عطوان بررسی کرد:
فاش کردن کل حقایق یا معامله با سعودی‌ها؛ اردوغان کدام راه را بر می‌گزیند؟
اظهارات امروز سه‌شنبه رئیس‌جمهور ترکیه درباره پرونده قتل خاشقجی برای خاندان سلطنتی سعودی سرنوشت‌ساز خواهد بود.
به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان، عبدالباری عطوان، سردبیر روزنامه رای الیوم، در مقاله‌ای نوشت: جهان امروز منتظر سخنرانی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، درباره پرونده جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار عربستانی ترور شده، در کنسولگری این کشور در استانبول است. شاید اردوغان مهم‌ترین فرد در این پرونده باشد. وی چند روز سخنرانی خود را به هدف افزایش تنش و چانه‌زنی و شاید معامله به تاخیر انداخته است. همه کسانی که در شبکه‌های تلویزیونی جهان در برابر سخنرانی وی قرار می‌گیرند منتظر شنیدن جملات مشخص و پاسخ به سوالاتی هستند که از بیست روز پیش مطرح بوده و مهم‌ترین آن درباره جسد خاشقجی بوده که آیا پیدا شده یا تکه تکه شده و این که عملیات کشتن وی چگونه بوده است. آیا وی را خفه کرده‌اند و آیا سر در جسد وی وجود دارد یا این که جسد وی با استفاده از یکی از کیف‌های سیاه به ریاض انتقال داده شده است.
در ادامه این مقاله آمده است: برای اولین بار از آغاز بحران قرار است رئیس جمهور ترکیه در برابر جهان سخنرانی کند. ترکیه در روز‌های گذشته از راهبرد استفاده از انتشار اخبار به نقل از منابع ناشناس در این کشور برای تنش‌آفرینی، زنده نگاه داشتن بحران، اعمال فشار بر مقامات سعودی برای رها کردن سیاست انکار و اعتراف به ارتکاب این جنایت استفاده کرد. ترکیه در این راهبرد توانایی بسیار خوبی از خود نشان داده و ثابت کرد در هنر روابط عمومی بسیار قوی بوده و در برابر، عربستان سعودی با داستان‌سرایی بی‌اعتبار خود شکست خورده است. در صورتی که اردوغان از پیدا شدن جسد خاشقجی خبر دهد، زلزله بزرگی ایجاد خواهد شد و به عنوان دستاورد بسیار مهمی برای نیرو‌های امنیتی ترکیه به حساب خواهد آمد.
بیشتر بخوانید: اردوغان امروز سکوتش را درباره پرونده خاشقجی خواهد شکست
سردبیر رای الیوم افزود: آخرین روایت دولت عربستان به این مسئله اشاره دارد که خاشقجی پس از درگیری با بازجو‌ها در داخل کنسولگری خفه شده است. یکی از رسانه‌های ترکیه گفته خفه کردن وی هشت دقیقه طول کشیده است. همچنین منبع دیگری در ترکیه گفته سر خاشقجی با اره از تنش جدا و برای اطمینان دادن به مقامات سعودی به ویژه محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور، به ریاض منتقل شده است. بیشتر منابع رسانه‌ای تاکید دارند محمد بن سلمان دستور قتل خاشقجی را صادر کرده است.
در صورتی که رئیس جمهور اردوغان خبر قطع سر خاشقجی را با اره تایید کند، کابوس وحشتناکی برای مقامات سعودی ایجاد خواهد شد و مقامات این کشور تا سال‌ها با بحران دست و پنجه نرم خواهند کرد. من فکر نمی‌کنم طرف‌های بین‌المللی نیز بتوانند به راحتی از این حادثه بگذرند.
شکی در این نیست اثبات دست داشتن مقامات سعودی ضربه سنگینی به وجهه مقامات این کشور در عرصه‌های عربی، اسلامی و جهانی خواهد زد. پیش‌بینی می‌شود رئیس جمهور ترکیه در کنفرانس خبری خود از تصاویر و اسنادی استفاده کند. استفاده از این تصاویر و اسناد برای شماری از کشور‌های عربی که بیانیه‌های ابراز همبستگی با عربستان سعودی ارسال کرده بودند دردسرساز خواهد شد. این کشور‌ها در بیانیه‌های خود تاکید کرده بودند که عربستان سعودی در تحقیقات خود شفاف عمل میکند و برای حقوق بشر ارزش قائل است.
در بخش دیگری از این مقاله آمده است: در حال حاضر دو نظریه درباره چگونگی تعامل رئیس جمهور اردوغان با این بحران وجود دارد که ممکن است بر سخنرانی وی تاثیر بگذارد. نخست این که وی در بیان حقایق قاطع و جدی است و توجهی به واکنش مقامات سعودی نخواهد داشت. اردوغان، محمد بن سلمان و دولت سعودی را دشمن درجه یک خود می‌داند و نمی‌خواهد بن سلمان تا ۵۰ سال دیگر در قدرت باشد و به این دلیل تلاش میکند بحران خاشقجی زنده بماند. ترکیه در این زمینه به تلاش‌های خود تا سرنگون شدن ولیعهد سعودی ادامه می‌دهد.
نظریه دوم به این مسئله اشاره دارد که رئیس جمهور اردوغان یک رهبر عملگرا و ماهر در عقد معامله برای منافع کشور خود است. شاید وی از این حادثه برای رسیدن به حداکثر منافع سیاسی و اقتصادی برای کشور خود استفاده کند. حامیان این نظریه، معامله او با رئیس جمهور آمریکا درباره کشیش آمریکایی را مثال می‌زنند. اردوغان همچنین پس از حادثه سرنگون کردن جنگنده سوخوی روسیه در مرز‌های سوریه و ترکیه نیز توانست به معامله‌ای با رئیس جمهور پوتین برسد.
به هر حال رد کردن هر دو نظریه دشوار است. بسیاری دوست دارند نظریه نخست محقق شود. رئیس جمهور اردوغان روابط خوبی با عربستان ندارد و همیشه میان آنکارا و ریاض برای رهبری جهان اهل سنت رقابت بوده است. ما در بسیاری از موضوعات منطقه شاهد رقابت و اختلافات شدید میان ترکیه و عربستان سعودی هستیم. هر چند دو طرف موضع مشترکی درباره نظام سوریه دارند، ریاض و آنکارا حداقل هماهنگی را در طول بحران سوریه داشته‌اند.
در بخش پایانی این مقاله آمده است: روز به روز فشار‌ها بر عربستان و مشخصا بن سلمان، ولیعهد این کشور، تشدید می‌شود و شاید این فشار‌ها پس از سخنرانی امروز اردوغان بیش از پیش تشدید شود. من فکر می‌کنم وی به همه جزئیات پرونده خاشقجی اشاره نخواهد کرد و سخنرانی وی مرحله جدیدی از این داستان غم‌بار خواهد بود. سخنرانی امروز اردوغان مهم‌ترین سخنرانی سیاسی وی خواهد بود. ممکن است وی در این سخنرانی جهان را غافلگیر کند. مسئله قطعی این است که پس از سخنرانی وی دیگر اخبار ضد و نقیض منتشر نخواهد شد بلکه اقدامات عملی صورت خواهد گرفت.
انتهای پیام/
