روزگار فضانوردان چگونه می‌گذرد؟

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان،فضانوردان افرادی هستند که دامنه فعالیت‌های آن‌ها به اکتشافات انسانی در فضا محدود می‌شود و ملموس‌ترین بخش فعالیت آن‌ها در مدار زمین است، اما بخش بزرگی از عمر فضانوردان روی زمین و در راه آموزش و تمرین آماده‌سازی برای انجام ماموریت‌های فضایی صرف می‌شود.

یک داوطلب فضانوردی باید عاری از هر نوع بیماری، اعتیاد به مواد مخدر، الکل و سیگار باشد و پیش از هر چیز باید تست‌های پزشکی JAR-FCL ۳ و کلاس ۲ و یا تست پزشکی نیروی هوایی کشور خود را با موفقیت پشت سر بگذارد. یک داوطلب باید دید بینایی بالا، عاری از اختلال روانی و دارای اندام‌های حرکتی و مفاصل با عملکرد نرمال داشته باشد. یک داوطلب همچنین باید تست توانایی‌های ذهنی، شخصیتی و شناختی را با موفقیت پشت سر بگذارد و در محیط‌های سخت به طور موثری به صورت خردمندانه و اجتماعی کار کند.

فضانوردان شغل دوم ندارند

به گزارش ایسنا، محمدرضا رضایی- نویسنده و مروج حوزه فناوری فضایی در سلسله وبینار‌های آموزشی مرکز نجوم ادیب اصفهان با نام «بهار ۹۹ با سری برنامه‌های زنده اینترنتی آسترومینار» در خصوص روزگار فضانوردان در فضا، اظهار کرد: طول مدت حضور فضانوردان از یک هفته تا ۱۰ روز در ماموریت ساده و سه تا ۶ ماه در ماموریت‌های بلند مدت متغیر است و ساعت کاری آن‌ها مشابه با زمین و حدود ۸ تا ۱۲ ساعت در روز‌های عادی و در زمان مشخص است که بقیه ساعات شبانه روز برای آن‌ها مربوط به خواب و استراحت است.

وی با بیان اینکه فضانوردان معمولا با یکی از ایستگاه‌های زمین هماهنگ شده و به وقت ساعت زمین فعالیت می‌کنند، گفت: زمان برای فضانوردان در فضا فرقی با شرایط روی زمین ندارد، تنها مشکل این است که یک فضانورد ۱۵ بار طلوع و غروب خورشید را می‌بینند که دلیل آن هم چرخش ایستگاه فضایی به دور زمین است که هر۹۰ دقیقه یکبار با سرعت ۲۸ هزار کیلومتر در ساعت رخ می‌دهد.

این نویسنده و مروج حوزه فناوری فضایی در خصوص وضعیت فضانوردان در هنگام پرتاب موشک تصریح کرد: فضانوردان درحال جمع هستند و معمولا سروته نمی‌شوند. اگر موشک را عمودی درنظر بگیریم، فضانوردان به کمر میخوابند و کمر به زمین و سر آن‌ها رو به بالا است.

رضایی با بیان اینکه یک فضانورد از یک تا۷ بار ممکن است در ماموریت فضایی شرکت کند، اظهار کرد: فضانوردان شغل دوم ندارند، یا مشغول آماده شدن برای ماموریت بعدی هستند، یا در ماموریت در فضا هستند و یا در تیم پشتیبانی آماده می‌شوند. همچنین ممکن است به امر آموزش نیز مشغول باشند.

۵ حادثه فضایی و مرگ ۱۷ فضانورد

وی در خصوص ماموریت‌های فاجعه بار فضایی گفت: تاکنون ۱۷ فضانورد جان خود را در ماموریت‌ها از دست داده اند. یکی از سانحه‌های فضایی مربوط به یک فوریه ۲۰۰۳ میلادی و شاتل فضایی "کلمبی" است که در بیست و هشتمین مأموریت فضایی خود، در راه بازگشت از "ایستگاه فضایی بین‌المللی" به زمین، دچار انفجار شد و همه فضانوردان سرنشین آن که هفت نفر بودند، کشته شدند.

این نویسنده نجوم ادامه داد: دهمین ماموریت شاتل فضایی "چلنجر" با یک تراژدی به پایان رسید. این فضاپیما که حامل هفت فضانورد بود، ۷۳ ثانیه پس از پرتاب از پایگاه فضایی "کیپ کاناورال" منفجر شد که تمامی سرنشینان آن جان خود را از دست دادند.

رضایی افزود: حادثه بعدی مربوط به فضانوردان سایوز ۱۱ در سال ۱۹۷۱ موقع برگشت به زمین است که اکسیژن تمام کرد. هیچ کدام از فضانوردان این ماموریت لباس فضایی به تن نداشتند به همین دلیل به دلیل نبود اکسیژن، احتمالا تقریبا ۳۰ دقیقه بعد از فرود، جان خود را از دست دادند.

این پژوهشگر نجوم یکی دیگر از فجایع تلخ فضایی را فضاپیمای سایوز ۱ در سال ۱۹۶۷ میلادی (۱۳۴۷ شمسی) اعلام کرد که هنگام بازگشت از فضا دچار حادثه شد و با سقوط کپسول سایوز ۱، منفجر شد. برنامه فضایی "آپولو"، نیز منجر به مرگ سه فضانورد شد.

مسائل روانی فضانوردان

رضایی با بیان اینکه اضطراب، استرس کاری، افسردگی و مشکلات عاطفی چهار مسئله مهم روح و روان فضانوردان است، تصریح کرد: ماموریت‌های فضایی استرس زیادی دارد، دلیل اول اینکه سازه‌هایی در اختیار فضانوردان است که میلیون‌ها دلار برای آن‌ها هزینه شده و یک خطای کوچک منجر به تخریب این سازه‌ها می‌شود. همچنین فضانوردان ماموریت‌های پرفشاری دارند که تنوع کاری آن‌ها بالاست و استرس را دوچندان می‌کند.

این پژوهشگر نجوم افزود: عملا در ایستگاه فضایی محیط کار و زندگی یکی است و تنوع کاری بالاست. تعداد عملیات‌های همزمان زیاد است و این‌ها مزید بر علت شده و مسئولیت فرد را بالا می‌برد.

وی با تاکید براینکه فضانورد باید دارای چابکی بالا باشد، خاطرنشان کرد: اینکه در فضا جاذبه وجود ندارد و فضانوردان بر روی زمین بند نیستند، کار سخت می‌کند که هرچه از نظر جسمانی باید خوب باشند روح و روان سالمی نیز باید داشته باشند تا بر این مسائل غلبه کنند.

رضایی تصریح کرد: دوری از خانواده و دوری از زمین مشکلات عاطفی بسیاری ایجاد می‌کند، همانطور که زندگی در یک اکوسیستم دیگر به جز محیط زندگی شخص، سخت است.

وی اضافه کرد: فضانوردان برای حضور در این شرایط و مواجه با دیگر افراد تیم دچار چالش‌هایی می‌شوند که برای رفع آن از مدت‌ها قبل از ماموریت آماده می‌شوند. فضانوردان در وهله نخست در یک فضای کم به صورت تک نفره ایزوله شده و چند روزی به سر می‌برند تا به شرایط فضا آشنا شوند.

رضایی با تاکید براینکه فضانوردان پیش از اعزام به فضا به صورت تیمی در غار‌ها و زیر دریا کار می‌کنند تا با شرایط آشنا شوند و با تیم ارتباط بگیرند، ادامه داد: تیم‌های اعزام ۶ نفره است و اگر در لحظه اعزام یک نفر هم دچار مشکل شود، کل تیم تعویض می‌شود.

خواب، خوراک، حمام و دستشویی معضلات اصلی فضانوردان

این نویسنده نجوم با بیان اینکه فضانوردان برخلاف زندگی بر روی زمین دغدغه‌هایی دارند که شرایط عجیبی را فراهم می‌کند، درخصوص این معضلات فضانوردان گفت: خوردن و آشامیدن مانند زمین نیست که هرچه بخواهیم خریداری کنیم. در فضا غذا‌ها به صورت تیوپ و کنسرو است که شرایط متفاوت تری ایجاد می‌کند.

رضایی افزود: خوشبختانه در سال‌های اخیر بر اثر ابداعات، تنوع غذایی بالا رفته و اکنون نیز دانشمندان بر روی پرینتر‌های غذا کار می‌کنند تا غذا‌ها متنوع‌تر شود.

به گفته وی معضل دیگر فضانوردان خواب است. اگر انسان ساعت خوابش بهم بریزد مشکلات فراوانی خواهد داشت و در فضا یکی از مشکلات روانی فضانوردان در اثر خوب نخوابیدن است.

این پژوهشگر نجوم ادامه داد: در فضا، چون گوش میانی وضعیت تعادل را ندارد، چشم‌ها تعادل را حفظ می‌کنند و مهم است هماهنگی چشم و دست به خوبی برقرار شود. در هنگام خواب که چشم‌ها بسته است، این تعادل به هم می‌ریزد و فرد معلق است. نمی‌تواند در خواب تکان بخورد، بشنود و اگر بست‌های لباس فضانورد باز شود رها می‌شوند که همین موضوع، چالش روانی بسیاری ایجاد می‌کند.

رضایی، حمام و دستشویی را دیگر مشکل فضانوردان اعلام کرد و گفت: دستگاه‌های فضایی مجهز به سیستم مکنده است. آب در فضا ارزشمند است و یک لیتر آب حدود ۱۰هزار دلار هزینه دارد. یک دستشویی فضایی نیم ساعت طول می‌کشد و سختی‌هایی دارد. حمام کردن هم مشکلی دیگر است که اکنون با استفاده از مواد شوینده جذب شونده و دستمال‌های مرطوب استفاده می‌شود و مانند حمام کردن بر روی زمین نیست.

این نویسنده و مروج نجوم با بیان زندگی فضانوردان گفت: شرایط این روز‌های قرنطینه خانگی به نوعی با زندگی فضانوردان نزدیک است. بااین شرایط امروز می‌توانیم مانند فضانوردان محیط زندگی را بخش بندی و تفکیک کرده و هر بخش خانه را به یک قسمت اختصاص دهیم. علاوه براینکه صبر و تحمل خود را بالا بده و با شرایط تنهایی خو بگیریم.

منبع: ایسنا

انتهای پیام/