گلیم شعبجره، نقشی که نگاه حمایت را می طلبد

به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان، میراث فرهنگی هر منطقه نشانگر هویت و اصالت آن است و صنایع دستی بخشی از این میراث ماندگار است که نسل به نسل حفظ شده است.

گلیم بافی یکی از صنایع دستی کشور کهن ما است که هنوز هم نقش و نخ‌های رنگی آن بر تار پود این دستباف زیبا، چشم هر بیننده‌ای را نوازش می‌دهد.

فروش گلیم در گذشته رونق داشت

حسین رفیعی عضو انجمن میراث فرهنگی دهستان شعبجره گفت: بافت دستی گلیم در این دهستان ریشه در تاریخ دارد و بنا به گفته نیاکان و بزرگان این منطقه، قدمت این هنر و صنعت دستی به حدود ۴۰۰ سال پیش می‌رسد.

او افزود: هنرمندان بافنده گلیم شعبجره با انتقال سینه به سینه این هنر زیبا از گذشته تا کنون سعی بر حفظ این هنر و صنعت کرده اند.

رفیعی با اشاره به زیبایی و منحصر به فرد بودن گلیم بافته شده توسط هنرمندان شعبجره گفت: این گلیم در نقش‌های مختلفی از جمله گلیم تخته ای، گلیم چشمو تخته ای، پیچ تخته ای، اشکستنی، پیچ اشکستنی، سه تخته یک اشکستنی، ابرو (مخلوطی از همه نقش‌ها) و بصورت ذهنی و بدون نقش بروی کاغذ بافته می‌شود.

او بیان داشت: سالیان گذشته کاشت پنبه در این دهستان رواج داشت و مردم تقریبا تمام مواد اولیه بافت گلیم را در کارگاه‌های نخ ریسی و رنگرزی روستا تهیه می‌کردند، ولی در سال‌های اخیر و با توجه به خشکسالی ها، کشت نشدن پنبه و از طرفی کم فروغ شدن کارگاه‌های بافت گلیم همین تعداد کم بافندگان را به سمت مواد صنعتی برای بافت گلیم شعبجره آورده است.

عضو انجمن میراث فرهنگی دهستان شعبجره تصریح کرد: در گذشته گلیم‌های بافته شده برای فروش به روستا‌ها و شهر‌های اطراف فرستاده می‌شد و طرفداران خاص خود را داشت.

رفیعی افزود: گلیم بافان در کنار بافت گلیم، صنایع دستی دیگری از جمله باردان، سفره آردی، خورجین، توبره و جوال (کیسه نگهداری گندم) که از جنس گلیم بودند را نیز تولید می‌کردند و رسم بود از گلیم بعنوان جهیزیه عروس استفاده می‌کردند.

او با اشاره به نیاز برگزاری نمایشگاه و جشنواره برای معرفی بیشتر این محصول بیان داشت: خوشبختانه سال گذشته با همکاری مسئولین و هنرمندان مشغول در این صنعت دستی جشنواره گلیم در دهستان شعبجره برای معرفی بیشتر این هنر دستی برگزار شد.

عضو انجمن میراث فرهنگی دهستان شعبجره افزود: با توجه به وجود ابنیه تاریخی کهن و ارزشمند در شعبجره، فعال کردن کارگاه‌های بافت گلیم، ایجاد بازارچه‌های دائمی و برند سازی این محصول در دهستان تاریخی شعبجره می‌تواند بستر مناسبی برای ایجاد اشتغال و کار آفرینی باشد.

 گلیم وسیله  نگهداری گندم و جهیزیه دختران در گذشته

به سراغ میثم ترابی بخشدار یزدان آباد زرند رویم و در این زمینه با او هم صحبت شدیم.

 بخشدار یزدان آباد زرند گفت: بخش یزدان آباد زمینه‌های بالقوه‌ای در زمینه گردشگری و توسعه آن دارد.

ترابی افزود: بخش یزدان آباد با داشتن بیش از ۳۰ اثر تاریخی ارزشمند و وجود صنایع دستی منحصر بفرد از جمله گلیم بافی، پته بافی، شده بافی و فرش بافی می‌تواند نقش فعالی در گردشگری شمال استان کرمان داشته باشد.

او بیان داشت: یکی از صنایع دستی ارزشمند در بخش یزدان آباد صنعت دستی گلیم شعبجره است، که امیدواریم با حمایت نهاد‌های ذیربط از جمله میراث فرهنگی، صمت و فنی و حرفه‌ای تولید و بافت این صنعت خوش نقش و نگار گسترش یابد.

ترابی ضمن دعوت از بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در حوزه گردشگری بخش یزدان آباد گفت: بخشداری یزدان آباد آماده حمایت از هنرمندان و علاقمندان به هنر گلیم بافی شعبجره است.

گلیم شبجره رونق می گیرد؟

همچنین مهدی باصره رییس اداره صنعت، معدن و تجارت شهرستان زرند در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران گفت: شهرستان زرند همواره با نام معادن و صنایع معدنی مشهور است، ولی واقعیت این است که زرند یکی از قطب‌های صنایع خرد خانگی در استان به شمار می‌آید.

او افزود: شهر زرند و روستا‌های اطراف آن کانون اصلی صنایع خرد خانگی از جمله فرش دستباف به شمار می‌آیند و در حال حاضر بیش از ۷ هزار نفر در این شهرستان مهارت بافندگی فرش دستباف و گلیم را دارند.

او بیان داشت: تاکنون بیش از ۱۴۰۰ نفر از زنان شاغل در این صنعت ساماندهی و نزدیک به هزار نفر نیز از مزایای بیمه تامین اجتماعی بهره‌مند شده اند و هر ساله اعتباراتی نیز با بازپرداخت چهار ساله و کارمزد ۴ درصد در اختیار صاحبان این مشاغل قرار می‌گیرد.

باصره گفت: قطعاً این هنر نیازمند برنامه‌ریزی دقیق از تولید تا فروش است که بتوانیم بیش‌ترین ارزش افزوده را نصیب فعالان صنعت دستی گلیم کنیم.

باصره برند نداشتن گلیم، بروز رسانی نقوش بکار رفته، نبود کارگاه‌های متمرکز را از مهمترین عوامل کم رونقی گلیم شعبجره دانست و گفت: کارشناسان این اداره آماده مشاوره به هنرمندان و فعالان این صنعت دستی ارزشمند هستند تا بار دیگر کارگاه‌هایشان رونق گیرد.

در ادامه صحبتی با کاظم حسین زاده معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری استان کرمان در خصوص احیا صنعت دستی گلیم شعبجره داشتیم که گفت: احیا و حمایت از صنایع دستی منسوخ شده همواره در دستور کار این سازمان بوده و از رسالت‌های مهم میراث فرهنگی و گردشگری است.

او با اشاره به نقش مثبت رونق صنایع دستی بر رونق یک منطقه گفت: ما بر این اعتقادیم که از بین رفتن صنایع دستی یک منطقه می‌تواند تاثیرات منفی جبران ناپذیری بر فرهنگ و اقتصاد آنجا بگذارد.

حسین زاده با تاکید بر برنامه محور شدن صنایع دستی استان کرمان افزود: در مورد شهرستان زرند برنامه یکساله تحقیق و توسعه صنایع دستی شهرستان که گلیم شعبجره هم بخشی از آن است تدوین و به فرمانداری زرند ارائه شده تا پیش بینی‌های مالی مورد نیاز انجام شود و کار مطالعات اولیه جهت احیا و توسعه آن انجام شود.

او افزود: امیدواریم بعد از فاز مطالعات صنایع دستی منسوخ شده شهرستان زرند وارد فاز آموزش و اجرایی شدن برنامه توسعه این صنایع دستی شویم.

بخش گردشگری و تولید صنایع دستی روستایی یکی از بخش‌های است که نقش پررنگی در رشد اقتصادی اهالی روستا دارد و صنعت دستی گلیم در دهستان شعبجره هم از این قاعده مستثنی نیست.

از آنجایی که توسعه اقتصاد و تولید روستاییان تضمین کننده توسعه پایدار کشور است نگاه توسعه‌ای و حمایتی مسئولین به این صنعت دستی می‌تواند تحول شگرفی در تولید صنایع دستی این دهستان تاریخی بوجود آورد.

گزارش از محمدجواد ایزدی یزدان آبادی

انتهای پیام/ی