزند ندارد و تنها وارثانش خواهرش و پدر من میباشند. از آنجا که پدر من فوت کرده آیا اموال عمه ام فقط به خواهرش میرسد یا ما هم به عنوان فرزندان برادرش ارث میبریم؟ ممنون
Afghanistan
Khan
۱۸:۳۰ ۲۸ اسفند ۱۳۹۸
سلام: کسانی که در میراث حق میبرند ایا اگر یکی از انها در دولت حق خود را طلب کند چگونه دولت حق وی را برایش میدهد
France
محمد
۱۹:۱۰ ۲۴ مهر ۱۳۹۸
با سلام اگر تعدا فرزند متوفی چهار نفر باشد یک خواهر و سه برادر نحوه تقسیم ارث چگونه است ممنون راهنمایی نمایید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۵:۵۱ ۳۰ شهريور ۱۳۹۸
حالا اگه فرزندان دختر وپسر باشن ارث هم به اسم مادر باشه چطوری تقسیم میشه؟؟؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۱۳ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
ولاه دولت الان هم ازما پول میخواد اگه پدرم میدونست فرزند دیگش دولت هست قبل ازمردنش یکاری میکرد تقسیم ارث میکرد که ما این همه دوندگی نکنیم اخرشم ازما ارث بخواد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۰۱ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
تکلیف زنی که یک عمر برای ذره ذره مال وزندگیش در کنار همسرش زحمت کشیده خیلی خوب مشخص شده !!!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۱۴ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
برای فرزندان پدر و مادر فوت شده که هیچکدام شاغل نیستند و ازدواج هم نکرده اند، چرا باید پسر دو برابر ببرد؟ در حالیکه در همه امور، این فرزندان شرایط مساوی دارند. به نظر من باید مساوی ببرند چون همه شون نیازهاشون یکسان است.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۱۲ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
به نظر من به جای اینکه دولت بیاد وسط، باید به مکان هایی که امور خیر انجام می دهند داده شود تا مشکلات مردم نیازمند رفع بشه که ثوابش خیلی بیشتره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۰۰ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
چه بی عدالتی بزرگی. زن و مرد بک عمر بدبختی میکشن و زندگی میسازن. بعد مرد که فوت کرد دولت باید سه،چهارم زحمتشون رو ببره؟ زن چ گناهی کرده اخه. لعنت به این قوانین. اگه شما هم میگید خدا وضع کرده اون در مورد مملکتیه که دزدی و فساد توش نباشه.ن مملکت ما که همشون دزدن و خائن به مردم. واسه مردن هم باید نگران دزدان مملکت باشی که اموالت نزدن. یعنی اسوده مردن توی این مملکت هم حرامه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۲۸ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
بالاخره معلوم نشد زن به طور کلی چقدر ارث میبره این هوایی وزمیمی که میگن چیه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۷:۱۸ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
وقتی زن و مرد هردو کارمند باشند و خانه ماشین و ... را باهم خریده باشند اما سندی به اسم زن نباشد بعد از فوت شوهر سهم زن چطور حساب می شود ؟
مدیر پایگاه باشگاه خبرنگاران جوان
۰۷:۱۸ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸

در صورتی که شوهر فوت کند و اولاد نداشته باشد زن یک چهارم اموال شوهر را به ارث می برد ولی اگر شوهر دارای اولاد یا اولادِ اولاد باشد زن یک هشتم اموال شوهر را به ارث می برد

Iran (Islamic Republic of)
مهناز
۰۱:۲۱ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
چرا وقتی دختران خرج والدینشان را می کشند و به آنها پول می دهند و در هنگام پیری و بیماری‌ از آنها مراقبت می کنند در هنگام تقسیم ارث پسرها دو برابر دختر ها ارث باید ببرند؟ باید در قوانین تجدید نطر شود. آن قوانین مربوط به زمانی بود که زنها درآمد نداشتند و پسران بزرگ مسئولیت انجام این وظایف را داشتند.
Iran (Islamic Republic of)
عبدالله
۱۰:۵۲ ۲۵ آذر ۱۳۹۹
شما اشتباه می کنید. بایستی دختری که مخارج پدر یا مادر را پرداخت می کند، دفتر حساب و کتابی داشته و تمامی مخارج را ثبت و ضبط نماید و در این کار خدار را شاهد گرفته و بیش از آنچه خرج نموده ثبت ننماید و اگر توانست قبل از فوت پدر یا مادر، و با رضایت ایشان،اگر مبالغ نگهداری و مراقبت زیاد شده بود،به همان اندازه از اموال آنان و با رضایت پدر و مادر،برای تصفیه ی حساب مالی خود برداشت نماید. چنانچه در حیات آنان این اتفاق صورت نگرفت،صورت حساب را بینی و بین اللهی از دیگر ورثه به عنوان طلبکار،مطالبه نماید،اما چیزی خلاف حکم قرآن ،مطالبه ننمایند.
Iran (Islamic Republic of)
مهناز
۰۱:۱۷ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
وقتی من و همسرم هر دو کارمندیم و ملک و املاک از پول دوتایی ما خریداری شده باشه و فرزندی هم نداریم. سهم ارث من همان یک چهارم خواهد بود؟ چرا اموال من باید به خانواده ی شوهرم مادرشوهر و برادر و خواهر شوهرم و بچه هایشان برسد. این حق الناس است و تا ابدالآباد من راضی نیستم.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۵۹ ۲۵ آذر ۱۳۹۹
چنانچه سهم هر کدام از شما در خرید مشخص شودو در اسناد ملکی قید شود،سهم شما به وراث خود شما تعلق می گیرد.شما لازم است که موقع خرید ملک ،سهم خود را از ملک به درستی مشخص کنید مثلا اگر از 6 دانگ منزل،شما 2 دانگ آن را از پول خود پرداخت کرده اید لازم است که این دو دانگ را در سند ملک ،بیاورید و قید نمایید تا هنگام تعیین سهم ورثه،حقوق طرفین به درستی حفظ شود و مال 100درصد حلال،برای طرفین بماند که در این صورت برای آخرت هر دو نفر،ضمه ای به گردن هیچ کدام نبوده و حق الناسی جابجا نخواهد شد که گریبانگیر طرفین شود!
ضمنا شاید طرف خواست موقوفه ای دایمی قرار دهد و به ورثه نگذارد!
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۴۷ ۲۹ شهريور ۱۳۹۸
سلام‌زن‌ومردی‌که‌بچه‌ندارن‌اگرزن‌بمیردتکلیف‌اموال‌چه‌میشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۵۲ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
طرف ۳۰سال حقوق بگیر دولته.یه مالیات بابت حقوقش میده.
از تفریح و شکم‌زن وبچه‌ش میزنه و یه خونه میسازه.
بابت خرید مصالح و لوازم خونه بازم مالیات برارزش افزوده میده. فردا که فوت میشه، همون فرزندانی که‌از شکم و لباس و تفریحشون زده شده برای ساخت سرپناه، بابت تقسیم همون ملک پدری، بازم باید مالیات بر ارث بدهند. کجای این عدالته.
Iran (Islamic Republic of)
رضا
۱۸:۲۶ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
لطفا بجای واژه اداره دارایی بفرمایید اداره امور مالیاتی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۰۵ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
باسلام این چه قوانینیه یه کم درمورد قوانینتون تجدید نظر کنید تو ایران هیچ چی به نفع خانما نیست.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۴۵ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
این قوانین بطور صریح در قرآن آمده. چیزی نیست که بشر وضع کرده باشد.خداوند متعال در سوره نسا از آیه ۱۲ به بعد بصورت مشروح در مورد نحوه تقسیم ارث شرح داده است.
Germany
علیرضا قربانزاده
۱۸:۰۲ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
نمیدونم دولت چرا خودشو داره اذیت میکنه ، خجالتی هم نیستن که بگی خجالت میکشن بگن به مردم ولی چرا بازم نمیکنن خدا میدونه .
تعیین کنن هر ایرانی ماهی دویست تومن پول بریزه واسه دولت تا دیگه نه دولت اذیت شه که بخاد الکی قانون درست کنه واسه خودش و نه مردم تو این ادارات آلا خون والا خون شن . طرف اگه یه میلیارد ارث داشته باشه راحت باید صد میلیون شو بده به دولت تا اجازه تقسیم بدن .
البته دولت عزیز نگران هم نباش چون این پول واقعا حلاله مثل اون پولایی که بابت تعویض کارت ها میگیرین
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۵۵ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
اگه مرحوم بیمه باشه ودوتازن داشته باشه مستمریش چطوری میشه مستمری بین دوتازن بطورمساوی تقسیم میشه البته زن اول دائم وزن دوم فقط صیغه ایه وهیچ اسم ورسمی ازش توشناسنامه میت ثبت نشده
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۱۲ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
صیغه ای نفقه نمیبره
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
ناشناس
۲۰:۲۵ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
همسر صیغه ای ارث نمی بره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۴۷ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
اگه مرحوم دوتازن داشته باشه یکی زن دائم زن دوم صغیه ای آیاارثیه بطورمساوی تقسیم میشه؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۱۲ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
صیغه ارث نمیبره
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
سارا
۱۷:۲۰ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
کل دارایی یک مرد به زنش می رسه اگه فرزند نداشته باشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۱۴ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
ولی بالا گفتن فقط چهارم به زن وبقیه مال دولته...
Germany
ناشناس
۲۱:۵۵ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
خیر
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۲۵ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
عزیزم پس دولت چکاره هستش برای نفس کشیدن میت اکسیژن در اختیارش گذاشته زن بیچاره یک چهارم میبره سه چهارم هم دولت میبره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۴۷ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
اگر قرار باشد بین سه نفر از خانواده تقسیم شود دولت را هم بعنوان عضو چهارم خانواده در این تقسیمات و غنایم شریک کنیم
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۲۵ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
بله چون دولت از فرزند به میت نزدیکتره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۳۸ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
کسی ک دوسر روی بدنش دارد بدبخت ارث واسه چیشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۲۳ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
ایاامکانش هست پدری فرزندذکورخودرانادیده بگیر واموالش راقبل ازفوت به دخترانش ببخشد؟
مدیر پایگاه باشگاه خبرنگاران جوان
۱۴:۲۳ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸

فرد متوفی نمی‌تواند هیچکدام از ورثه خود را از ارث محروم کند.

Germany
ناشناس
۱۳:۲۱ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
اگر کسی بعد از مرگ هیچ وارثی جز برادر نداشته باشد آیا ارث توسط دولت ظبط میشه یا به برادر میرسه؟
United States of America
ناشناس
۱۲:۵۸ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
در قانون چرا باید ارث بین وراث مجرد و متاهل به یک میزان تقسیم شود، مگر گناه مجرد چیه که در زمان مجردی پدرش فوت شده؟
مگر فرزندی که آنزمان با پول پدر متاهل شده، فرزند مجرد از اون مال سهم نداشته که الان از ارث پدر فوت شده از سهم متاهل به مجرد نمیدن ؟؟؟
این قانون را اصلاح کنید تا حقی ضایع نشو چرا که پدر من در زمان حیاتش کل پولی که ما با زحمت از راه کشاورزی در میاوردیمو خرج عروسی برادر بزرگمون کرد، طوری که من در آن زمان با دمپایی میرفتم مدرسه چون دیگر پول خرید کفش برامون نمونده بود، ولی پدرم میگفت عیبی نداره بعد بزرگ شدن شما، این برادر بزرگه کار میکنه و شما ازدواج میکنید، اما پدر فوت شدن اما برادر بزرگ در امر کشاورزیو کار به ما کمک نکردن هیچ، بلکه برادر بزرگه حتی اجازه نمیدهد با پول پدرمون که خودم زحمت کشیدمو کار کردم، ازدواج کنم، میگه سهم شما و من یکیه و اینو قانون گفته که شما حقی برای ازدواج از مال پدر ندارید !!!
آیا این ظلم و بی عدالتی در حق فرزند کوچک نیست ؟
خواهشا قوه قضائیه رسیدگی بفرمایند.
یا علی
Iran (Islamic Republic of)
علی یاراحمدی
۱۲:۱۰ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
سلام میشه بگید زن چطور از اموال همسرش ارث میبره ؟ با وجود اینکه دارای فرزند هم باشند
مدیر پایگاه باشگاه خبرنگاران جوان
۱۲:۱۰ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
در صورتی که شوهر فوت کند و اولاد نداشته باشد زن یک چهارم اموال شوهر را به ارث می برد ولی اگر شوهر دارای اولاد یا اولادِ اولاد باشد زن یک هشتم اموال شوهر را به ارث می برد
Iran (Islamic Republic of)
منصور
۱۲:۰۶ ۲۸ شهريور ۱۳۹۸
اکثرا پسر بزرگتر به هر ترفندی شده حق همه را میشه بالا // علی الخصوص سهم خواهرانش را
آخرین اخبار