باشگاه ضرب‌المثل/14
حکایت ضرب‌المثل «شستش خبردار شد» را می‌دانید؟
در باشگاه ضرب‌المثل امروز با ضرب‌المثلی آشنا می‌شوید که کنایه از پیش‌بینی وقوع حادثه‌ای و یا اطلاع یافتن از آن است.
به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ ضرب‌المثل‌ها جملات و عبارات کوتاه و بلندی هستند که در تمامی زبان‌ها و جوامع وجود دارند. واژه ضرب‌المثل خود یک ترکیب عربی است، به معنای «مثل زدن». اصلا خود کلمه مَثـَل هم عربی است و فارسی آن می‌شود «متل».
البته امروزه متل را بیشتر به آن ضرب‌المثل‌هایی می‌گویند که در پس خود حکایتی و ماجرایی دارند.
دانستن و یادگیری ضرب‌المثل‌ها به ما کمک می‌کند تا هم بهتر حرف بزنیم و هم بهتر بنویسیم و هم گاهی شیرینی و طنزی را به کلاممان اضافه کنیم که تاثیر بهتری را بر مخاطب بگذارد. ضرب‌المثل‌های فارسی که البته تعدادشان هم کم نیست، همه این شیرینی و طنز را دارند و گاهی هم پند و عبرتی را در خود نگه داشته‌اند.
در باشگاه ضرب‌المثل امروز به نقل حکایت کوتاهی از ضرب‌المثل «شستش خبردار شد» می‌پردازیم. ضرب‌المثلی که کنایه‌ای است از اطلاع یافتن و پیش‌بینی امری.
*****************************
آمده است که ...
برای واژه «شست» معانی متفاوتی هست. یکی از آن‌ها قلاب آهنی موسوم به دام است که در ماهیگیری استفاده می‌شود.
استفاده از واژه شست در مورد قلاب ماهیگیری شاید از این رو که انگشت شست ماهیگیر در داخل یک سر قلاب گیر می‌کند، باشد. مثل زهگیر کمان که آن را هم شست می‌گویند.
هنگامی که قلاب ماهیگیری در حلقوم ماهی فرو می‌رود و ماهی در تکاپوی رهایی از دام است، به جهت این تکان خوردن و تلاش، صیاد قبل از هر چیز شستش خبردار می‌شود و تکان می‌خورد. قلاب را بالا می‌کشد و ماهی را صید می‌کند.
از این روست که امروز وقتی یک نفر که البته شاید در مواقعی دیگران نخواهند، از موضوعی سر در می‌آورد یا امری را قبل از وقوع پیش‌بینی می‌کند، می‌گویند: «شستش خبردار شده».
گزارش از: مریم محمدی
انتهای پیام/
