به گزارش گروه  استان های باشگاه خبرنگاران جوان از یاسوج ، رودخانه بشار از معدود رودخانه‌های کشور است که در سال‌های نه چندان دور در مسیر عبور خود تا ریختن به کارون به زندگی مردم جان می‌داد، آب زلالش خستگی از تن می‌زدایید و زمین‌های روستا‌های همسایه خود را آبیاری می‌کرد.

رودخانه بشار در کنار شهر یاسوج بخشی از اکوسیستم جنوب غربی کشور و یکی از سرچشمه‌های اصلی رودخانه کارون است که سالانه بیش از یک و نیم میلیارد متر مکعب آب را به دشت‌های خوزستان و از آنجا به خلیج فارس انتقال می‌دهد.

رودخانه بشار به طول ۱۲۰ کیلومتر در مرز کهگیلویه و بویراحمد با فارس سرچشمه می‌گیرد و در مرز این استان با چهارمحال و بختیاری آنجا که کارون می‌زاید، تمام می‌شود.

این رودخانه در مسیر خود همسایه ۳۰۰ روستا و آبادی بوده و نان و آب بر سر سفره هزاران نفر از مردمان کوهپایه‌های زاگرس می‌گذاشت و ناجی آن‌ها در سال‌های بی‌آبی و خشک‌سالی بوده است.

از آن زمان که کارخانه‌های تولید شن و ماسه در بستر و حریم رودخانه بشار ساخته شدند سرگذشت اسف بار رودخانه بشار آغاز شد و پیکر نحیفش زیر تیغ لودر‌ها و بولدوزر‌های این کارخانه‌ها هر روز بیشتر از دیروز زخمی شد.

سودجویان چنان عرصه را بر بشار تنگ کردند که چند سالی بود که به مردابی راکد، مرده و گندیده تبدیل شده بود و حسرت دوستداران محیط زیست را موجب شده بود.

سال‌ها طرح جابه جایی این کارخانه‌ها برای نجات رودخانه بشار مطرح شد، اما صاحبان پرنفوذ و قدرتمند این واحد‌ها در ظاهر قوی‌تر از قانون و بخشنامه‌های دولتی نشان دادند و از جا به جایی و یا تعطیلی کارخانه‌های شن و ماسه امتناع کردند.

رودخانه همانطور که از نامش پیداست به معنای خانه رود است، اگر کسی به هر گونه این خانه را تصرف کند روزی باید از آن هم کوچ کند.

این بار طبیعت خود دست بکار شد و انتقامی گرفت که سال‌ها حرف محافل خواهد بود. آنان که خانه اش ویران کرده بودند خانه شان ویران کرد و بستر و حریم واقعی خود را پس گرفت.

در روز‌های آغازین فروردین ماه امسال اگر چه هواشناسی روز‌ها قبل هشدار داده بود که روز‌های سیلابی در پیش است. باران باریدن گرفت و در پی آن سیل راه افتاد و آنچه را سودجویان بصورت غیرقانونی در بستر رودخانه بشار ساخته بودند در ساعتی از جا کند و با خود به قعر خلیج فارس برد.

این بار خشم طبیعیت به یاری طبیعت و رودخانه شتافت، خسارت برجا گذاشت، اما صد‌ها هکتار از حریم رودخانه‌های استان را از دست سودجویان خارج کرد و توان برگشتن از آنان را گرفت.

بارش‌های سیل آسای فروردین ماه امسال در کهگیلویه و بویراحمد نیز خسارات‌های فراوانی در بخش‌های مختلف بر استان تحمیل کرد.

بر اساس برآورد‌ها، میزان خسارات ناشی از وقوع سیل فروردین در این استان در بخش‌های مختلف رقمی افزون بر ۱۰ هزار میلیارد ریال است.

سیل بیش از یکهزار و ۵۰ کیلومتر راه اعم از اصلی، فرعی و روستایی استان خسارت زد، ۶۰۰ دهنه پل آسیب جدی دید که ۲۰ مورد آن به طور کامل تخریب شد و صد‌ها میلیارد تومان به سایر زیرساخت‌ها و تاسیسات زیربنایی کهگیلویه و بویراحمد خسارت وارد کرد.

بیش از ۸۰۰ واحد منزل مسکونی در مناطق روستایی و شهری دچار خسارت شدند، سه نفر در این استان در اثر بروز سیل جان خود را از دست داده اند، یک روستا در اثر رانش زمین محو شد، جاده‌های ارتباطی ۲۶۶ روستا به طور کامل قطع شد و بیش از ۳۲۰۰ میلیارد ریال به حوزه کشاورزی خسارت وارد شد.

همچنین بخشی از جاده اصلی یاسوج- شیراز به عنوان کریدور شمال به جنوب و یکی از مسیر‌های شریانی دچار رانش و تخریب شد و راه ارتباطی پنج محور اصلی و فرعی نیز در آن روز‌های سخت سیل به طور کامل قطع شدند.

این‌ها گوشه‌ای از میزان خسارت و عمق فاجعه سیل روز‌های پنجم و ششم و یازدهم و دوازدهم فروردین سال ۹۸ در استان کهگیلویه و بویراحمد است که به نظر می‌رسد کمتر مورد توجه مسئولان و دولت مردان در سطح ملی واقع شده است.

در بارش‌های سیل آسای فروردین امسال ظرف کمتر از ۳۰ ساعت بیش از ۳۰۰ میلی متر باران در برخی مناطق کهگیلویه و بویراحمد به ثبت رسیده که در کشور بی سابقه بوده است.

یاسوج مرکز استان که رودخانه زیبای بشار از درون آن می‌گذرد در دو نوبت در همین مدت جز دو شهر پربارش جهان معرفی شد.
بارش باران و سیل از آغاز تا انتهای بشار را که افزون بر ۱۲۰ کیلومتر طول دارد شست و صیقل داد و اکنون نوبت مسئولان است که
که برای حفاظت از این زودخانه زیبا، قانون را اجرا کنند.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد می‌گوید: با دستور ویژه وزیر نیرو و مدیریت اجرایی استان و همچنین تاکید جدی دولت و شخص رئیس جمهوری با توجه به حوادث تلخ سیل امسال، عزم این شرکت برای رها و آزاد سازی حریم و بستر رودخانه‌های استان راسخ است.

علی داوودی مهر یادآور شد: تاکنون مطالعه تعیین حریم و بستر افزون بر ۷۳۵ هکتار از مجموع بیش از یکهزار و ۴۰۰ هکتار رودخانه‌های استان تعیین شده است.

وی گفت: شرکت آب منطقه‌ای استان بار‌ها به افراد سودجو و متجاوزان به حریم رودخانه‌های استان به ویژه رودخانه زیبای بشار یاسوج در این راستا هشدار داده بود.

وی تصریح کرد: حدود ۸۹ هکتار نیز از حریم و بستر رودخانه‌های استان در سال‌های گذشته و با همکاری و پشتوانه دستگاه قضایی استان آزاد شد.

داوودی مهر گفت: طرح آزادسازی رودخانه بشار یاسوج در مرحله نخست از پل ورودی شهر یاسوج تا پل امام زاده مختار (ع) به میزان حدود حدود ۹۰ هکتار خواهد بود.

وی ادامه داد: آزادسازی و مقابله جدی با متجاوزان به حریم رودخانه بشار از حدفاصل پل مختار و پایین دست محدوده روستای مزدک تا منطقه چیتاب نیز در دستور کار شرکت آب منطقه‌ای و سایر متولیان امر قرار گرفته است.

داوودی مهر تصریح کرد: یکی از مناطق دارای بیشترین تخریب زمین‌های ملی و منابع طبیعی در حاشیه رودخانه بشار یاسوج است.

وی یادآور شد: تخریب‌های روزافزون در این منطقه از پل ورودی بشار یاسوج تا منطقه چیتاب و زمین‌های اطراف این رودخانه در منطقه مزدک نیز ادامه دارد.

البته وجود برخی اختلافات بر سر حریم رودخانه با برخی مالکان و کشاورزان نیز وجود دارد که تمامی دستگاه‌های متولی از جمله راه و شهرسازی، شرکت آب منطقه‌ای، سازمان همیاری شهرداری‌ها، شورا و شهرداری یاسوج، منابع طبیعی، فرمانداری بویراحمد موظف به تعیین تکلیف و حل این چالش هستند.

داوودی مهر همچنین از اجرای طرح جامع و مهندسی رودخانه‌های استان به ویژه رودخانه بشار یاسوج خبر داد و گفت: هر گونه اجرای طرح و تغییرکاربری در حاشیه رودخانه‌ها باید بر اساس طرح جامع و بلند مدت باشد.

وی گفت: بر اساس برآورد اولیه میزان اعتبار لازم در بخش سازه‌ای طرح جامع رودخانه بشار یاسوج افزون بر ۱۶۰ میلیارد ریال و در بخش زیباسازی نیز ۸۰۰ میلیارد تومان است.

طول رودخانه‌های پرآب کهگیلویه و بویراحمد افزون بر یک هزار و ۴۰۰ کیلومتر و میزان روان آب‌های موجود این رودخانه‌ها نیز حدود هشت و نیم میلیارد مترمکعب است.

مهمترین رودخانه‌های پرآب موجود در این استان نیز شامل بشار، مارون، زهره، کبگیان، مهریان و باشت است.

حدود ۲ میلیارد متر مکعب از این میزان روان آب‌ها در حوزه طرح‌های آبزی پروری و ماهیان سردآبی مورد استفاده قرار گرفته است.

همچنین از این میزان بیش از ۳۰۰ میلیون مترمکعب در بخش کشاورزی، ۵۵ میلیون متر مکعب در بخش آب آشامیدنی و ۱۶ میلیون متر مکعب نیز در بخش صنعت مورد استفاده است.

مساحت زمین‌های کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد بیش از ۲۷۰ هزار هکتار است که نزدیک به ۴۴ هزار هکتار از این میزان باغ است.
از کل اراضی کشاورزی استان حدود ۸۹ درصد، اختصاص به کشت محصولات زراعی دارد.

کهگیلویه و بویراحمد با حدود ۱۶ هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع و با جمعیتی افزون بر ۷۲۳ هزار نفر دارای یک درصد مساحت و یک درصد جمعیت کشور در جنوب غربی ایران واقع شده است.

این استان با ۲ اقلیم متفاوت و مناظر بکر و طبیعی و موقعیت خاص گردشگری دارای هشت شهرستان، ۱۷ شهر و یکهزار و ۶۷۶ روستای دارای سکنه است.

انتهای پیام/غ

آزاد شدن حریم رودخانه بشار