وصف واقعه عاشورا در اشعار عمان سامانی

کتاب منظومه گنجینه الاسرار نوشته عمان سامانی، دربردارنده یکی از تأثیرگذارترین اشعار مذهبی در وصف امام حسین (ع) و حادثه عاشورا است.

این اثر شامل سروده‌های شاعر مشهور عصر ناصرالدین‌شاه، میرزا نورالله بن میرزا عبدالله بن عبدالوهاب چهارمحالی ملقب به تاج‌الشعرا و معروف به عمان سامانی و مجموعه‌ای از مرثیه‌ها و سوگ‌نامه‌ها با درون‌مایه‌ای غمناک از توصیف مظلومیت شهدای حادثه کربلا است.

کتاب گنجینه الاسرار به دلیل نوع و شیوه بیانش توانسته به خوبی محتوایی عرفانی را انتقال دهد و مفاهیم بزرگ واقعه کربلا را با روایتی عاشقانه به طور محسوس و ملموس به نمایش بگذارد. عمان سامانی قالب وقوع را برای سرودن و سخن گفتن از واقعه عاشورا برگزیده است.

گنجینه عمان که شامل ۸۳۱ بیت می‌شود را می‌توان یک سفرنامه هم دانست، سفرنامه‌ای که گزارشگرِ حرکت عارفانه و روحانی قافله یاران امام حسین در مسیر شهادت است.

برای گوش کردن به گنجینه الاسرار باید آنچه که تاکنون از عاشورا می‌دانستید را کنار بگذارید و با نگاهی نو به آن بنگرید. ممکن است آن امام حسینی که عمان توصیف می‌کند با آنچه که در ذهن و اندیشه شماست تفاوت داشته باشد. دیگر شاعران و نویسندگان در این باره معمولاً از آنچه که خوانده‌اند سخن گفته‌اند، اما عمان آنچه را که دیده بازگو کرده است.

با عمان سامانی بیشتر آشنا شویم:

عمان سامانی در نیمه دوم سده ۱۳ و اوایل سده ۱۴ هجری می‌زیست. از دیگر آثار او می‌توان به معراج‌نامه، مخزن‌الدرر و دیوان نام اشاره کرد. او گنجینة الاسرار را با الهام از اثر زبدةالاسرار صفی و با همان سبک و وزن نگاشته است. عمان را باید بدون شک یکی از شاعران تمام‌عیار ولایی به شمار آورد.

خواندن کتاب گنجینه الاسرار به چه کسانی پیشنهاد می‌شود؟

خواندن این کتاب برای افراد علاقه‌مند به ادبیات مذهبی بسیار دلنشین و گیرا است.

در بخشی از کتاب گنجینه الاسرار می‌خوانیم:

باز آن گوینده گفتن ساز کرد
وز زبان من حدیث آغاز کرد
هِل زمانی تا شوم دمساز خویش
بشنوم با گوش خویش آواز خویش
تا ببینم اینکه گوید راز، کیست؟
از زبان من سخن‌پرداز کیست؟
این منم یا رب چنین دستان‌سرا
یا دگر کس می‌کند تلقین مرا؟