عبور خطرناک ۲ زباله فضایی از کنار هم در مدار پایین زمین

مدار پایین زمین در روز ۲۷ ژانویه به محلی تبدیل شده بود که پتانسیل ایجاد هزاران قطعه زباله فضایی خطرناک را داشت.

شرکت نظارت و تشخیص برخورد ماهواره‌ای لئولب ، بقایای یک موشک و ماهواره جاسوسی مرده را مشاهده کرد که با اختلاف بسیار کم یکدیگر را از دست دادند. براساس بیانیه لئولبز که در توییتر منتشر شد، این دو زباله فضایی با فاصله شش متری و با حاشیه خطای تنها چند ده متر از کنار یکدیگر رد شدند.

اگرچه این دو قطعه با هم برخورد نکردند، اما لئولبز گفت که این حادثه بسیار نزدیک به بدترین سناریویی بود که می‌توانست هزاران قطعه زباله فضایی دیگر را ایجاد کند. از آنجا که مدار پایین زمین در حال شلوغ شدن است، چنین تماس‌های نزدیکی رایج‌تر خواهند بود و تهدیدات بسیار واقعی را برای محیطی که «ایستگاه فضایی بین‌المللی» (ISS) و هزاران ماهواره حیاتی در آن کار می‌کنند، به همراه خواهند داشت.

به گفته لئولبز، دو قطعه‌ای که به سختی یکدیگر را از دست دادند، بقایای یک موشک از کار افتاده «SL-۸» و یک ماهواره جاسوسی  بودند. این ماهواره که اکنون از بین رفته است، طوری طراحی شده بود که بتواند سیگنال‌های الکترونیکی مانند ارتباطات رادیویی یا انتقال راداری را رهگیری کند.

ناسا اعلام کرد: Cosmos ۲۳۶۱ در سال ۱۹۹۸ پرتاب شد؛ در حالی که SL-۸ نخستین بار در سال ۱۹۶۴ به کار گرفته شد و تا سال ۲۰۰۹ به پرواز ادامه داد.این نزدیکی در جایی اتفاق افتاد که لئولبز آن را محله بد در مدار پایین زمین می‌نامد و ارتفاع ۹۵۰ تا ۱۰۵۰ کیلومتری را در بر می‌گیرد.

لئولبز در یک توئیت نوشت که این منطقه به دلیل ترکیبی از رویداد‌های فروپاشی و اشیای متروکه، پتانسیل قابل توجهی را برای تولید زباله در مدار پایین زمین دارد. به ویژه، این منطقه میزبان حدود ۱۶۰ موشک SL-۸ به همراه ۱۶۰ محموله آن‌ها است که بیش از ۲۰ سال پیش مستقر شده بودند. تنها بین ژوئن تا سپتامبر ۲۰۲۲، ۱۴۰۰ مورد مشابه در این منطقه وجود داشته است.

حوادثی از این دست، بر نیاز به راهبرد‌های جدیدی برای کاهش یا حذف زباله‌های مداری در مدار پایین زمین تأکید می‌کنند. در حال حاضر نزدیک به ۳۰ هزار قطعه زباله مداری توسط وزارت دفاع آمریکا در حال ردیابی هستند، اما تعداد بیشتری از آن‌ها آن قدر کوچک هستند که نمی‌توان آن‌ها را شناسایی کرد.

تهدیدات ناشی از زباله‌های مداری معمولا خود را نشان می‌دهند. ایستگاه فضایی بین‌المللی که در فاصله حدود ۴۰۸ کیلومتری می‌چرخد، در ماه‌های اخیر مجبور شد مانور‌های اجتنابی متعددی را برای فرار از زباله‌های فضایی انجام دهد. گمان می‌رود یک جسم کوچک که شاید تکه‌ای از زباله‌های مداری باشد، مسئول نشت در فضاپیمای «سایوز» (Soyuz) باشد که در حال حاضر به ایستگاه فضایی بین‌المللی متصل شده است.

با افزایش انباشته شدن قطعات زباله در مدار زمین، برخورد بین آن‌ها می‌تواند قطعات بیشتری را طی یک اثر موجی نظری به نام «سندروم کسلر» (Kessler Syndrome) ایجاد کند. در صورت عدم کاهش، برخورد زباله‌های فضایی آبشاری می‌تواند روزی با غیرقابل عبور کردن فضای اطراف زمین، مانع جاه‌طلبی‌های فضایی بشر شود. به منظور تلاش برای اصلاح این وضعیت، تعداد زیادی از مفاهیم برای چگونگی کاهش زباله‌های فضایی در حال حاضر در سرتاسر جهان پیشنهاد و آزمایش می‌شوند.

منبع: اسپیس