شبکه‌های اجتماعی چگونه ما را فریب می‌دهند/ راهکار مقابله چیست؟

به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،در طول سالهای اخیر شبکه های اجتماعی به محلی برای بروز تهدیدات گوناگون مبدل شده است.

 یک روز هتک حیثیت،روز دیگر هک اطلاعات شخصی،یک روز کلاهبرداری و روز دیگر فریب و...

این نرم افزارها که هیچگونه شک و شبهه ای در محاسن و مزایای آن وجود ندارد با همه فرصت هایی که ایجاد کرده،اما مخاطراتی را نیز در پی داشته که هر از چندگاهی اخباری در لا به لای سطور رسانه ها از آن منعکس می شود.

دامنه این آسیب ها وتهدیدات به میزانی تشدید شده که با صراحت می توان ادعا کرد بازخورد و بازتاب آن را می توان در ایجاد تغییر و تحولاتی جدی در نهاد خانواده جستجو کرد.

علیرغم تمامی این تهدیدات،اکثر قریب به اتفاق کاربران و کارشناسان و صاحب نظران اجتماعی بر این عقیده اند که می توان از این ظرفیت به نحو شایسته تر و سازنده تری بهره گیری کرد.

فرصت های موجود در شبکه های اجتماعی به میزانی است که می تواند به عنوان عنصری موثر،کارآمد و تعیین کننده برای پیشرفت،شکوفایی و توسعه جامعه نقش آفرینی کند.

اما براستی بر اساس و مبنای کدام ساز وکار،این مهم محقق خواهد شد؟کارشناسان حصول این امر خطیر را مستلزم فراگیری سواد رسانه ای عنوان می کنند.

بر اساس ارزیابی های انجام شده،یکی از اصلی ترین عوامل ظهور و بروز برخی سو استفاده ها در شبکه های مجازی و اجتماعی، ناشی از اعتماد بی جا و بی جهت است،البته برخی نیز معتقدند نباید در فضای بی اعتمادی شبکه های اجتماعی دمید،اما آسیب ها و تهدیدات و تجربیاتی که از سو استفاده های برخی از کاربران مشاهده شده،موید این اصل است که در سنجش و مقایسه هزینه و فایده اعتماد و جاری شدن بی اعتمادی،عنصر دوم نقش موثری را  در کاهش بسیاری از آسیب ها و تهدیدات ایفا می کند.

صدیقه نوبهار،کارشناس علوم رفتاری و آسیب شناس مسائل اجتماعی در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان،گفت:به نظر بنده به جای استفاده از واژه بی اعتمادی باید واژه اعتماد دشوار و سخت را بکار برد و به واقع می توان با لحاظ کردن وسواس و ملاحظات هر چه بیشتر از بروز بسیاری چالش ها و ناهنجاری های اجتماعی که در بستر شبکه های اجتماعی شکل می گیرد،پیشگیری کرد.

وی افزود:البته تحولات اجتماعی و تشدید برخی ناهنجاری های مرتبط با این حوزه،نوعی از حس بی اعتمادی را در میان افکار و ارتباطات اجتماعی ایجاد کرده که متاسفانه به رویه ای پذیرفته شده در میان اکثریت قریب به اتفاق افراد جامعه مبدل شده است.

این کارشناس مسائل اجتماعی عنوان کرد:شاید این سئوال به ذهن متبادر شود که چرا با وجود حسن بی اعتمادی یا کم اعتمادی شاهد بروز تهدیدات بسیار در شبکه های اجتماعی هستیم که عمدتا ریشه آن در اعتماد بی جا است.

نوبهار در پاسخ به این سئوال گفت:یکی از ویژگی های شبکه های اجتماعی،ارتباطات بسیار گسترده و کثیری است که امکان چنین ارتباط و تعاملی در فضای رو در رو،بصورت حضور فیزیکی وجود ندارد.

وی افزود:در چنین بستر و شرایطی،حجم و ضریب بروز سوءاستفاده ها تشدید می شود و کوچکترین خطا و اعتماد بی جایی می تواند به مشکلات بغرنج و عمیقی منتج شود.

* پیشی گرفتن ورود فناوری بر فرهنگ استفاده از آنها

کیومرث شرافتی،جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی با اشاره به ضرورت پرداختن به سواد رسانه ای به عنوان یک نیاز ضروری و جدی در جامعه کنونی گفت:پیشی گرفتن ورود فناوری ها برفرهنگ استفاده از آنها از معضلاتی است که به دفعات در برهه ها و موضوعات متفاوت در این کشور تجربه شده است.

وی افزود:جامعه ما در حال گذار است و طبیعتا در این مسیر با فراز ها و نشیب های بسیاری مواجه می شود.

شرافتی گفت:در صورت فرهنگ سازی موثر و کارآمد،پیش از ورود فناوری های روز،می توان از بروز آسیب ها و مخاطرات اجتماعی بسیاری پیشگیری کرد.

این جامعه شناس در خاتمه یادآور شد:اگر فرهنگ سازی و آموزش صحیحی بصورت فراگیر حاصل شود،نیازی به بی اعتمادی در روابط اجتماعی نخواهد بود و می توان با رعایت چارچوب ها،و ضوابط اجتماعی،روابطی صحیح و قاعده مند را به تصویر کشید.

به نظر می رسد نهادهای آموزشی و تربیتی باید آموزش تعاملات اجتماعی در عصر کنونی را که به دوران ارتباطات فزاینده،کثیر و گسترده موسوم است به نحوی جدی مد نظر قرار دهند،که با حصول این امر می توان از ظرفیت های سازنده چنین فناوری هایی به نحو شایسته و  سازنده تری بهره مند شد و در چنین شرایطی ضریب بروز آسیب ها و مخاطرات احتمالی به حداقل ممکن کاهش خواهد یافت.

انتهای پیام/