باشگاه خبرنگاران جوان -  دکتر قاسمی دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت در همایش «ایران جوان» در دانشگاه علوم پزشکی بابل، با اشاره به کاهش بی‌سابقه نرخ باروری، گفت: نرخ رشد جمعیت از ۴ درصد به نیم درصد کاهش یافته و پیش‌بینی می‌شود در سال ۱۴۱۵ به صفر درصد برسد و پس از آن منفی شود.

او افزود: که نرخ باروری کل کشور از ۶.۵ فرزند به ۱.۵ فرزند کاهش یافته و استان‌های گیلان و مازندران رکورددار کم‌ترین نرخ باروری در ایران هستند؛ گیلان با ۰.۹ و مازندران با حدود ۱ فرزند به ازای هر خانم.

دکتر قاسمی گفت: میزان سالمندی کشور از ۱۴ درصد عبور کرده و این دو استان شمالی با بیش از ۱۷ درصد سالمند، سالمندترین مناطق کشور به شمار می‌روند.

او با استناد بر آمار ارائه شده و کاهش میزان تولد در کشور، افزود: در گذشته ۱۷۰ هزار کاهش سالانه تعداد تولد داشتیم که در سال ۹۸ به ۱۲۰ هزار کاهش و اکنون به طرز محسوسی کمتر شده است.

دکتر قاسمی با وجود این هشدارها، گفت: روند‌های امیدبخشی در حوزه جمعیت شکل گرفته است، تولد فرزندان سوم، چهارم و پنجم بین ۷ تا ۱۴ درصد افزایش یافته، فاصله میان ازدواج و تولد فرزند اول کاهش یافته، میزان سقط‌های غیرقانونی حدود ۴۰ درصد کاهش یافته و تمایل جوانان به فرزند سوم ۹ درصد رشد داشته است.

او افزود: فاصله ازدواج تا فرزند اول در کشور پنج ونیم سال بود (شهر‌های بزرگ تا هفت سال و شهر‌های کوچک و روستا‌ها به چهارسال ونیم که میانگین پنج ونیم سال شده بود) که در چهارسال گذشته حدود پنج ماه کاهش داشته است.

این پژوهشگر گفت: این داده‌ها نشان می‌دهد خانواده‌های ایرانی، حتی در استان‌های شمالی با کم‌ترین شاخص‌های جمعیتی، ظرفیت اصلاح الگوی فرزندآوری را دارند.

او با تاکید بر نقش خانواده‌های اصیل ایرانی، به ویژه خانواده‌های مازندران و گیلان، افزود: اگر با این خانواده‌ها تعامل علمی و فرهنگی داشته باشیم و خدمات مناسب ارائه دهیم، الگوی فرزندآوری قابل اصلاح است و می‌توان زنگ خطر جمعیت را به فرصت تبدیل کرد.

کاهش بی‌سابقه نرخ باروری در گیلان و مازندران

دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور از وضعیت قرمز جمعیت در گیلان و مازندران خبر داد و گفت: نرخ باروری در این دو استان شمالی به کمترین میزان در تاریخ ایران رسیده است.

او افزود: برای نخستین بار در ۶۵ سال اخیر تعداد تولد‌ها در سال ۱۴۰۳ در کل کشور به ۹۸۰ هزار تولد کاهش یافت.

دبیر مرکز مطالعات راهبردی جمعیت کشور گفت: اصلی‌ترین چالش جمعیت در حوزه سالمندی در حوزه اقتصاد است که نیروی کار کم می‌شود رکود اقتصادی بیشتر و نیاز ما به نیروی کار خارجی افزایش می‌یابد که پیامد‌هایی مثل ورشکستگی بیمه‌ها و ... را در پی خواهد داشت.

او کاهش ازدواج را ناشی از دو اتفاق مهم برشمرد و افزود: برخی به اشتباه می‌گویند جوانان دوست ندارند ازدواج کنند ولی طبق پژوهش انجام شده در سال گذشته، حدود ۹۳ درصد جوانان در سن متعارف ازدواج اعلام کردند تمایل دارند ازدواج کنند، اما مشکلات اقتصادی و ... دارند.

دکتر صالح قاسمی گفت: وقتی جمعیت جوان در سن متعارف ازدواج کم می‌شود قهرا تعداد ازدواج هم کم خواهد شد.

او کمال‌گرایی افراطی جوانان را دیگر عامل مهم کاهش ازدواج برشمرد و کمال‌گرایی را عامل سخت، گران و دیر شدن ازدواج دانست.

صالح قاسمی گفت: ۱۹ درصد فراوانی طلاق در تک فرزندان بیشتر است، زیرا این فرزندان در تعامل، تربیت، تقابل‌ها و رقابت‌ها توانمند نیستند و بیشتر دچار چالش می‌شوند.

او افزود: اصلاح روند جمعیتی کشور یک مسئولیت جمعی و ملی است و هر فرد و نهاد باید سهم خود را در حمایت از خانواده‌ها، تشویق فرزندآوری و اصلاح نگرش عمومی به فرزندآوری ایفا کند تا الگوی فرزندآوری جامعه هوشمند و خانواده‌محور ایران اصلاح گردد.

منبع:روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی بابل