
باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمدحسین نیکخوی متین ـ برنامه گفتوگوی ویژه خبری با حضور منوچهر متکی نماینده مجلس شورای اسلامی و وزیر پیشین امور خارجه به بررسی اهمیت راهبردی برنامه هستهای کشورمان پرداخت.
منوچهر متکی در ابتدای برنامه بیان کرد: آمریکاییها در چمبرهای از معضلات گیر کردهاند و نمیتوانند تصمیمگیری کنند. آنها نمیتوانند تصمیمی مبتنی بر عقلانیت بگیرند. تصمیم ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری برای ایران فشار بود، اما در ۴ سال اول خودش به نتیجه نرسید. دلیل مهم این عدم نتیجهگیری دلایل حقوقی است. آنها نمیتوانند کشوری را وادار کنند که از حق خود بگذرد. عضویت ما در سازمانهای بینالمللی دو وجه دارد. تعهداتی که میپذیریم و امتیازاتی که برخوردار میشویم. این موضع روشن است.
منچهر متکی در ادامه تاکید کرد: آمریکاییها از اول انقلاب تا دوره اول ترامپ یک تجربهای دارند. در این چند سال اخیر هم تجربه دیگری را پشت سر گذاشتند. نماینده مجلس شورای اسلامی گفت: در دوره اول بر اساس برخورد عقلانیت امام تصمیمات آنها را رد کردیم. مبنای اساسی انقلاب مردم ایران، ما میتوانیم، مقاومت، استقامت و خودکفایی بود. آمریکاییها در طول حدود ۴۰ سال در برخورد عقلانی با نگاه به واقعیتهایی که ایجاد شد مقابل ما شکست خوردند.
وی افزود: آمریکاییها بعد از دور اول ترامپ پذیرفتند دیگر دنیا دست آنها نیست و رویکرد جدیدی را آغاز کردند. در این دوره عنوان کردند کاری به واقعیت نداریم، اما به زور میگوییم آن چیزی که ما دستور میدهیم باید بشود.
متکی گفت: آمریکا و هیچ کس دیگری نمیتواند خلاف مقررات وضع شده و بینالمللی حقی را از کسی سلب کند حق ایران است به دلیل عضویت در ان پی تی که غنی سازی کند.
به گفته منوچهر متکی، اولین قرار داد اتمی ایران و آمریکا به ۱۹۵۷ باز میگردد. در آن زمان آنها متعهد شدند که راکتور اتمی تهران را بسازند و سوخت ۲۰ درصدی آن را تامین کنند. اما بعد از انقلاب این کار را نکردند. فرانسویها نیز بعد از آمریکاییها به همین منوال زیر قراردادشان با ما زدند. انقلاب اسلامی و امام خمینی این قاعده آنها را بر هم زد. ما در این ۴۶ سال مقاومت کردیم. اکنون آنها هستند که در دو راهی هستند و میگویند ایران نباید چرخه سوخت داشته باشد. به چه حقی این را میگویند. رهبری نیز فرمودند ربطی به آنها ندارد که چنین غلطی میکنند. قطعا حرف های آن را نمیپذیریم. به لحاظ فنی هم عهد شکنیهای آنها ما را هوشیار کرده است.
متکی درباره سابقه این بدعهدی آمریکاییها بیان کرد: این بدعهدیها همیشه در موضوعات هستهای بوده در موضوعات دیگر هم بوده است. مثلا در موضوع ماهوارهها شاهد این بدعهدیهای آنها بودیم. ما با تلاشهای زیادی توانستیم اولین ماهواره خود را پرتاب کنیم همه این اقدامات را جوانان ما انجام دادند.
وزیر پیشین امور خارجه کشورمان گفت: ملت ایران هر جایی که اراده کرد چیزی را به دست آورد و نگذارد دشمن به اهدافش برسد موفق بوده است. رهبری فرمودند این که ایران چرخه سوخت نداشته باشد با اولین اصلی که امام برای مردم ایران به بار آورد یعنی همان ما میتوانیم ضدیت دارد. ما چرخه سوخت را داریم ونیازی به دیگران نداریم.
متکی ادامه داد: به عنوان مثال درباره کنسرسیوم امکان دارد که به سایر کشورها کمک کنیم. اما این کمک تفاوت دارد که تولید سوختمان منوط بر این شود که در قالب کنسرسیوم حرکت کنیم. ما کار خود را انجام میدهیم و به حد نیازمان هم اقدام میکنیم. صنعت هستهای صنعت مادر است. دهها حوزه تولیدی و درمانی پزشکی و غیر پزشکی به آن صنعت گره خورده است.
این نماینده مجلس درباره نیازهای کشورمان به غنی سازی گفت: برای راکتور تحقیقاتی تهران و تولید رادیو داروها نیاز به غنی سازی ۲۰ درصد داریم و ممکن است برای یک تولید و نیاز دیگر به ۱۰ درصد و ۱۵ درصد نیاز داشته باشیم بنابراین ما باید هوشیار باشیم که خودمان را متعهد به چیزی نکنیم که مشکل ساز شود.
متکی گفت: استقلال بسیار با ارزش است. عقلانیتی هم که دیروز از سیره امام، رهبری بیان کردند عقلانیتی مبتنی بر دین است که استقلال را به ارمغان میآورد.
متکی با بیان خاطرهای از بدعهدی آمریکاییها گفت: در دولت نهم نیروهای هستهای ما خودشان را آماده میکردند که سوخت هستهای در راکتور تهران را تامین کنند. آمریکاییها متوجه شدند. اوباما سعی میکرد بر اساس تدبیر خود عمل کند؛ که البته ترامپ این تدبیر را هم ندارد. اوباما دید که ما به طرف تولید ۲۰ درصد رفتیم. نامهای به نخست وزیر ترکیه و رئیس جمهور برزیل ارسال کرد و از آنها درخواست کرد که از ما بخواهند این اقدام را نکنیم. اوباما در این نامه نوشته بود که نزد ایران وساطت کنید که ایران سوخت ۳.۵ درصد خود را به ما بدهد و بعد آن سوخت مورد نیاز ۲۰ درصدشان تامین میشود. این موضوع را خدمت رهبری بیان کردیم. رهبری در پاسخی که به وزارت خارجه فرستادند فرمودند اگر چه که به آمریکاییها اعتماد نیست. اما با تبادل سوخت مخالفتی وجود ندارد.
وزیر پیشین امور خارجه ادامه داد: وارد بحث تبادل سوخت شدیم. وزیر خارجه ترکیه و برزیل چندباری آمدند و بحثها را به داشتیم و در انتها به توافق جامع و سه جانبه رسیدیم. اما آمریکاییها عقب نشینی کردند و این عقب نشینی به ما اثبات کرد که آنها در اصل کار هم به دنبال شیطنت بودند.
متکی افزود: ما برای رسیدن به این صنعت سختیهایی زیادی کشیدیم. آمریکاییها همیشه بدعهدی میکنند؛ بنابراین ما کاملا آمریکاییها را میشناسیم برای همین اکنون باید گام به گام جلو رویم. اکنون من تصور میکنم اگر چه دیپلماتهای ما حرفهای هستند، اما فکر میکنم که بایستی یک بازه زمانی را تعیین کنیم.
نماینده مجلس شورای اسلامی بیان کرد: من فکر میکنم که در دور بعدی مذاکرات آمریکاییها مستقیم یا غیر مستقیم بار دیگر اشتباهات گذشته خود را تکرار کنند. ما باید مجموعه حرفهایی که زده شده را منتشر کنیم و بگوییم که آمریکاییها علی رغم حرف هایشان زیر حرفهای خودشان زدند.
متکی بیان کرد: نامهای ۸ بندی ازطرف آقای عراقچی به ویتکاف زده و شده و او همه آن ۸ بند را قبول کرد، اما حالا زیر حرف خودشان زد. ما باید این بدعهدی آمریکاییها را به جهانیان نشان دهیم. من فکر میکنم که اگر آمریکاییها بالاخره تصمیم خود را درباره پذیرش حق غنی سازی ایران نگیرند دیگر دلیل برای زحمت دادن به عمانیها برای جلسات دیگر وجود ندارد.