گره اصلی روابط تهران ریاض مسئله کلیدی اعتمادسازی است

کامران کرمی کارشناس مسائل منطقه در گفت‌وگو با خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره دور چهارم مذاکرات تهران و ریاض، اظهار کرد:  مقدمات دور چهارم مذاکرات ایران و عربستان سعودی با عنایت به تماس وزرای خارجه دو کشور در اجلاس بغداد و نشست چندجانبه دوستان عراق در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در حال فراهم شدن است. مذاکراتی که در تداوم روند سه دور گذشته است و پیش بینی می‌شود با توجه به سیگنالی که طی روز‌های گذشته بین مقامات دو کشور ایران و عربستان تبادل شد، در فضای مناسب مبتنی بر تفاهم بیشتر دنبال شود.

وی درباره اینکه در سه دور گذشته مذاکرات تهران ریاض درباره چه مواردی صحبت شد؟ گفت: مذاکرات بین دو کشور عمدتا ناظر بر دو سطح مهم است؛ سطح اول روابط دوجانبه و سطح دوم مسائل منطقه ای؛ اما در خصوص جزئیات این دو سطح گمانه زنی‌های بعضا متفاوتی مطرح شده است. اما بطور کلی و بر مبنای برخی پالس ها، اظهار نظر‌ها و گمانه زنی‌ها می‌توان گفت که تهران و ریاض در خصوص سطح اول یعنی روابط دوجانبه بر سر مسائلی، چون چگونگی از سرگیری روابط مبنی بر بازگشایی سفارتخانه‌ها یا کنسولگری‌های دو کشور تبادل نظر کرده‌اند. حج و افزایش سهمیه‌های ایران و همچنین نتایج کمیته حقیقت یاب حج سال ۱۳۹۴ از دیگر موارد مطروحه در گفت‌وگوها بوده است.

کرمی ادامه داد: در خصوص سطح دوم یعنی منطقه‌ای هم مسئله بحران یمن اصلی‌ترین محور گفت وگوهاست. همچنین بررسی تحولات سوریه و بازگشت آن به اتحادیه عرب، مسئله عادی سازی روابط عربی با رژیم صهیونیستی نیز دیگر محور‌های گفت‌وگو بوده است. بحث بر سر امنیت دریایی در خلیج فارس، چگونگی بازگشت ایران به تولید نفت در اوپک نیز دیگر محور مهم در سطح منطقه‌ای است. به نظر می‌رسد که حادث شدن تحولات افغانستان و بازگشت طالبان به قدرت نیز می‌تواند موضوع مهمی در روابط دو کشور باشد.

کارشناس مسائل منطقه درباره گره روابط تهران و ریاض، تصریح کرد: گره اصلی روابط مسئله کلیدی و تعیین کننده اعتمادسازی است که دو کشور فاصله زیادی با آن دارند. سوء برداشت‌ها و تصویر ناصحیح از یکدیگر باعث شده تا هرگونه کنش یکی از طرفین به مثابه اقدامی علیه کشور دیگر مطرح باشد. در واقع به تعبیر روانشناسان سیاسی، دو کشور دچار اختلال ادراکی هستند که مانع از فهم واقع بینانه از یکدیگر شده است.

وی افزود: دومین گره که در امتداد با گره اول است، مسئله موازنه سازی است که از دید عربستان سعودی ایران در حال بلعیدن جهان عرب است. تا زمانی که خطای ادراکی جای خود را به برداشت واقع بینانه ندهد و شاهد بازگشت موازنه به روابط دو کشور نباشیم، هرگونه مذاکره تا زمانی که تبدیل به یک چارچوب مبتنی بر توافقنامه امنیت منطقه‌ای نشود، صرفا در حد مدیریت تنش باقی خواهد ماند و با تغییر فضای موازنه در سطح منطقه ای، مجددا شاهد بازگشت دو کشور به فضای منازعه و تنش گسترده خواهیم بود.

کرمی با اشاره به اظهارات سفیر ایران در بغداد مبنی بر اینکه مذاکرات با عربستان درحال پیشرفت است و امیدواریم که به نتایج مطمئنی برسیم و بعد از آن درخصوص آن‌ها بیانیه خواهیم داد، گفت: به نظر می‌رسد با برگزاری دور چهارم گفت‌وگوها طی هفته‌های پیشرو و مشروط به رضایت نسبی طرفین از آن، با این قید که اگر نیاز به مذاکرات بیشتری نباشد، احتمالا طرفین برخی از نتایج مذاکرات و تفاهمات اولیه را برای تبدیل به توافقات اجرایی، رسانه‌ای می‌کنند.

انتهای پیام/