از خانه ممل آمریکایی تا روضه‌خوانی بالای منبر/ هم‌ذات‌پنداری مداح مشهور با مرد هزار چهره!

به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران - سپیده خورشاهیان؛ شبهایی مثل شب قدر یا ایام عزاداری سالار شهیدان، حضرت اباعبدالله الحسین (ع) در ذهن ما با صدای روضه‌خوانی و مدیحه‌سرایی مداحان اهل بیت(ع) گره خورده است. به مناسب این شب عزیز از "حاج عبدالرضا هلالی" ، مداح مشهور و محبوب اهل بیت(ع) دعوت کردیم تا با حضور در باشگاه خبرنگاران به سوالات مفصل درباره متن و حاشیه زندگی شخصی و کاری‌اش پاسخ دهد.

جیم : من بچه جنگ زده جنوبم، اصالتاً خوزستانی و به دنیا آمده بندرعباسم که البته در تهران بزرگ شدم. خانواده من عِرق خاصی به خرمشهر داشتن و همه میگفتن ما در خرمشهر میمونیم و همونجا میمیریم. تا اینکه یک روز یک بمب یا خمپاره به خانه مجاور ما برخورد کرد و تکه هایی از جسد بچه های همسایه داخل حیاط افتاد. پدربزرگ من با دیدن این صحنه تصمیم گرفت که از خرمشهر نقل مکان کنیم و اعراب هم سنتی دارند که همه تابع پدر خانواده هستند و بنابراین ما به محله شمس آباد مجیدیه تهران اومدیم. 

جیم : نه، اما من و خانواده ام در سالهای جنگ خیلی زجر کشیدیم. وضع مالی ما در خوزستان بسیار خوب و اعیانی بود و پدربزرگم لنج و کشتی داشت اما جنگ باعث شد همه دارایی های ما از بین بره و به تهران بیایم. در محله ای که ساکن بودیم مردم نمی تونستن جنگ‌زده ها رو بپذیرند و میگفتند حضور ما باعث شده کلاس محله پایین بیاد. مردم همون محله هزاران گرفتاری برای ما ایجاد کردند و ما حتی آب یخ در خانه نداشتیم و اگر هوس آب سرد میکردیم باید از همسایه ها میگرفتیم. عده ای از خانواده هم در خرمشهر باقی مانده بودند و پدربزرگ مادری بنده و پسرخاله ام - که در جنگ های خرمشهر مبارزه می کرد - مفقود الاثر شدند. بی بی من چشمهاشو از دست داد (توضیح می دهد که ما عرب ها به مادربزرگ میگیم بی بی) و عمو و داییم جانباز شدند.

جیم : وقتی ما اومدیم تهران در خانه ای که لوکیشن فیلم ممل آمریکایی بود ساکن شدیم. من خودم فیلم رو ندیدم اما خانه رو به چند بخش تقسیم کرده و در اختیار جنگ زده ها گذاشته بودند. همه شیطونی و شرارت من هم بخاطر حضور در اون محله بود. بعد که محله مان عوض شد و به مجیدیه جنوبی رفتیم، فضا برگشت و من در همونجا با شهید "عباس صابری" آشنا شدم. یک روز در کوچه مان فوتبال بازی می کردیم که دیدم یه آقای خوش قیافه و محاسن دار ایستاده و بازی ما رو نگاه می کنه. من هم قیچی میزدم، فوتبال بازی می کردم که ایشان جلو اومد و گفت شما فوتبالت خیلی خوبه، خوب بازی می کنی. من هم گفتم شما بچه محل ما نیستید اینجا چیکار می کنید؟ گفت که هیئت ما در محله شما برگزار میشه و من رو به جلساتشان دعوت کرد. اولین جرقه مذهبی شدن و هیئت رفتن همونجا خورده شد. آن زمان من 11 – 12 سالم بود و بعد از شهادت عباس صابری اینقدر ایشان رو دوست داشتم که خودم رفتم در هیئت و شروع به روضه خواندن و سینه زنی کردم.

جیم : آن زمان مثل الآن کتاب چاپ نمی شد و اشعار و سبک ها بدین شکل نبود. من هم که چیزی بلد نبودم مجبور شدم برای یادگرفتن اشعار به جلسات حاج منصور ارضی برم. در جلسات حاج منصور می‌نشستم و از دور گوش می‌دادم، شعرها رو می نوشتم و آداب رو یاد می گرفتم. چون دوست داشتم اشعار ناب و دست اولی داشته باشم، هر روز ساعت شش صبح به هیئت صنف لباس فروش ها در بازار می رفتم و در جلساتی می نشستم که رنج سنی آنها از 40 سال به بالا بود و جوانی در بین‌شان حضور نداشت. اشعار را یادداشت می کردم و در هیئت خودمان برای جوان‌تر ها می‌خواندم.

جیم: بله. بر مشامم میرسد هر لحظه بوی کربلا / بر دلم ترسم بماند آرزوی کربلا....

جیم : میگم افرادی هستن که دارن در زمینه به نتیجه رسیدن مذاکرات تلاش می کنن و فردی هم هست که با درایت و هوش بسیار به چگونگی و نحوه کار آنها رسیدگی می کنه. بهتره به گروه مذاکره کنندگان اجازه داده بشه تا با آرامش بیشتری کارشان را دنبال کنند و من فکر می کنم این خواسته رهبر هم هست.

جیم : در بیت رهبری برای پاسدارها خواندم اما حضرت آقا تشریف نداشته اند.

جیم : مقام معظم رهبری درباره مداحی فرمایشات بسیاری دارند و ما هم سعی کردیم تا جایی که ممکنه به خواسته های ایشان نزدیک بشیم. ولی منصفانه باید گفت که به طور مطلق هم حرف گوش کن نبوده ایم.

جیم: من فکر می کنم که جامعه مداحی در فضای امروزی ما از جمله انتخابات سال 88 ، اتفاقات سیاسی، کارهای فرهنگی و غیره نمره قبولی گرفته.الآن کدوم نهاد و اجتماع رو سراغ دارین که مثل هیئت های مذهبی پرطرفدار باشه؟ البته ضعف هایی هم به این حوزه وارد هست از جمله اینکه ورود به صنف مداحی خیلی ساده شده و بسیاری از افراد بدون هیچ علمی یا با کمترین سطح اطلاعات وارد این فضا میشن. درسته که مداحی یک فضای مردمی هست و من هم به همین صورت وارد این کار شدم اما برخی اشعاری می خوانن که در شأن اهل بیت (ع) نیست و به جلسات امام حسین (ع) صدمه می زنه. من فکر می کنم بهتره افرادی که وارد کار مداحی میشن نسبت به اشعار و سبک هایی که میخوانند بیشتر مراعات کنن چون خواسته یا ناخواسته این کار به نام همه قشر مداحان تموم میشه. الآن تعداد شعرا و اشعار خیلی بیشتر شدن، ملودی ها همین طور، بنابراین باید اشتباهات به حداقل برسه. به عنوان یک تجربه به مداحان جوان تر عرض می کنم که کاری نکنند که به بهانه به دست دشمن بیفتد و این جایگاه و فضا را متزلزل کند.

جیم :  اهل بیت (ع) و مقام معظم رهبری.

جیم : خیلی! هم در ظاهر و هم از لحاظ رفتاری خیلی فرق کرده ام. آرام تر، صبورتر و مهربون تر شدم و سعی کردم افتاده تر بشم. قبلاً شاید در خیابان کسی بهم حرفی میزد و توهینی میکرد واقعاً از کوره در میرفتم و دوست داشتم آن فرد را متوجه اشتباهش بکنم. اما الآن اینطور نیستم، بیشتر سعی می کنم بخندم.

جیم : حاشیه اصلا از من ساخته شد، شاید من یکی از پرحاشیه ترین مداحان ایران بودم. حاشیه هایی که مسبب خیلی از اونها من نبودم اما گناهم این بود که نوجوان بودم و فکر می کنم شامل لطف بسیار زیاد سیدالشهدا شدم و این خودش منشاء تمام افرادی بود که به نوعی مریض بودند و آزار به من رسوندن و من هم گاهی اوقات از روی جهالت، سادگی و نپختگی شاید کارهایی می کردم که به آن حاشیه ها بیشتر دامن میزد. به قول آقای مهران مدیری در سریال مرد هزار چهره که میگفت من اشتباهی ام، من هیچ وقت برای حاشیه درست کردن نیامده بودم و فکر نمی کردم شرایط اینطور بشه. مداحی صنف پر رفت و آمدیه که از همه قشر از کاسب گرفته تا وزیر و رئیس جمهور مخاطب داره و این مسائل باعث میشه طمع هم نسبت به صنف مداحان زیاد باشه.

جیم : بله، سریال خوبیه به این خاطر که با ظرافت اعتقادهای مردم رو عنوان می کنه. در پایتخت 1 اون قسمتی که به سفر زیارت امام رضا می رفتن رو خیلی دوست داشتم و من که خودم مداحم و به قول گفتنی همه رو گریه می اندازم ، با دیدن آن قسمت از سریال گریه ام گرفت. در این سری قسمت هایی که در مورد نماز و مسائل اعتقادی هست خیلی با زبان ساده و امروزی بیان شده و بنظر من سریال پربیننده و خوبیه. 

جیم : پرسپولیسی.

جیم: با خیلی ها... بیشتر مراوده های ما در بحث هیئت و روضه است. اهل کنسرت نیستم اما با اکثر خواننده ها دوست هستم و گاهاً صداشان را شنیدم، با آقای بنیامین بهادری، حامد زمانی و خیلی از ورزشکاران و بازیگران در ارتباطم.

جیم: فیلم دیدن را دوست دارم اما وقت نمیکنم زیاد ببینم، بیشتر فیلم های طنز دوست دارم. اگر یک آدم سینمایی بودم سعی می کردم برای کارم فیلماهای زیادی ببینم اما اینقدر که اشتیاق و علاقه به کارهای مذهبی دارم فرصتی باقی نمی ماند. قبلاً رمان خیلی زیاد میخواندم اما الآن به کتاب های تاریخی و اسلامی بیشتر علاقه مندم. داستان های کوتاه چخوف، داستایوفسکی، هفت رمان بزرگ دنیا، سرخ و سیاه استاندال، ابلوموف و خیلی کتاب های دیگر را خوانده ام.

جیم: هزاران دلیل میتونه دراین قضیه دخیل باشه که هنوز برای خودم هم روشن نیست و به همین دلیل نمی تونم در مورد حنجره ام پاسخ قاطعی بدم. خب من از خیلی سن پایین میخواندم، سنم زیاد نیست 34 سالمه ولی خب از چهارده سالگی حقیقتاً هر هفته در هیئت الرضا دارم می خونم و بیست ساله دارم میخونم. سبک و سیاق خوندن من هم با خیلی ها فرق می کنه و جوری نبوده که عبا رو دوشمون بندازیم و خواندمان آرامش داشته باشه. خواندن من همش با هیجان و شور بوده و همین خودش صدمه میزنه به حنجره، بالاخره دو تا تار صوته دیگه. اما مطلب دیگر اینکه دکتر گفت شما چیزی خوردین که سازگار با حنجره تان نیست ولی من هم نمی تونم تشخیص بدم که این چی هست؟ ولی این ورم و سرخی بیش از اندازه حنجره طبیعی نیست. یقیناً سرمه نیست ولی خب دکتر گفت مثل اینکه شما دوا گلی توی چای بریزید و بخورید، مثل چای مونده میشه... اینها چیزهاییه که شما هیچ وقت متوجه نمیشید و من هم اربعین سال 85 به چند جلسه رفتم که تدر آنها شک و شبهه و اختلاف های سلیقه ای بود و شاید اتفاقاتی افتاده که خودم هم آگاهی ندارم. اما اعتقادم اینه که حتماً خیری بوده و این خواست اهل بیت (ع) هست.

انتهای پیام/