باشگاه خبرنگاران جوان - طرح هواپیمای بدنه‌ـ‌بال ترکیبی که در آن مرزی میان بدنه و بال وجود ندارد، ایده‌ای بیش از صد ساله است. اما اکنون با افزایش فشار برای کاهش مصرف سوخت و آلایندگی، این طرح دوباره به مرکز توجه صنعت هواپیمایی بازگشته است.
پرواز «استیو»؛ گام نخست
در مارس ۲۰۲۵ شرکت نوپای «آوت باند» از سیاتل، نمونه‌ای کوچک به نام «استیو» را در ایالت اورگان آزمایش کرد. این هواپیمای بدون سرنشین تنها ۱۶ ثانیه پرواز کرد، اما نخستین گام برای ساخت مدل بزرگ‌تری با نام «المپیک» بود؛ هواپیمایی با ظرفیت ۲۰۰ تا ۲۵۰ نفر و عرض بال حدود ۵۲ متر که قرار است در دهه‌ی ۲۰۳۰ وارد بازار شود.
جیک آرمنتا، بنیان‌گذار و مهندس سابق بوئینگ، می‌گوید: «از شروع طراحی تا پرواز استیو فقط ۹ ماه زمان برد.» این شرکت می‌خواهد با فناوری‌های نو مانند چاپ سه‌بعدی و ساخت سبک کربنی، روند طراحی و تولید را از ده سال به چند سال کاهش دهد. اکنون نیز نسخه‌ی استیو به‌عنوان پهپاد باری مورد توجه وزارت دفاع آمریکا قرار گرفته است.
رقابت استارتاپ‌ها برای آسمان
آوت‌باند، تنها بازیگر این عرصه نیست. شرکت‌های دیگری مانند«جت زیرو» و «ناتلیس» نیز برای ساخت نخستین هواپیمای تجاری بدنه‌ـ‌بال ترکیبی رقابت می‌کنند.
شرکت جت زیرو در کالیفرنیا تاکنون ۲۳۵ میلیون دلار از نیروی هوایی آمریکا و سرمایه‌گذاری از سوی یونایتد و آلاسکا ایرلاینز دریافت کرده است. مدل پیشنهادی آن با نام زد4 قرار است در کارخانه‌ای در کارولینای شمالی ساخته شود و نخستین پرواز نمونه‌ی بزرگ آن برای ۲۰۲۷ برنامه‌ریزی شده است. اگر موفق شود، یونایتد ایرلاینز ممکن است تا ۲۰۰ فروند از آن سفارش دهد.
مزایا و چالش‌های طراحی نو
هواپیماهای بدنه‌ـ‌بال ترکیبی از نظر آیرودینامیکی بسیار کارآمدتر از مدل‌های معمولی هستند. پژوهش‌های ناسا نشان می‌دهد این طرح می‌تواند تا ۵۰درصد سوخت کمتر مصرف کند، آلودگی و صدا را کاهش دهد و فضای داخلی ۴۰درصد بیشتر در اختیار بگذارد.
اما این نوآوری چالش‌های زیادی هم دارد. بزرگ‌ترین مشکل، طراحی کابین تحت فشار در بدنه‌ای غیر‌دایره‌ای است که فشار هوای زیاد را باید تحمل کند. افزون بر آن، ایمنی، پایداری پرواز و پذیرش عمومی از موانع مهم به شمار می‌روند.
از رؤیای ۱۹۲۴ تا آزمایش‌های ناسا
اولین نمونه از این نوع هواپیما در سال ۱۹۲۴ با نام «وست لند» ساخته شد اما در نخستین پرواز سقوط کرد. دهه‌ها بعد، ارتش آمریکا با پروژه‌هایی این طرح را برای بمب‌افکن‌ها توسعه داد.
در دهه‌ی ۱۹۹۰، پروژه‌ی مشترک بوئینگ و ناسا توانست در بیش از ۱۲۰ پرواز آزمایشی نشان دهد که کنترل چنین طراحی‌ای ممکن است. همین دستاوردها الهام‌بخش استارتاپ‌هایی مانند آوت‌باند شدند.
آینده و امید به تغییر
آوت‌باند اکنون در حال تبدیل استیو به پهپاد باری است تا از آن درآمد کسب کند و سپس نسخه‌های بزرگ‌تر از جمله «المپیک» را توسعه دهد.
آرون بویسن، مدیر توسعه‌ی شرکت، می‌گوید: «ما نمی‌خواهیم بوئینگ یا ایرباس جدید باشیم، بلکه می‌خواهیم ساختار صنعت را از نو تعریف کنیم.»
با وجود هزینه‌های عظیم و مسیر دشوار گواهی‌نامه‌های ایمنی، مهندسان آوت‌باند و دیگر استارتاپ‌ها امیدوارند در دهه‌ی آینده رؤیای صدساله‌ی پرواز تجاری با بدنه‌ـ‌بال ترکیبی را به واقعیت بدل کنند.
منبع: دیروزبان