مداحی ؛ هنری که مورد سفارش بزرگان دین قرار گرفته است

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از مشهد ؛از خلقت آدم تا واقعه کربلا جریان شهادت سرور و سالار شهیدان به طرق مختلفی مطرح شده و به گونه‌ای که حتی برای امام حسین (ع) انبیا و امامان پیش از ایشان گریسته اند.

پس از حادثه کربلا اولین کسانی که این مصیبت بزرگ را با چشمان گریان گزارش کرده اند حضرت سجاد (ع) و زینب (س) بودند.

اما مداحی یا همان روضه خوانی یکی از هنر‌های نمایشی ملی و مذهبی ایرانیان است که در قالب شبیه خوانی، پرده خوانی و یا نقالی از دوران صفویه در کشور نمود پیداکرد و مورد سفارش بزرگان دین نیز قرار گرفته است.

حجت الاسلام و المسلمین کاظم لطفیان مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی در برنامه گفتگو با خبرنگار ما در رابطه با تاریخچه‌ی مداحی و روضه خوانی در ایران گفت:اصل مدیحه سرایی همزاد با اسلام و بعثت رسول خدا (ص) است، اما در طول تاریخ دچار تحولات زیادی شده که به طور کلی سابقه آن به ۵ قرن پیش باز می‌گردد.

وی با اشاره به این که مداحی و روضه خوانی یکی از عناصر اصلی هویت اسلامی است افزود: مداحی و نوحه سرایی در تشیع به دلیل وجود علاقه و محبت زیاد به ائمه اطهار (ع) نمود بیشتری پیدا کرده است و بسیاری از اشعاری که از ایرانیان که در طول تاریخ به صورت مداحی در آمده ماندگار‌تر شده اند.

مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با اشاره به این که در مجالس عزاداری امام حسین (ع) باید سه اصل اساسی منطق و تفکر، حماسه و رشادت و عواطف و احساسات توجه کرد گفت: متاسفانه امروزه بسیاری از آسیب‌ها در حوزه مداحی در مجالس ما بیشتر بازگوی این مسئله است که مداحان بیشتر به بعد عاطفی توجه کرده و ۲ بعد دیگر را نادیده می‌گیرند.

حجت الاسلام والمسلمین لطفیان با اشاره به این که تسلیت و تعزیت ۲ واژه کاملا مجزا هستند افزود: گریه کردن در مجالس هدف نهایی نیست، گریه ابزاری برای عبادت است. ما نباید بخاطر درد و مشکلی که داریم فقط به سراغ ائمه برویم بلکه باید همواره نام و یاد ائمه در تمامی دوران زندگی با ما همراه باشد.

وی ادامه داد: در مجالس عزا باید به دنبال طهارت و صفای قلبی دایمی باشیم بنابراین هیئت یا مداحی که در راس قرار می‌گیرد باید برای این امر برنامه ریزی کند.

 

 

مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با اشاره به این که در مراسم عزاداری باید از مظلوم پروری دوری کرد و ظلم ستیزی را سرلوحه کار قرار داد گفت: به فرموده رهبر کبیر انقلاب باید دقت شود که اشعار مورد استفاده درعزاداری‌ها به گونه‌ای نباشد که مردم را از اهل بیت رسول خدا طلب کار کند، زیرا فردی که به این مجالس می‌رود باید انسانی فروتن باشد و این تواضع را بیاموزد.

حجت الاسلام والمسلمین لطفیان افزود: امروز یکی از نیاز‌های اساسی در کشور حفظ وحدت است پس شایسته است در مجالس عزاداری به این مهم توجه شود، هم چنین باید این نکته مورد توجه مداحان باشد که فقط به بعد تاریخی قیام عاشورا نگاه نکنند بلکه مسائل آن زمان را با مسائل امروز مطابقت داده و به مردم ارائه دهند.

وی به سخن رهبر انقلاب مبنی بر این که نوآوری در مداحی‌ها و سرودن اشعار باید در امتداد سنت گذشتگان باشد و نباید در مجالس سطح دانسته‌ها و معارف پایین بیاید افزود: افرادی که در مداحی‌های خود از اشعار نامناسب استفاده می‌کنند یا آهنگ‌های استفاده شده در مداحی آن‌ها دور از شان ائمه است و یا قیمت‌های گزاف برای مداحی دریافت می‌کنند اصیل نیستند؛ حقیقت این است که بدنه و ساختار مداحی کشور بدنه سالمی است.

مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با اشاره به این که نمونه‌های فاخری هم از جامعه مداحی در کشور وجود دارد گفت:تعداد افرادی که در مداحی اصیل نیستند در مقابل دریای بیکران مداحان اصیل و کار درست بسیار کم است، ما در کشور مجموعه‌ای به نام کانون مداحان و شاعران آیینی را داریم و فقط در استان خراسان رضوی حدود ۳ هزار و ۵۰۰ مداح سامان دهی شده اند.

حجت الاسلام والمسلمین لطفیان با اشاره به این که بر اساس این سامان دهی مداحان در سطوح ۱ تا ۳ سطح بندی می‌شوند افزود: در ۱۵ نقطه مشهد مجمع الذاکرین برگزار می‌شود و در آن مداحان به تبادل تجربیات خود می‌پردازند.

وی با اشاره به این که در تلاش هستیم تا مداحان کشور را شناسنامه دار و دارای کارت شناسایی کنیم افزود:با این کار می‌توان خیال مردم را از بابت سطح دانش و معارف مداح راحت کرد هم چنین در کشور سامانه‌ای به نام طوبی وجود دارد که کل تشکلات دینی اعم از فرهنگی، تبلیغی و انجمن‌های اسلامی در آن ثبت نام می‌کنند.

 

مدیرکل تبلیغات اسلامی خراسان رضوی با بیان این که در حال حاضر مردم می‌توانند برای شناسایی مداحان سطح بالا از طریق شماره شناسایی یکی از هیئت‌های مذهبی وارد سامانه طوبی شوند گفت:اگر فردی هم در کشور هست که می‌خواهد هئیت خود را به ثبت برساند می‌تواند به این سامانه مراجعه کند.

رضا اسماعیلی محقق و شاعر آیینی هم به خرنگار ما گفت: شعر هیئت از شعر آیینی برخاسته و دارای زبانی ساده‌تر و عامیانه‌تر نسبت به شعر آیینی است که متاسفانه همین سادگی و عامیانه بودن گاهی سبب رخ دادن اشتباهاتی توسط شاعران می‌شود.

وی ادامه داد:شعر هیئت دامنه‌ای گسترده در جهان دارد و گاهی هم فیلم‌هایی از عزاداری هیئت‌های مذهبی در دنیا منتشر می‌شود، حال اگر در این میان یک آسیب و آفتی در شعر‌ها وجود داشته باشد آن را به پای اسلام و مسلمانی می‌نویسند پس لذا وظیفه‌ی شاعران در سرودن اشعار وظیفه خطیری است.

این محقق در خلال توصیه‌هایی به شاعران هیئت‌ها گفت: اگر می‌خواهید وقایع عاشورا را از زبان ائمه اطهار بازگو کنید حتما از روایات و منابعی استفاده کنید که مورد تایید علمای دین باشد و خدایی نکرده باعث رونق توهماتی نشود که تنها زاده‌ی ذهن شاعر است.

 

وی ادامه داد:غلو درباره امامان و سرودن شعر بر اساس سلیقه مداح نباید در شعر‌های هیئتی وجود داشته باشد،هم چنین شاعران تا جایی که می‌توانند آگاهی خود را باید بالا ببرند و موسیقی آیینی کشور را حفظ کنند.

 

مداحی در گذر زمان دست خوش تحولات بسیاری شده و امروزه در ایران و برخی از کشور‌های اسلامی مثل عراق و پاکستان یک حرفه به حساب می‌آید.

انتهای پیام// ز.‌ی