باشگاه خبرنگاران جوان؛ اعظم پورکند - انتظار میرود دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا هنگام ملاقات با بنیامین نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل روز دوشنبه، برای پیشرفت در آتشبس در غزه فشار وارد کند. این گفتوگوها همچنین شامل ترس اسرائیل از حزبالله در لبنان و ایران خواهد بود.
نتانیاهو این ماه گفت که ترامپ او را برای گفتوگو دعوت کرده است، در حالی که واشنگتن برای ایجاد حکمرانی انتقالی و یک نیروی امنیتی بینالمللی برای منطقه فلسطینینشین در برابر بیمیلی اسرائیل به پیشرفت، فشار میآورد.
نتانیاهو که ساعت ۱۳:۰۰ به وقت محلی (۱۸:۰۰ به وقت گرینویچ) با ترامپ در کلوپ ساحلی مار-آ-لاگوی او دیدار خواهد کرد، در ۲۲ دسامبر گفت انتظار میرود بحثها فاز دوم آتشبس غزه و همچنین ایران و لبنان را پوشش دهد.
واشنگتن در هر سه جبهه آتشبس برقرار کرده، اما اسرائیل از بازسازی نیروهای دشمنانش پس از آنکه در جنگ به میزان قابل توجهی تضعیف شدند، نگران است.
گامهای بعدی در برنامه آتشبس غزه
برای غزه، اسرائیل و حماس در اکتبر با برنامه ترامپ برای پایان جنگ موافقت کردند، که در نهایت خروج اسرائیل از غزه و تسلیم سلاحهای حماس و چشمپوشی از نقش حکومتی در این منطقه را شامل میشود.
فاز اول آتشبس شامل خروج جزئی اسرائیل، افزایش کمکها و تبادل اسرا با بازداشتشدگان و زندانیان فلسطینی بود.
یک مقام اسرائیلی در حلقه نتانیاهو گفت که نخستوزیر اصرار خواهد کرد که فاز اول آتشبس قبل از حرکت به سوی مراحل بعدی با بازگرداندن بقایای آخرین اسیر اسرائیلی باقیمانده در غزه توسط حماس تکمیل شود.
خانواده اسیر فوت شده، ران گویلی، به همراهی هیئت همراه نخستوزیر پیوستهاند و انتظار میرود با مقامات دولت ترامپ دیدار کنند، دولتی که نشان داده است به زودی حرکت برنامه را پیشبینی میکند.
اسرائیل هنوز گذرگاه رفح بین غزه و مصر را باز نکرده است، که این نیز شرطی از برنامه ترامپ است، و میگوید تنها پس از بازگرداندن بقایای گویلی این کار را انجام خواهد داد.
چاک فرایلیش، دانشمند سیاسی در دانشگاه تلآویو گفت که با توجه به انتخابات پیشرو در اکتبر، نتانیاهو در موقعیت دشواری قرار دارد.
فرایلیش، معاون سابق مشاور امنیت ملی اسرائیل، گفت: «او در سال انتخابات نمیخواهد با ترامپ درگیری داشته باشد. (ترامپ) میخواهد پیش برود، و بی بی (نتانیاهو) مجبور خواهد شد در آنجا برخی سازشها را بپذیرد.»
آتشبس شکننده
مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، هفته گذشته گفت که واشنگتن میخواهد اداره انتقالی تصور شده در برنامه ترامپ – یک هیئت صلح و یک نهاد متشکل از تکنوکراتهای فلسطینی – به زودی برای حکمرانی غزه مستقر شود، قبل از استقرار نیروی امنیتی بینالمللی که توسط قطعنامه ۱۷ نوامبر شورای امنیت سازمان ملل تکلیف شده است.
اما اسرائیل و حماس یکدیگر را به نقض عمده توافق متهم کردهاند و به نظر نمیرسد به پذیرش گامهای بسیار دشوارتر تصور شده برای فاز بعدی نزدیکتر شده باشند.
حماس، که از خلع سلاح امتناع کرده است، در حال احیای کنترل خود بوده در حالی که نیروهای اسرائیل در حدود نیمی از قلمرو مستقر باقی ماندهاند.
اسرائیل نشان داده است که اگر حماس به طور مسالمتآمیز خلع سلاح نشود، اقدام نظامی را برای وادار کردن آن از سر خواهد گرفت.
در حالی که درگیریها کاهش یافته، به طور کامل متوقف نشده است. اگرچه آتشبس رسماً در اکتبر آغاز شد، اما حملات اسرائیل بیش از ۴۰۰ فلسطینی – که بیشتر آنان غیرنظامی بودهاند، طبق گفته مقامات بهداشتی غزه – را کشته است، و مقاومت فلسطینی نیز سه سرباز اسرائیلی را کشتهاند.
آتشبس لبنان نیز تحت آزمایش است
در لبنان، یک آتشبس مورد حمایت آمریکا در نوامبر ۲۰۲۴ به بیش از یک سال جنگ بین اسرائیل و حزبالله پایان داد و خلع سلاح این گروه قدرتمند شیعه مورد حمایت ایران را الزامی کرد، که از مناطق جنوب رودخانه مجاور اسرائیل آغاز میشود.
در حالی که لبنان گفته است نزدیک به تکمیل مأموریت خلع سلاح حزبالله در مهلت پایان سال است، این گروه درخواستها برای زمین گذاشتن سلاحهایش را رد کرده است.
اسرائیل میگوید پیشرفت جزئی و کند است و حملات تقریباً روزانهای در لبنان انجام میدهد، که میگوید هدف آن جلوگیری از بازسازی حزبالله است. ایران، که در ژوئن یک جنگ ۱۲ روزه با اسرائیل داشت، هفته گذشته گفت برای دومین بار در این ماه تمرینات موشکی انجام داده است.
نتانیاهو هفته گذشته ادعا کرد که اسرائیل در پی رویارویی با ایران نیست، اما از گزارشها مطلع است و گفت فعالیتهای تهران را با ترامپ در میان خواهد گذاشت.
مقام اسرائیلی مدعی شدانتظار میرود نتانیاهو اطلاعاتی درباره تلاشهای ایران برای تقویت تسلیحات خود ارائه دهد.
این مقام در مورد هرگونه خواسته یا اقدام اسرائیل در رابطه با ایران توضیح بیشتری نداد.
ترامپ در ژوئن دستور حملات آمریکا به سایتهای هستهای ایران را صادر کرد، اما از آن زمان تاکنون وعده یک توافق بالقوه با تهران داده است.
منبع: رویترز