بم نخستین شهر در ایران که به ثبت جهانی رسیده است

به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان، سعیده احسان مسئول گردشگری پایگاه میراث جهانی بم گفت: بم یکی از شهرستان‌های استان کرمان در جنوب شرقی ایران است و مرکز این شهرستان شهر بم می‌باشد. آب و هوای بم گرم و خشک است، اما به علت مجاورت با کویر آب و هوای متغیری دارد، به‌طوری‌که گاهی اوقات در تابستان‌ها گرم‌ترین و در زمستان‌ها سردترین نقطه کشور گزارش شده‌است کوه‌ها، رودها، باغ‌ها، مزارع، خانه‌های سنتی، نظام‌های آبیاری، دیوار‌های چینه‌ای، دشت‌ها، سفره‌های آب زیرزمینی، قنوات، گسل بم، بروات، بنا‌های تاریخی و محوطه‌های باستانی، آداب‌و رسوم و سنت‌های زندگی و تمام آنچه میراث غیرملموس شناخته می‌شوند، همگی بخشی از منظر فرهنگی و جزئی از ارزش‌های معنوی و هویتی مردم بم هستند.

وی به جاذبه گردشگری ارگ بم اشاره کرد و افزود: دروازه اصلی ارگ برای ورود به حاکم‌نشین می‌بایست از سه دروازه گذشت، این دروازه در جنوب محله عامه نشین که محل زندگی و کسب‌وکار مردم بود، قرارگرفته و اهالی از روی پلی چوبی وارد شهر می‌شدند و بعد از دروازه اصلی، یک راه سنگ‌فرش شده تا دروازه دوم کشیده شده که قسمتی از آن بازار سرپوشیده شهر را در برمی‌گرفته است. یک چهارسوق در وسط بازار وجود دارد که سقف آن از دیگر سقف‌های بازار بلندتر است. بر اساس متون تاریخی، در قرن چهارم هجری قمری، کسب‌وکار در این بازار از رونق بسیار خوبی برخوردار بود. در جلوی دکان‌های کوچک دو طرف بازار، سکو و طاقچه‌های کوچکی برای عرضه کالاها، تعبیه‌شده بودند وانت‌های اندرونی دکان‌ها، به محوطه‌ها و کوچه‌های پشت بازار راه می‌یافتند.

وی در ادامه بیان کرد: تکیه، میدان اصلی ارگ و مرکز مهم اقتصاد شهر بشمار می‌رفت. این میدان که به محلات مختلف دسترسی دارد، در طول سال، محل دادوستد و کسب‌وکار، و محل مناسبات و روابط اجتماعی و اقتصادی مردم بود. اتاق‌ها و حجره‌هایی که در اطراف میدان قرار دارند، محل فروش پارچه‌های خوش‌نقش‌ونگار ابریشمی و پنبه‌ای بم بود. در ایام سوگواری عاشورای حسینی نیز، برگزاری مراسم عزاداری و تعزیه خوانی در این مکان انجام می‌شد.

احسان با اشاره به اینکه از جمله صنایع دستی‌های شهر بم سیس دوزی و پته دوزی است، گفت: سیس یا همان سیسی، نام الیاف درخت خرما است. طنابی که با سیس بافته می‌شود چیلوک نام دارد و برای بستن خوشه‌های خرمای درخت نخل مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته از گذشته تاکنون برای مقام سازی سازه‌های خشتی ارگ بم از سیس و چیلوک به دلیل حالت ارتجاعی، مستحکم بودن و عدم آسیب‌پذیری توسط موریانه و سایر حشرات، استفاده می‌گردد. اما امروزه این محصول مورد توجه یکی از استادان و هنرمندان و تولیدکنندگان صنایع‌دستی شهرستان بم قرارگرفته و هنر خود را به ثبت رسانده است. پته نیز یکی از صنایع‌دستی شهرستان بم است. پارچه زمینه پته پارچه‌ای ضخیم و پشمی است که عریض نامیده می‌شود. هنرمندان پته دوز که اکثراً نیز از زنان و دختران خانه‌دار هستند با کمک سوزن نقوش زیبایی، چون بوته‌جقه، سرو، ترنج و… را به وسیله بخیه‌های نخی رنگین بر زمینه پارچه پشمی ضخیم یا همان عریض می‌نشانند و منظره‌ای بدیع از گل‌وبوته‌های رنگین را به نمایش درمی‌آورند. واژه پته، برگرفته از ریشه پُت، به معنای پشم و کُرک است. نخ‌هایی که در پته‌دوزی به کار می‌رود ظریف و رنگارنگ و از جنس پشم هستند و معمولاً از رنگ‌های عنابی، مشکی، سبز، زرد، نارنجی، قرمز، آبی و سفید استفاده می‌شود.

مسئول گردشگری پایگاه میراث جهانی بم با اشاره به اینکه سد نسا و منطقه سنگ مس یکی از جاذبه‌های طبیعی این شهر به شمار می‌روند، افزود: سد نسا نخستین و بزرگترین سد سنگریزه‌ای با رویه بتنی در ایران و دومین سد بزرگ استان کرمان پس از سد جیرفت است. این سد در فاصله ۸۰ کیلومتری شهر بم و ۲۸۰ کیلو متری کرمان واقع شده است. سد نسا به منظور تامین بخشی از آب کشاورزی، صنعت و شرب شهر‌های بم و بروات احداث شده و دارای یک نیروگاه ۵ مگاواتی می‌باشد. دریاچه زیبای این سد یکی از مناطق گردشگری شهرستان بم است و در میان دوستداران صید ماهی با قلاب، طرفداران پرشماری دارد. سنگ مس نیز یکی دیگر از مناطق کوهستانی رشته‌کوه‌های بارز است که به لحاظ پوشش جانوری بسیار غنی است. جَبیر، پلنگ، خرس بسیار نادر سیاه آسیایی، گرگ، آهو و پرندگانی، چون تیهو و هوبره ازجمله جانورانی هستند که در دامنه و ارتفاعات سنگ مس زیست می‌کنند. آب‌هایی که از ذوب شدن برف یا بارش باران و یا چشمه‌سار‌ها در این کوهستان جاری می‌شوند، قبل از خروج از کوهستان یکی شده و رودخانه‌ای را شکل می‌دهند که آنرا آدُری یا فاشکوه یا چهل خونه می‌نامند. این رودخانه، با پشت سر گذاشتن ارتفاعات و دامنه، در دشت بم جریان می‌یابد و سرانجام پس از عبور از روستای خواجه عسکر، در غرب شهر بم، به رود فصلی پشت رود می‌ریزد.

وی گفت: منطقه حفاظت‌شده کوه شیرکه بخش شمالی آن حاشیه کویر گرم و خشک لوت و بخش جنوبی آن نواحی کوهستانی است و دارای تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های معتدل است. این منطقه در۱۷۰ کیلومتری جنوب شرق مرکز استان و در ۲۰ کیلومتری غرب شهرستان بم واقع‌شده است. کوه شیر با دره‌ها و تپه‌های جنگلی با قله‌های صخره‌ایی تا ارتفاع ۳۱۰۰ متر در انتهای جنوب شرق رشته‌کوه زاگرس واقع‌شده است. شایان‌ذکر است منطقه از شمال بـه دشـت دارزیـن کـه بـه عنوان دومین کریدور مهم مهاجرت هوبره‌های زمستان‌گذران در اسـتان کرمـان محسـوب می‌شود، خـتم می‌گردد. در ضلع غربی منطقه کوه شیر منطقه گردشگری نمونه ده بکری وجود دارد.

احسان یکی از جاذبه‌های بی‌نظیر بم بخش خوش آب و هوا وتوریستی گردشگری دهبکری است. دهبکری زیباترین منطقهٔ سرسبز و چشم‌نواز است که در شهرستان کویری بم خود نمایی می‌کند و به همین دلیل نزد مردم بم بسیار محبوبیت دارد. علاوه بر مردم بم در همهٔ فصول سال دهبکری پذیرای مسافران بیشماری است. دهبکری دارای ارتفاعات بکر و دست نخورده‌ی بسیاری است به‌طوری‌که همه ساله گروه‌های کوه نوردی و گردشگری بسیاری در استان کرمان به ارتفاعات دهبکری قدم می‌گذارند. از جمله این ارتفاعات منطقهٔ زیبای مرغک اشاره کرد ویکی دیگر از جاذبه‌های زیبا و دست نخوردهٔ بم منطقهٔ مرغک از توابع دهبکری است که همهٔ این مناطق دارای جنگل‌های پسته وحشی-بادام وحشی و سرسبزی بسیاری است. در مرغک نیز در گذشته موسیقی سنتی ایرانی اصیلی رواج داشته. از منطقهٔ دهبکری از گذشت‌های دور در نوشته‌های نویسندگان و ادیبان به عنوان بهشت میان جهنم یاد شده‌است و همه در وصف سر سبزی آن سخن رانده‌اند.

گزارش از مژده فیروزی

انتهای پیام/ی