باشگاه خبرنگاران جوان؛ مریم رضایی - مجتبی پناهی، پژوهشگر اقتصاد نهادی در گفتوگو با خبرنگار ما، با اشاره به ظرفیتهای پزشکی و درمانی شیراز گفت: این شهر که بهعنوان مهد شعر و ادب و مقصدی فرهنگی و تاریخی شناخته میشود، امروز یکی از مراکز پیشرو پزشکی در جنوب کشور به شمار میرود. وجود پزشکان متخصص و فوقتخصص در حوزههای قلب و عروق، چشمپزشکی، جراحیهای عمومی و زیبایی، دندانپزشکی و سایر رشتههای پیشرفته، همراه با دانشگاه علوم پزشکی شیراز و بیمارستانهای مجهز همچون نمازی، شهید فقیهی و ابوعلی سینا، این شهر را به قطب بالقوه گردشگری سلامت تبدیل کرده است.
او با اشاره به آمارهای اخیر افزود: ایران در سال ۲۰۲۴ بیش از ۱.۲ میلیون گردشگر سلامت جذب کرده که بخش قابل توجهی از آنان به دلیل تخصصهای پزشکی در شهرهایی مانند شیراز بوده است. با این حال، ظرفیتهای موجود هنوز بهطور کامل بهرهبرداری نشده و بخش خصوصی تمایل چندانی به سرمایهگذاری گسترده در این حوزه نشان نداده است.
پناهی چشمانداز گردشگری سلامت شیراز را ترکیبی از فرصتهای اقتصادی، نهادی و رفتاری دانست و تأکید کرد: در صورت مدیریت صحیح، این حوزه میتواند به منبعی مهم برای ایجاد اشتغال، رشد اقتصادی پایدار و ارتقای جایگاه بینالمللی استان فارس تبدیل شود.
او مزیتهای پزشکی شیراز را شامل حضور پزشکان مجرب، مراکز درمانی معتبر، هزینههای رقابتی و زیرساختهای نسبی پیشرفته دانست و خاطرنشان کرد: پروژه شهر سلامت شیراز که تاکنون حدود ۳۰ درصد پیشرفت داشته، میتواند خلأهای موجود در زمینه خدمات جانبی گردشگری سلامت را برطرف کرده و این شهر را به مرکز ثقل سلامت کشور تبدیل کند.
این پژوهشگر اقتصاد نهادی در ادامه به موانع موجود اشاره کرد و گفت: نبود سیاستهای حمایتی شفاف، محدودیت زیرساختهای جانبی، بازاریابی بینالمللی ناکافی، نگرش محتاطانه سرمایهگذاران و فقدان همکاری نهادی از جمله چالشهای اصلی توسعه گردشگری سلامت در شیراز است. وی افزود: مهاجرت پزشکان متخصص و رقابت با کشورهای خلیج فارس نیز تهدیدی جدی برای آینده این حوزه محسوب میشود.
پناهی تأکید کرد: اگر هماهنگی نهادی میان دانشگاه، دولت و بخش خصوصی شکل گیرد و زیرساختهای جانبی تقویت شود، شیراز میتواند به یکی از قطبهای اصلی گردشگری سلامت در منطقه تبدیل شود و جایگاه بینالمللی خود را ارتقا دهد.
پژوهشگر اقتصاد نهادی، با اشاره به ظرفیتهای گسترده شیراز در حوزه گردشگری سلامت گفت: این صنعت نه تنها درآمد مستقیم از خدمات درمانی ایجاد میکند، بلکه اثرات زنجیرهای مهمی بر اقتصاد، جامعه و جایگاه استراتژیک استان فارس دارد.
او افزود: بر اساس آمارهای اخیر تا پایان سال ۲۰۲۴، ایران بیش از ۱.۲ میلیون گردشگر سلامت جذب کرده که حدود ۱۶ درصد از کل گردشگران ورودی کشور را تشکیل میدهد و درآمدی نزدیک به یک میلیارد دلار به همراه داشته است. شیراز بهعنوان یکی از هابهای کلیدی این صنعت، توانایی جذب بخش قابل توجهی از این گردشگران را دارد و میتواند نقش محوری در تحقق اهداف ملی ایفا کند. پیشبینیها نشان میدهد بازار گردشگری پزشکی ایران تا سال ۲۰۳۳ به بیش از ۳.۷ میلیارد دلار خواهد رسید که بخشی از آن به توسعه زیرساختهای شیراز وابسته است.
پناهی با اشاره به فرصتهای کلیدی این حوزه تصریح کرد: گردشگری سلامت در شیراز میتواند به اشتغالزایی گسترده، افزایش درآمد پایدار استان، تقویت جایگاه بینالمللی و برند شیراز، ارتقای کیفیت خدمات درمانی، تنوعبخشی به اقتصاد و توسعه همکاری میان بخش خصوصی و دانشگاهها منجر شود. وی خاطرنشان کرد: پروژه شهر سلامت شیراز با پیشرفت قابل توجه، ظرفیت ایجاد بیش از ۲۰۰۰ شغل مستقیم را دارد و میتواند به الگویی موفق در سطح ملی تبدیل شود.
این پژوهشگر اقتصاد نهادی در ادامه به راهکارهای عملی برای بهرهبرداری از این فرصت اشاره کرد و گفت: تشکیل کارگروه ویژه گردشگری سلامت، طراحی بستههای تسهیلگری، توسعه زیرساختهای کلیدی، راهبرد تهاجمی بازاریابی و برندسازی، ایجاد مدلهای نوین سرمایهگذاری، پیوند سلامت و گردشگری و پیگیری اعتباربخشی بینالمللی از جمله گامهای ضروری برای تحقق این چشمانداز است.
پناهی در پایان تأکید کرد: شیراز با مزیتهای پزشکی برجسته و ظرفیت فرهنگی و تاریخی منحصر به فرد، آماده است تا به قطب گردشگری سلامت جنوب ایران و یکی از مقاصد درمانی معتبر منطقه تبدیل شود. اجرای برنامههای پیشنهادی میتواند این فرصت مغفول را به منبع پایدار ثروت، اشتغال و نوآوری بدل کند و جایگاه شیراز را در سطح ملی و بینالمللی ارتقا دهد.