تقویم بین‌المللی/ 01 مارس
در روز دهم اسفندماه مصادف با یکم مارس، چند رویداد مهم به ثبت رسیده است.
به گزارش سرويس بين‌‌الملل باشگاه خبرنگاران،
آغاز سلطنت صد روزه "ناپلئون بُناپارت" پس از فرار او از تبعیدگاه (1815م)
در پی ده ماه تبعید ناپلئون بُناپارت در جزیره اِلب، وی در 27 فوریه 1815م با هزار نفر از افسران و ژنرالهای وفادار به خود از جزیره گریخت و در اول مارس 1815 به فرانسه بازگشت. بدین ترتیب با ورود ناپلئون به فرانسه، سلطنت صد روزه او نیز آغاز شد. در این هنگام، ناپلئون برای مقابله با نیروهای انگلیس و پروس كه در بلژیك صفآرایى كرده بودند، حمله پیشگرانهای به خطوط دفاعی آنها به عمل آورد ولی در این نبرد كه در دشت واتِرلو در گرفت، در 18 ژوئن 1815م از نیروهای انگلیس و پروس شكست خورد. پس از این شكست، چون ناپلئون از تجهیز قوا برای ادامه نبرد ناامید شد به نفع پسرش از مقام سلطنت استعفا داد. ولی متحدین به تقاضای او برای تفویض این مقام به پسرش اعتنا نكردند و لویی هجدهم بار دیگر بر تخت امپراتوری فرانسه تكیه زد. ناپلئون این بار به جزیره دور دست سنت هلن در جنوب اقیانوس اطلس تبعید شد و شش سال بعد در سال 1821م در همانجا مرد.
وقوع فاجعه "واسی" و آغاز جنگهای مذهبی اروپا (1562م)
شكلگیری مذهب پروتستان در قرن شانزدهم میلادی و ایجاد انشعاب در مسیحیت زمینهساز منازعاتی شد كه در تاریخ اروپا به جنگهای مذهبی موسوم میباشد. در 17 ژانویه 1562م به موجب فرمان صلح نایبالسلطنه شارل نهم، پروتستانها، نوعی آزادی در اعمال مذهبی پیدا كردند. این وضعیت میتوانست به حل منازعات بین این گروه بیانجامد. اما در اول مارس همین سال در جریان عبور رهبر كاتولیكها از منطقه واسی در فرانسه، بین طرفداران دو مذهب درگیری رخ داد كه سبب كشته شدن 23 نفر از پروتستانها گردید و جنگهای مذهبی به انتقام از آنها آغاز شد. این جنگها در هشت مرحله حد فاصل سالهای 1562 تا 1598م جریان داشت. جنگهای نخستین به نفع پروتستانها به پایان رسید تا اینكه این جنگها پس از 36 سال، در سال 1598م با فرمان هانری چهارم معروف به فرمان نانْتْ، خاتمه یافت. بر اساس این فرمان یك سری آزادیهایی برای پروتستانها در نظر گرفته شد. از جمله آزادی عقیده، آزادی عبادت خصوصی و دسته جمعی، بهرهمندی از حقوق مدنی، بقای تشكیلات كلیسای پروتستان و... . هفتاد سال بعد از آن، در زمان لویی چهاردهم فرمان نانت ملغی گردید.
تصرف جزیره "پورتوریكو" توسط مهاجمان امریكایی (1898م)
جزیره پورتوریكو واقع در اقیانوس اطلس در شمال امریكای جنوبی، در سال 1493م توسط كریستف كلمب كشف شد و از سال 1509م به تصرف استعمارگران اسپانیایى درآمد و حدود 400 سال تحت حاكمیت آنها قرار داشت. در این میان، قیامهای متعدد مردمی علیه اسپانیایىها در نیمه اول قرن نوزدهم سركوب شد. در سال 1868 نیز قیام مردمی اگرچه توفیقی نیافت اما مسئله استقلال پورتوریكو مطرح گردید. با این حال، در جریان كنفرانس پاریس در سال 1898 مالكیت امریكا بر این منطقه تثبیت و به عنوان جزئی از خاك امریكا شناسایی شد. امریكا پس از انضمام این جزیره به خود، آن را به زرّادخانهای عظیم تبدیل كرد، به گونهای كه در این جزیره سیزده پایگاه نظامی ایجاد كرده است.
پایان حكومت سلطنتی در فرانسه با خلع ناپلئون سوم از سلطنت (1871م)
لویى ناپلئون، برادرزاده ناپلئون بُناپارت، در سال 1848م به ریاست جمهوری فرانسه رسید و از این زمان جمهوری دوم فرانسه آغاز شد. وی پس از چندی خود را امپراتور فرانسه خواند و 18 سال در این مقام ماند. عاقبت پس از شكست سنگین فرانسه از آلمان، مجلس ملی فرانسه، ناپلئون سوم، پادشاه این كشور را از سلطنت خلع و نظام سلطنتی را لغو كرد. با انقراض سلطنت در فرانسه در اول مارس سال 1871، جمهوری سوم در این كشور آغاز شد.
درگذشت "مصطفی بارزانی" بانی حزب دموكرات كردستان عراق (1979م)
ملامصطفی بارزانی، مبارز كُرد و پایهگذار حزب دموكرات كردستان عراق، در سال 1902م در منطقه كردستان این كشور به دنیا آمد. وی دوران كودكی و جوانی خود را در دهكده بارزان در مجاورت مرز ایران و تركیه در داخل عراق سپری كرد و در مكتبخانههای روستا به تحصیل پرداخت. ملامصطفی بارزانی در 29 سالگی اولین طغیان خود را علیه حكومت بغداد آغاز نمود كه به دستگیری و تبعید وی به بغداد انجامید. وی در سال 1944م از نوری سعید نخستوزیر وقت عراق، خواستار خودمختاری كردستان عراق شد كه با مخالفت شدید بغداد مواجه گردید و بین دو طرف درگیریهایىروی داد. در نبردهای سنگینی كه بین قوای بارزانی و نیروهای دولتی روی داد، بیشتر همراهان بارزانی تار و مار شدند و او با باقیمانده افراد خود با تحمل مشقات فراوان به سوی مرزهای ایران گریخت. ملامصطفی پس از فرار از عراق، در ایران بیكار ننشست و به یاری تشكیلات سیاسی شورشیان كرد در كردستان ایران پرداخت. از این رو توسط رهبر شورشیان كردستان ایران مدال شجاعت دریافت كرد و مدتی نیز به فرماندهی قوای كرد ایران منصوب شد. اما اعزام ارتش حكومت مركزی ایران در سال 1947م (1326ش) به كردستان و سپس آذربایجان ایران، پایان رویاهای بارزانی در ایران بود. پس از این حمله، ملامصطفی و افرادش گام به گام و شهر به شهر از برابر قوای دولتی ایران عقب نشستند. اما چون مورد تعقیب دولت عراق هم بود، چارهای جز فرار به اتحاد جماهیر شوروی سابق از طریق راههای كور وصعبالعبور ندید. وی یازده سال در شوروی و پایتختهای اروپای شرقی به سر برد تا اینكه با وقوع كودتای 1958 عراق و سرنگونی رژیم سلطنتی آن، راهی این كشور شد و مورد استقبال سران كودتا واقع گردید. با این حال، بارزانی در سال1961م از عبدالكریم قاسم، رئیس حكومت نظامی عراق، خواستار خودمختاری كردها شد. این خواسته بارز این، قاسم را به خشم آورد و به 12 سال آرامش در شمال عراق پایان داد. از این پس، آتش جنگ بار دیگر در نواحی كردنشین شعلهور گردید و این وضعیت در دوران حكومت زمامداران بعدی نیز ادامه یافت. با این حال ملامصطفی در دوران حكومت احمدحسن البكر توانست با برخورداری از حمایت مالی و نظامی شاه مخلوع ایران، تجدید قوا كند و حملات علیه عراق را شدت بخشد. نقطه پایان این درگیریها، انعقاد پیمان 1975 الجزیره بود و از آن پس، بارزانی در ایران به صورت تحت نظر زندگی میكرد. ملامصطفی بارزانی در سال 1979م دچار بیماری سرطان شد و هنگامی كه برای معالجه در امریكا حضور داشت، در اول مارس 1979م در 77 سالگی درگذشت.
روز ملی و استقلال "بوسنی و هرزگوین" (1992م)
سرزمین بوسنی و هرزگوین از سدههای گذشته، تحت حكومت و فرمان اتریش و مجارستان بود، در حالی كه اسماً در امپراتوری عثمانی قرار داشت. در سال 1908م اتریش - مجارستان همه آن را به خود ملحق كرد و پس از پایان جنگ جهانی دوم، بوسنی و هرزگوین ضمیمه كشور جدید یوگسلاوی گردید. در این زمان، اگرچه، این سرزمین از حق خودمختاری و آزادیهای اجتماعی و مذهبی تا اندازهای برخوردار بود، ولی تعارض و نارضایى در میان مردم محسوس بود. در آوریل 1990م حزب كمونیست یوگسلاوی منحل شد و اولین انتخابات چند حزبی بعد از جنگ در آن كشور برپا گردید. پس از چندی در 15 اكتبر 1991، مجلس ملی بوسنی، رای به استقلال كامل و جدایى آن از یوگسلاوی سابق داد و در اول مارس 1992م پس از یك همهپرسی، بوسنی و هرزگوین، صربستان و كرواسی هر یك استقلال كامل یافتند. اما از این پس، بوسنی مورد حمله صربها و كرواتها قرار گرفت و به ویژه از جانب صربستان خسارات جانی و مالی فراوانی بر بوسنی وارد گردید و تا نیمه سال 1993م، این سرزمین در آتش ناامنی و قتل و غارت صربستان قرار داشت. این جنگها تا زمان انعقاد قرارداد صلح دِیتون در سال 1996م ادامه یافت و دهها هزار نفر را به كشتن داد و خسارات فراوانی به بار آورد. لازم به ذكر است كه در این میان، جمهوری اسلامی ایران، كمكهای انسان دوستانه فراوانی برای مردم مسلمان بوسنی ارسال كرد كه این امر در ادامه مقاومت و پیروزی مبارزان مسلمان بوسنی تاثیری فراوان داشت. هر چند پس از ایجاد ثبات در منطقه، كمكهای ایران مورد بیمهری قرار گرفت و حضور جمهوری اسلامی در منطقه كمرنگ شد. كشور بوسنی و هرزگوین در اروپای جنوبی و شمال غربی شبه جزیره بالكان واقع شده است. بوسنی و هرزگوین حدود 51/129 كیلومتر مربع مساحت و در حدود 4 میلیون نفر جمعیت دارد. پیشبینی میشود كه جمعیت آن تا سال 2025 حدود 4/5 میلیون نفر گردد. اكثریت مردم بوسنی ملیت بوسنیایى داشته و به 3 زبان رسمی بوسنیایى، كروات و صرب صحبت میكنند و اكثراً پیرو آیین اسلام هستند. پایتخت بوسنی و هرزگوین، سارایوو و شهرهای مهم آن توزلا، بیهاچ و موستار میباشد واحد پول این كشور مسلمان اروپایی ماركای بوسنی و هرزگوین میباشد. این كشور با نظام سیاسی جمهوری فدرال چند حزبی با 2 مجلس قانونگزاری اداره میشود. اول مارس سالروز رفراندوم استقلال این كشور در سال 1992م را روز ملی بوسنی و هرزگوین نامگذاری كردهاند.
انتهای پیام./.
