باشگاه خبرنگاران جوان گزارش می‌دهد؛
تانک صمصام؛ برگ برنده نیروهای زمینی جمهوری اسلامی ایران در نبردها
بهره‌مندی از تانک‌های پیشرفته و مجهز می‌تواند در ارتقای یگان‌های نیروی زمینی موثر باشد.
به گزارش خبرنگار دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ بهره‌مندی از تانک‌های پیشرفته و مجهز می‌تواند در ارتقای یگان‌های نیروی زمینی موثر باشد. تانک اصلی میدان نبرد، ام 60 پاتن به همراه تانک ام 48 پاتن جزو خودروهای زرهی سنگین ارتش ایران در عمده سالهای پیش از انقلاب بود. این تانک که از ام 48 الگوبرداری شده بود، جزو تانک های مهم بخشی از دوران جنگ سرد در کشورهای هم سو با غرب بود.
صمصام مدل بومی و بهسازی شده تانک پیشرفته ام ۶۰ است که زمانی یکی از تجهیزات زرهی اصلی نیروهای زمینی کشورمان محسوب می‌شد.
این تانک از 1960 تا 1987 تولید شده و در کشورهایی چون آمریکا، ایران، مصر، ترکیه، بحرین، اردن، لبنان، عربستان سعودی، اسپانیا، پرتقال، تایوان، یمن عمان و چندین کشور دیگر وارد خدمت شد. در ایران نیز حداقل 150دستگاه .از نمونه آ1 این تانک بکار گرفته شده است. این تانک به عنوان یکی از تانک های اصلی میدان نبرد در تمامی عملیات‌های مهم به کار گرفته شده و نقش مفیدی در پشتیبانی از واحدهای عمل کننده داشت.
نمونه ام 60-آ-1 در حالت رزمی بیش از 50 تن وزن داشته و با موتوری به قدرت 750 اسب بخار تجهیز شده است. سلاح اصلی این تانک یک توپ 105 میلیمتری بوده و یک تیربار 7.62 میلیمتری هم محور با آن و یک تیر بار کالیبر 50 صدم اینچ(12.7 میلیمتر) هم به عنوان تسلیحات فرعی مورد استفاده قرار می گیرند. در راستای ارتقاء تجهیزات موجود در کنار تلاش برای ساخت تانک‌های جدید، با توسعه فناوری‌های لازم، تانک های ام 60 نیز در برنامه بهسازی قرار گرفت. تانک های ام-60 به صورت استاندارد هیچ سامانه پایدار کننده سلاح و سامانه های دید در شب نداشتند. تجهیز به پریسکوپ با قابلیت دید در شب برای راننده تانک که دارای قابلیت هایی چون وسعت دید 30 درجه و زمان مورد نیاز برای باز و بسته کردن در حدود 30 ثانیه است.
مشخصات M60 که در ایران با مهندسی معکوس به صمصام تبدیل شد
نوع: تانک رزمی اصلی
خاستگاه: ایالات متحده آمریکا
تاریخچه خدمت: خدمت ۱۹۶۱ تا ۱۹۹۷ ( در ارتش آمریکا)
جنگ‌ها: جنگ ویتنام، جنگ یوم کیپور، جنگ جمهوری اسلامی ایران و عراق، جنگ خلیج فارس،
تاریخ تولید: ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۷
تعداد تولید شده: بیش از ۱۵ هزار دستگاه
وزن: ۴۶ تن
طول: ۶٫۹۴ متر
عرض: ۳٫۶۳ متر
ارتفاع: ۳٫۲۱ متر
خدمه : ۴ نفر
زره: ۱۵۵ میلیمتر
تسلیحات اولیه: توپ ۱۰۵ میلیمتری ام۶۸
تسلیحات ثانویه: تیربار ۷٫۶۲ م‌م ام۷۳ هم‌محور
موتور: ۷۵۰ اسب بخار (۵۶۰ کیلووات)
قدرت/وزن: ۱۵٫۸ اسب بخار به تن
سوخت ظرفیت: ۱۴۵۷ لیتر
برد موثر: 5۰۰ کیلومتر در جاده
ارتفاع پرواز: ۳٫۲۱ متر
سرعت جاده: ۴۸ کیلومتر در ساعت
تانک ام 60 به روز شده و به صمصام تبدیل می‌شود
ایران ۴۶۰ عراده ام۶۰ آ۱ را در سالهای ۷۰-۱۹۶۹ از آمریکا خریداری کرده بود. مهمترین اصلاحات شامل نصب سیستم کنترل آتش اسلوونیایی ئی‌اف‌سی‌اس-۳ که در دیگر تانک‌های ایرانی هم کاربرد دارد، سامانه پایدارگر سلاح، تجهیزات دید در شب، سامانه هشداردهنده لیزری و زره واکنشی انتخابی است.
تجهیز به پایدارکننده توپ که در راستای عمودی و افقی عمل می‌کند از جمله تغییرات مهم مدل موجود در ایران از این تانک است. ویژگی‌های اصلی این سامانه شامل ماهیت الکتروهیدرولیکی نیرو دهنده‌های آن، سامانه هیدرولیکی ارتقاء یافته، بهسازی صفحه کنترل ادوات برای توپچی، واحد کنترل مرکزی، ژیروسکوپ و منبع تغذیه سه فاز است. تجهیز به سایت اپتیکی پانورامیک برای فرمانده تانک از دیگر تفاوت های صمصام با نمونه پیشین تانک ام-60 است. این سایت برای پوشش جهات افقی و عمودی بی‌نیاز از برجک بوده و البته در این جهات پایدارسازی نیز شده است. این سامانه اپتیکی دارای توانمندی بزرگنمایی تا 7 برابر و وسعت دید 8.5 درجه برای دوربین است. این سایت همچنین به مسافت‌یاب لیزری با برد 20 کیلومتر و دقت 10 متر مجهز بوده و می‌توان آن را به تیربار ضدهوایی نیز مرتبط کرد تا هدفگیری بهتری توسط آن صورت گیرد.
اما یکی از مهمترین جنبه های بهسازی این تانک تجهیز آن به سامانه کنترل آتش EFCS-3 برای هدفگیری دقیق و مطمئن توپ است. به کمک چنین سامانه‌ای، کار هدفگیری بسیار سریع، فوق‌العاده دقیق‌تر و در شب و روز صورت گرفته و احتمال اصابت گلوله توپ به هدف در اولین شلیک به میزان بسیار زیادی افزایش می‌یابد. این سامانه دارای مسافت‌یاب لیزری مختص خود با دقت 5 متر است. دریافت و محاسبه خودکار پارامترهای بالستیکی و محیطی برای اعمال در هدفگیری، محاسبه تمام دیجیتال پارامترهای بالستیکی در کمتر از 0.1 ثانیه، سامانه دید در شب نسل دو، بزرگنمایی 7 برابر و آینه‌های پایدار شده در جهات افقی و عمودی از جمله ویژگی‌های این سامانه کنترل آتش است.
سامانه کنترل آتش EFCS-3 توانایی کارکردن با چند نوع گلوله توپ را دارد که گلوله‌های APFSDS نیز از آن جمله هستند. در این نوع از گلوله‌ها با کاهش جرم پرتابه، به سرعت‌های بالایی در حدود 5 برابر سرعت صوت دست یافته شده که در کنار استفاده از مواد چگال‌تر به عنوان نفوذگر، شکافتن زره تانک هدف را بسیار ساده‌تر می‌کند. ترکیب این سلاح کشنده با دقت بالای سامانه کنترل آتش قابلیت این تانک را انهدام تانک‌های دشمن در اولین شلیک بسیار افزایش داده است.
با دریافت اطلاعات محیطی مانند سرعت باد جانبی، دما و فشار هوا و همچنین اطلاعات حرکتی خود تانک و هدف، کار هدفگیری بسیار دقیق‌تر شده و تمامی محاسبات با سرعت بسیار زیادی به انجام رسیده و نتیجه به صورت خودکار به سامانه کنترل آتش داده می شود. نصب زره‌های واکنشی از نوع جعبه‌های انفجاری در اطراف برجک و بخش جلویی تانک برای افزایش حفاظت در برابر تسلیحات ضد تانک در صمصام مشاهده می‌شود که باعث بهبود قابلیت‌های رزمی آن شده است. همچنین نارنجک‌های دودزای مشابه تانک‌های جدید شرقی نیز به جای نمونه‌های قبلی در این تانک بکارگرفته شده است.
صمصمام به سامانه بومی هشدار دهنده لیزری که توانایی پوشش 360 درجه پیرامون تانک را دارد که برای هشدار قفل شدن سلاح‌های لیزری مجهز شده است. با توجه به وفور تسلیحات ضدتانک با هدایت لیزری این سامانه کمک شایانی به افزایش آگاهی خدمه از محیط اطراف و کاهش خطر آسیب دیدن از ناحیه دشمن خواهد شد. سامانه‌های ارتباطی این تانک نیز تماماً به روز شده و از جدیدترین بیسیم های کوچک و پیشرفته دارای رمز کننده‌های بومی بهره می‌برد و به این ترتیب ارتباط خود را در شرایط مختلف نبرد با سایر واحدهای عمل کننده حفظ می کند.
بهسازی تانک‌های موجود در نیروهای مسلح نظیر چیفتن، تی-54/55، ام-60 و حتی تانک های تی-72 که بعد از جنگ خریداری و ساخته شدند نشان از رویکرد واقع بینانه در شکل‌دهی جدید به توان رزمی نیروهای زمینی با ارتقاء و تطابق تسلیحات قدیمی و موجود برای نیاز امروز و فردا دارد.
کشورهای استفاده‌کننده از تانک M60
کشورهای آرژانتین، افغانستان، بوسنی و هرزگوین، بحرین، برزیل، مصر، جمهوری اسلامی ایران، اسرائیل، اردن، لبنان، مراکش، عمان، پرتغال، عربستان سعودی، اسپانیا، سودان، جمهوری چین، تایلند، تونس، ترکیه، یمن،
اتریش، یونان، ایتالیا از تانک‌های ام 60 استفاده می‌کنند.
گزارش از حمیدرضا قربانی
انتهای پیام/
