
باشگاه خبرنگاران جوان؛ سارا بابایی - استان لرستان که به خاطر بارشهای فراوان و رودخانههای متعددش شناخته میشود، در عین حال با مسائلی چون مدیریت ناکارآمد منابع آب، خشکسالی و سیلابهای خسارتزا روبهروست.
با وجود اینکه لرستان به عنوان یکی از استانهای پربارش کشور شناخته میشود و دارای حدود ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر رودخانه دائمی و فصلی است، اما سهم آن از سدسازی و مدیریت آب بسیار اندک میباشد.
تنها ۶ سد فعال با ظرفیت ۲۰۸ میلیون مترمکعب، از نظر ذخیرهسازی آب، به شدت ناکافی است. این عدم مدیریت منابع آبی، تبعاتی چون خسارت ۱۰ هزار میلیارد تومانی ناشی از سیل در سال ۹۸ و آسیبهای مکرر ناشی از بارشهای سیلآسا در فصول مختلف را به همراه داشته است.
طبق گزارشها، کاهش بارندگی و برداشت بیرویه از منابع آب زیرزمینی، لرستان را با کسری سالانه ۱.۲ میلیارد مترمکعبی مواجه کرده است. وقتی که متوسط زمینهای آبی در ایران ۴۵ درصد است، این میزان در لرستان به ۲۳ درصد میرسد. البته، خشکسالی و تغییرات اقلیمی نیز بر شدت این معضل افزوده است؛ بطوریکه رودخانههای اصلی استان مانند چم زمان، بیاتان و بسیاری از دیگر رودخانهها در آستانه خشکی کامل قرار دارند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان، شیرزاد نجفی، به درستی به ضرورت اجرای طرحهای آبخیزداری و سدسازی اشاره کرده است.
این طرحها میتوانند نه تنها ذخیره آب زیرزمینی را تا ۲۵ درصد افزایش دهند، بلکه به حفظ تنوع زیستی این منطقه نیز کمک شایانی خواهند کرد.
با این حال، نیاز به مشارکت جوامع محلی و استفاده از فناوریهای نوین برای بازسازی و بهبود زیرساختهای آب در لرستان بیش از پیش حس میشود.
لازم است که منابع آب سطحی به درستی مدیریت و ذخیره شوند تا در فصلهای خشک، نیازهای کشاورزی و صنعتی تأمین گردد و از خشکسالی بیشتر جلوگیری شود.
با همکاری و هماهنگی بین نهادهای دولتی و مردمی، میتوان به سمت توسعه پایدار و بهبود وضعیت معیشتی مردم این دیار گام برداشت.
با تمام این چالشها، لرستان همچنان فرصتهای بسیاری برای بهبود وضعیت آب و محیط زیست خود دارد. اگر گامهای مؤثری در راستای مدیریت منابع آبی برداشته شود، این استان میتواند نه تنها به کشاورزی پایدار و تنوع زیستی حفاظت شده دست یابد، بلکه از رنگین کمان امید به آیندهای روشن و آباد نیز بهرهمند شود.