باشگاه خبرنگاران جوان؛زهره شعبانی  _ در شهری که میلیون‌ها زائر هر ساله به امید آرامش و معنویت قدم می‌گذارند، هنوز جای خالی زیرساخت‌های گردشگری به چشم می‌آید.

طرح جامع گردشگری قم بیش از دو دهه است که به عنوان یک چارچوب راهبردی برای سامان‌دهی، توسعه و بهره‌برداری پایدار از ظرفیت‌های گردشگری استان و با هدف تبدیل قم به مقصدی کامل برای زائران و گردشگران داخلی و خارجی طراحی شده  اما هنوز به مقصد نرسیده است.

قم با برخورداری از جایگاه مذهبی ویژه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های زیارت در ایران، ظرفیت‌های گسترده‌ای از حرم مطهر حضرت معصومه (س) و مسجد جمکران گرفته تا مدارس علمیه تاریخی، بازارهای سنتی، و مراکز فرهنگی و هنری برای توسعه گردشگری دارد.

 این شهر همچنین در مسیر ترانزیتی شمال به جنوب کشور قرار دارد و می‌تواند با بهره‌گیری از موقعیت جغرافیایی‌اش، گردشگران داخلی و خارجی را جذب کند.

وجود جاذبه‌های طبیعی مانند کوه‌های اطراف، تالاب‌ها، و کویرهای نزدیک نیز امکان توسعه گردشگری طبیعت‌گردی و سلامت را فراهم کرده است. با این حال، تحقق این ظرفیت‌ها نیازمند زیرساخت‌های اقامتی مناسب، خدمات گردشگری حرفه‌ای، و برنامه‌ریزی جامع و پایدار است که بتواند تجربه‌ی زائر و گردشگر را از سطح زیارت فراتر ببرد و به یک اقامت فرهنگی، تاریخی و تفریحی تبدیل کند.

قم، با تمام ظرفیت‌های فرهنگی و مذهبی‌اش، در مسیر تبدیل شدن به مقصدی پایدار برای گردشگران داخلی و خارجی، با موانعی جدی روبه‌روست؛ موانعی که مسئولان بارها به آن اذعان کرده‌اند، اما راه‌حل‌هایشان همچنان در حد وعده باقی مانده است.

قم نیازمند تسهیلات و زیرساخت های مناسب بری جذب زائران و گردشگران

جواد شاکر آرانی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان قم، با تأکید بر جایگاه قم به‌عنوان قطب زیارت کشور می گوید: قم نیازمند زیرساخت‌های مناسب برای جذب زائران و گردشگران است. 

اوافزود:ساخت و بهسازی مراکز اقامتی و اتمام طرح‌های نیمه‌تمام باید در اولویت قرار گیرد.

شاکر آرانی همچنین بر هم‌افزایی نهادهای اداری و اختصاص تسهیلات مناسب برای بازسازی واحدهای اقامتی قدیمی تأکید کرد.

اما  آن چه قابل توجه است برای رسیدن به طرح جامع گردشگری جزئیاتی درباره نحوه‌ تخصیص این تسهیلات، میزان بودجه، یا زمان‌بندی اجرایی ارائه نشد.

طرح جامع گردشگری قم در انتظار دست حمایت دستگاه های ذی ربط

از سوی دیگر، بهزاد احمدی فارسانی، مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان قم گفت: برای اجرای کامل طرح‌های گردشگری، به حمایت و همکاری دستگاه‌های مرتبط نیاز داریم.

او افزود:توسعه زیرساخت‌ها، بازسازی واحدهای اقامتی و ایجاد کیوسک‌های خدمات راهنمای گردشگری بدون این پشتیبانی امکان‌پذیر نیست.

احمدی فارسانی همچنین از «برنامه‌ریزی مشترک» و «تعامل میان دستگاه‌ها» سخن گفت، اما مشخص نکرد این تعامل چگونه قرار است به حل مشکلات موجود منجر شود، و چه نهادی مسئول نظارت بر تحقق این برنامه‌هاست.

در شرایطی که قم می‌تواند با ظرفیت‌های فرهنگی، مذهبی و تاریخی‌اش به الگویی ملی در گردشگری زیارت تبدیل شود، نبود زیرساخت‌های مناسب، طرح‌های نیمه‌تمام، و فقدان پاسخ‌گویی شفاف از سوی نهادهای مسئول، این فرصت را به تهدیدی برای اعتماد عمومی بدل کرده است.

گردشگری زیارت برای تبدیل شدن به موتور محرک توسعه استان، سزاوار توسعه‌ای است که با شأن فرهنگی و مذهبی‌اش هم‌خوان باشد که نه فقط در کلام مسئولان، بلکه در عمل و پاسخ‌گویی می گنجد.