چگونگی ارزیابی طرح‌های تحقیقاتی اثرگذار در حوزه سلامت
سرپرست مرکز توسعه، هماهنگی و ارزیابی تحقیقات وزارت بهداشت گفت: هدف عمده از ارزشیابی پژوهش‌های تاثیرگذار بر نظام سلامت، ترویج استفاده از نتایج پژوهش‌های کاربردی در تصمیم‌گیری‌های حوزه سلامت است.
رسول یاراحمدی با بیان این که هدف عمده از ارزشیابی پژوهش‌های تاثیرگذار بر نظام سلامت، ترویج استفاده از نتایج پژوهش‌های کاربردی در تصمیم‌گیری‌های حوزه سلامت است، گفت: در فرآیند ارزشیابی دانشگاه‌های علوم پزشکی و مراکز تحقیقاتی طرح‌های اثرگذار در پژوهش نیز مورد سنجش و ارزیابی قرار گرفت.
او ادامه داد: ۱۹۴ طرح اثرگذار از دانشگاه‌های تیپ یک، ۱۷۷ طرح از دانشگاه‌های تیپ دو و ۵۴ طرح از دانشگاه‌های تیپ سه و ۶ طرح نیز از دانشگاه‌های نوپا دریافت شد که در مجموع ۴۳۱ طرح می‌شوند و از این میان ۱۶۶ طرح واجد شرایط شناسایی شد.
وی اظهار کرد: در فرآیند ارزشیابی مراکز تحقیقاتی تولید دانش و فناوری ۷۰ درصد از مجموع امتیازات این بخش را به خود اختصاص داده است.
یاراحمدی با بیان این که اثرگذاری طرح‌های تحقیقاتی در چهار گروه دسته‌بندی شد، عنوان کرد: طرح‌هایی که بر تصمیم گیری یا بر وضعیت سلامت یا ارائه خدمت یا طرح‌هایی که بر مؤلفه‌های مؤثر بر سلامت یا اقتصاد اثرگذار هستند، هر کدام شرایط ویژه‌ای را می‌طلبیدند که متناسب با اقتضائات آن‌ها مورد سنجش و ارزشیابی قرار گرفتند.
وی به طرح‌های تحقیقاتی اثرگذار بر تصمیم گیری اشاره کرد و گفت: این گروه شامل طرح‌های تحقیقاتی مصوب شورای پژوهشی مرکز تحقیقات است که نتایج آن طی سال‌ها ارزشیابی منجر به اصلاح تصمیم گیری یا ابلاغ تصمیمات جدید شده و در سیستم استفاده می‌شود.
رئیس مرکز توسعه، هماهنگی و ارزیابی تحقیقات وزارت بهداشت در ادامه به تشریح طرح‌های تحقیقاتی اثرگذار بر وضعیت سلامت و ارائه خدمت پرداخت و گفت: طرح‌هایی که منجر به تغییر در وضعیت سلامت مردم، بهبود کیفیت ارائه خدمات سلامتی به جامعه شده باشد، در این گروه می‌گنجد. مصادیق تغییر در سلامت مانند تغییر در شیوع یا بروز بیماری، تغییر کیفیت زندگی یا افزایش طول عمر که می‌تواند از طریق بهبود فرآیند پیشگیری، درمان و بازتوانی ایجاد شود و مصادیق تغییر در کیفیت ارائه خدمات سلامتی مانند افزایش مقبولیت، دسترسی، مناسبت، اثربخشی، کارایی و ایمنی و ... می‌شود.
وی شرایط طرح‌های تحقیقاتی اثرگذار بر مؤلفه‌های مؤثر بر سلامت را برشمرد و افزود: طرح‌های تحقیقاتی که نتایج آن منجر به تغییر در مؤلفه‌های مؤثر بر سلامت اجتماعی، فرهنگی، محیطی و ... شود که مصادیق آن تغییر در موؤلفه‌های مؤثر بر سلامت مانند کاهش عوامل خطر، افزایش تامین عدالت در سلامت و ... است.
یاراحمدی گفت: طرح‌هایی است که منجر به ایجاد اثراتی مانند درآمدزایی و افزایش کارایی شود، مانند تولید محصول یا خدمات قابل فروش جدید، بهینه کردن کالا یا محصول قبلی که باعث افزایش کیفیت یا کاهش هزینه تولید شود. همینطور ایجاد کارآفرینی دانش‌بنیان، اجرای مداخلات مبتنی بر شواهدی که منجر به کاهش تعداد روز‌های از دست رفته کار به علت بیماری یا ناتوانی یا کاهش هزینه‌های مستقیم بیماران و نظام سلامت شود.
