پیام معاون بهداشت به مناسبت روز جهانی بهداشت

شعار روز جهانی سلامت امسال سلامتی برای همه انتخاب شده است. این شعار حدود ۵۰ سال قبل به عنوان شعاری جهانی در راستای ارتقای سلامت در جهان انتخاب شد و تغییرات اساسی در رویکرد خدمات بهداشتی در دنیا ایجاد نمود. در رویکرد سلامتی برای همه مقرر بود خدمات سلامت به همه افراد و اقشار جامعه برسد، و میزان درآمد و محل سکونت مانعی در دریافت خدمات بهداشتی نباشد. نظام سلامت جمهوری اسلامی ایران نیز با راه اندازی و گسترش شبکه بهداشت و درمان در سراسر کشور، دسترسی به خدمات سلامت را در اقصی نقاط ایران اعم از روستا‌ها و مناطق عشایری تسهیل نمود و از زمره کشور‌هایی بود که بار‌ها به دلیل کیفیت خدمات و گسترش جغرافیایی خدمت رسانی مورد تحسین جهانیان قرار گرفت.

در  چهل سال گذشته و با ارزیابی کیفیت و میزان پیشرفت کشور‌های جهان در خدمت رسانی به مردم، تعاریف و ابعاد خدمت رسانی تغییر نموده و سعی در بهبود کیفیت و تسهیل و مقرون به صرفه شدن خدمات سلامت بوده است. خودمراقبتی و افزایش سواد سلامت جهت توانمندسازی فرد، خانواده و جامعه در پوشش همگانی سلامت نقش مهمی دارند. داوطلبان سلامت و مردمی که به عنوان رابط بهداشت پیام‌های سلامت و رفتار‌های بهداشتی را در خانه، محله و محل کار خود ترویج می‌نمایند در ارتقای سلامت جامعه و بهبود کیفیت زندگی دیگران نقش مهمی بر عهده دارند.

امسال با توجه به آسیب‌هایی که همه گیری جهانی کرونا به اقتصاد جهانی و روند توسعه کشور‌های جهان زده است و شواهدی که نشان می‌دهد برخی اقشار آسیب پذیر و گروه‌های سنی بیش از سایر افراد از کرونا در دنیا آسیب دیده اند کشور‌های جهان تصمیم گرفتند بار دیگر شعار سلامتی برای همه را سرلوحه برنامه‌های توسعه سلامت و خدمت رسانی خود در این زمینه قرار دهند. از دیگر موضوعاتی که در شعار امسال مستتر است موضوع مقاوم شدن میکروب‌ها به آنتی بیوتیک‌ها می‌باشد که تهدیدی بسیار جدی برای سال‌های پیش روی جهان است و می‌تواند عامل مرگ بسیاری از بیماران شود. گرم شدن زمین، تغییرات آب و هوایی، خشکسالی ها، بلایای طبیعی و آلودگی هوا نیز از جمله چالش‌های مشترک در جهان است که منجر به انتخاب شعار "سلامتی برای همه" گشته است. نگاه به سلامت در این شعار تنها به سلامت انسان محدود نمی‌شود و سلامت همه جانداران و محیط زیست در معنای سلامت یکپارچه و واحد دارای اهمیت است. سلامت واحد موضوعی است که نشان می‌دهد سلامت انسان به هوای سالم، خاک سالم، آب سالم و سلامت گیاهان و جانوران و گونه‌های مختلف زیستی وابسته است و پایداری منابع از جمله آب در این مفهوم جایگاه مهمی دارند. توجه به سالمندان، معلولان، کودکان و گروه‌های آسیب پذیر مختلف در جامعه و همچنین اقلیت‌ها و مهاجران در این شعار مورد توجه است و زمانی که از سلامتی برای همه صحبت می‌شود تمام اقشار مشمول همه می‌شوند. موضوع مالیات بر دخانیات و شکر افزوده نیز در شعار امسال جایگاه ویژه‌ای دارد، و اهمیت حمایت مالی از برنامه‌های سلامت محور و ترویج رفتار‌های سالم را نشان می‌دهد. در دوران کرونا مشخص شد که بسیاری از کشور‌های جهان دچار مشکلات اقتصادی شدند که برنامه‌های کلیدی بهداشتی آن‌ها را دچار آسیب کرده بود. همه گیری کرونا و اهمیت واکسیناسیون در کنترل آن و چالش‌هایی که در توزیع واکسن مخصوصا در کشور‌های فقیر و کم درآمد در دنیا مشاهده شد از دیگر دلایلی بود که به انتخاب این شعار منجر گردید و تمام کشورها، تمام افراد و اقشار مشمول دریافت خدمات پیشگیرانه و دیگر خدمات سلامت می‌باشند. موضوع ارتقای سلامت، زمینه سازی برای ترویج رفتار‌های سالم و انتخاب گزینه‌های بهداشتی در جامعه و ترویج سبک زندگی سالم از موضوعات کلیدی در سلامتی برای همه می‌باشد، زیرا سلامت محدود به پیشگیری، درمان و توانبخشی نیست بلکه قبل از پیشگیری باید محیط جامعه برای زندگی سالم و آسایش شهروندان آماده و مساعد باشد.