لزوم تقویت توان صادراتی شرکت های دانش بنیان

مرضیه شاوردی، مدیر توانمندسازی صندوق نوآوری و شکوفایی در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه فناوری گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: بقا و موفقیت کسب‌وکارها، مستلزم دستیابی به بازاری گسترده و مقیاس‌پذیر برای محصولات و خدمات است و یکی از مسیر‌های دستیابی به بازار، ورود به بازار‌های صادراتی است که مسیری پرپیچ‌وخم و دشواری است. بر اساس آمار سازمان توسعه تجارت، میزان صادرات محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان در سال ۱۳۹۸ بیش از ۷۴۱ میلیون دلار توسط ۳۵۰ شرکت تولیدی بوده است.

او افزود: بیشترین صادرات این حوزه به ترتیب به کشور‌های عراق به ارزش ۱۵۲ میلیون دلار، روسیه به ارزش۷۰ میلیون دلار، افغانستان به ارزش ۶۱ میلیون دلار و سوریه به ارزش ۵۶ میلیون دلار بوده.از نظر حوزه‌های فناوری صادراتی، مواد شیمیایی با ۱۸۶ میلیون دلار، دارو با ۱۵۲ میلیون دلار، فراورده‌های معدنی و فلزی با ۹۹ میلیون دلار، فناوری اطلاعات و محتوای دیجیتال با ۵۰ میلیون دلار و مواد پلیمری با ۴۸ میلیون دلار به ترتیب بیشترین صادرات را در سال ۹۸ به خود اختصاص داده‌اند.

شاوردی گفت: در ابتدای سال ۱۴۰۰ نیز معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری خبر صادرات ۱ میلیارد دلاری ۴۵۰ شرکت دانش‌بنیان را منتشر کرد. این آمار نشان‌دهنده فعالیت صادراتی کمتر از ۱۰ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان و لزوم تقویت توان صادراتی این شرکت‌ها است.

او تصریح کرد: صندوق نوآوری و شکوفایی، در راستای هموارسازی مسیر ورود این شرکت‌ها به بازار‌های جهانی، خدمات حمایت از توسعه صادرات را در سه دسته «توانمندسازی صادراتی»، «شبکه‌سازی صادراتی» و «تأمین مالی صادراتی» در دستور کار قرار داده است. در سال‌های اخیر، تمرکز اصلی صندوق روی توانمندسازی و شبکه‌سازی صادراتی بوده است. در توانمندسازی صادراتی حمایت‌های بلاعوض در حوزه‌های آموزش و مشاوره صادراتی، دریافت استاندارد‌ها و تاییدیه‌های صادراتی و حفاظت از دارایی‌های فکری به شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه می‌شود.

مدیر توانمندسازی صندوق نوآری و شکوفایی  افزود:از ابتدای آذر ۹۷ تا کنون، حمایت بلاعوض صندوق از مشاوره و آموزش در حوزه صادرات بالغ بر ۰.۵ میلیارد تومان، در حوزه استاندارد‌های صادراتی ۲ میلیارد تومان و در حوزه مالکیت فکری ۱.۲ میلیارد تومان بوده است. در حوزه شبکه‌سازی صادراتی، خدمات متنوع توسعه بازار صادراتی شامل حمایت از حضور در نمایشگاه‌های خارجی (به صورت مستقل و پاویون)، راه‌اندازی نمایشگاه‌های دائمی (پایگاه صادراتی) در کشور‌های خارجی و اعزام و پذیرش هیئت‌های تجاری، ارزیابی توان صادراتی و دریافت کارت بازرگانی به شرکت‌های دانش‌بنیان ارائه شده است.

او بیان کرد: فهرست حمایتی صندوق در حوزه نمایشگاه‌های خارجی دربردارنده بیش از ۱۴۰ نمایشگاه معتبر بین‌المللی در حوزه‌های مختلف فناوری است. از ابتدای آذر ۹۷ تا کنون، ۱۴ پاویون خارجی با حضور حدود ۲۰۰ شرکت دانش‌بنیان در نمایشگاه‌های بین‌المللی خارجی برپا شده است. شرکت‌های دانش‌بنیان با حضور در نمایشگاه‌های خارجی امکان تعامل با مشتریان بالقوه را به دست آورده‌اند و تعدادی از این شرکت‌ها موفق به صادرات محصولات و خدمات خود به کشور‌های هدف شده‌اند. برای مثال، پاویون شرکت‌های دانش‌بنیان در نمایشگاه تجهیزات پزشکی ترکیه با حضور ۱۴ شرکت در خرداد ماه ۱۴۰۰ برپا شد و شرکت‌های حاضر در این پاویون موفق به امضای ۵ تفاهم‌نامه همکاری به ارزش ۱۸ میلیون دلار و اعطای ۷ نمایندگی فروش محصول به شرکت‌های ترکیه شدند.

شاوردی گفت: نمایشگاه‌های دائمی خارجی نیز با حمایت بلاعوض صندوق در کشور‌های آذربایجان (باکو)، چین (شانگهای)، عراق (بغداد) و ارمنستان (ایروان) راه‌اندازی شده است و امکان استقرار یک‌ساله شرکت‌ها در این نمایشگاه‌ها به منظور بازاریابی و فروش محصولات و خدمات فراهم شده است.

او افزود: تاکنون ۴۰ شرکت دانش‌بنیان برای استقرار در این پایگاه‌های صادراتی از حمایت بلاعوض صندوق بهره‌مند شده‌اند. در سال ۱۴۰۰ نیز نمایشگاه دائمی افغانستان (کابل) و عراق (سلیمانه) به زودی افتتاح خواهد شد و راه‌اندازی/ حمایت از نمایشگاه‌های دائمی کنیا (نایروبی)، بوسنی و هرزگوین (سارایوو)، سوریه (دمشق)، امارات (دوبی)، عمان (مسقط) و ترکیه (استانبول) نیز در دستور کار قرار دارد. از ابتدای آذر ۹۷ تا کنون بالغ بر ۱۵ میلیارد تومان حمایت بلاعوض در حوزه خدمات متنوع توسعه بازار صادراتی پرداخت شده است.

شاوردی تصریح کرد: در سال ۱۴۰۰، اجرای برنامه «یکشنبه‌های صادراتی» به منظور ارائه آموزش و مشاوره‌های تخصصی صادراتی و برگزاری جلسات مذاکره اختصاصی شرکت‌های دانش‌بنیان با مشتریان بالقوه در دستور کار قرار گرفته است. این رویداد‌ها با حضور سفرا، رایزنان اقتصادی، نمایندگان اتاق‌های بازرگانی و مشتریان خارجی و با برپایی نمایشگاه جانبی محصولات دانش‌بنیان (در صورت پذیرش هیئت حضوری) برگزار می‌شود.

او افزود: تاکنون ۱۰ برنامه یکشنبه‌های صادراتی با تمرکز روی حوزه‌های فناوری مختلف (از جمله تجهیزات پزشکی، کشاورزی، ساختمان، فناوری اطلاعات و ارتباطات، فین‌تک، نفت، گاز و پتروشیمی) و با هدف قرار دادن بازار صادراتی کشور‌هایی مانند روسیه، سوریه، کنیا، عراق، افغانستان، ارمنستان، ترکیه، انگلیس، بوسنی و هرزگووین برگزار شده است. طی این برنامه‌ها حدود ۵۰۰ شرکت دانش‌بنیان از مشاوره‌های صادراتی تخصصی بهره‌مند شده‌اند و ۹۰ شرکت نیز مذاکره‌های تخصصی با واسطه‌های صادراتی و مشتریان بالقوه داشته‌اند.

شاوردی گفت: ارسال نمونه محصول (برای تست بازار)، عقد قرارداد‌ها و تفاهم‌نامه‌های همکاری و اعطای نمایندگی فروش محصولات نمونه‌هایی از دستاورد‌های این نشست‌ها بوده است.

مدیر توانمندسازی صندوق نوآری و شکوفایی گفت: یکی دیگر از اقدامات صندوق برای شبکه‌سازی صادراتی، ارسال کمک‌های توسعه‌ای به کشور‌های مختلف بوده است. در این راستا بسته اقلام مقابله با کرونا به ارزش ۷۵۰۰۰ یورو در سال ۹۹ به کشور کنیا ارسال شده است. در سال ۱۴۰۰ نیز بسته‌های مشابهی به دو کشور بلاروس و گرجستان ارسال خواهد شد. ارسال این بسته‌ها علاوه بر کمک به حل مشکلات ناشی از کرونا در این کشورها، مسیر صادرات محصولات دانش‌بنیان به این کشور‌ها را نیز هموار می‌کند. پس از ایجاد توانمندی‌های زیرساختی لازم برای ورود به بازار‌های بین‌المللی در شرکت‌های دانش‌بنیان، تامین مالی صادراتی به موضوعی مهم و حیاتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان تبدیل شده است.

شاوردی بیان کرد: صندوق در سال ۱۴۰۰، برنامه‌های متنوع تامین مالی صادراتی شامل راه‌اندازی «صندوق‌های سرمایه‌گذاری خطرپذیر مشترک» با نهاد‌های متناظر خارجی، تامین مالی شرکت‌ها و پروژه‌های صادراتی در قالب «انواع تسهیلات» و «سرمایه‌گذاری»، اعطای «تسهیلات نمونه‌سازی» به منظور تأمین هزینه خرید نمونه خارجی و فعالیت‌های تحقیق و توسعه برای مهندسی معکوس و دستیابی به فناوری، اعطای «تسهیلات راه‌اندازی خط مونتاژ در خارج از کشور» و «تسهیلات جایزه صادراتی» را مدنظر قرار داده است. همچنین موضوع حمایت از صدور «بیمه‌نامه» (اعتبارسنجی خریدار) و صدور «ضمانت‌نامه» (اعتبارسنجی فروشنده) برای صادرات دانش‌بنیان نیز در دست بررسی است.

او درنهایت یادآور شد: با توجه به اقدامات صورت‌گرفته و نتایجی که تا کنون حاصل شده است، کشور‌های مختلف آسیایی، اروپایی و آفریقایی از جمله چین، عراق، افغانستان، آذربایجان، ارمنستان، آلمان، روسیه، ترکیه، کنیا و ... مقاصد صادراتی شرکت‌های دانش‌بنیان را تشکیل می‌دهد. در سال ۱۴۰۰ نیز کشور‌هایی مانند انگلیس، بوسنی و هرزگووین و ونزوئلا برای توسعه صادرات دانش‌بنیان هدف قرار گرفته است.

انتهای پیام/