به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران ، دور جدیدی از مذاکرات ایران آژانس بین المللی هسته ای در راه است و قرار است بار دیگر مسئولین آژانس به ایران سفر کنند.
كارشناسان
آژانس بينالمللي انرژي اتمي در شرايطي بار ديگر راهي تهران ميشوند تا
دور جديدي از مذاكرات را از سر بگيرند كه رسانههاي غربي و در راس آنها
خبرگزاري جهت دار رويترز پيشاپيش، دور جديد گفتوگوها را بينتيجه اعلام
كرده است.
در همين راستا اين خبرگزاري در گزارشی اعلام کرده ناظران
هستهای سازمان ملل قصد دارند در دور جدید مذاکرات هستهای با ایران،
فشارها برای بازدید از سایت پارچین را افزایش دهند.
این رسانه در
عین حال مدعی شد که دیپلماتهای غربی درباره احتمال پیشرفت در مذاکرات
جدید در ایران خوشبین نیستند. بنابر ادعای این گزارش، آژانس از ایران
میخواهد به بازرسان اجازه دسترسی به سایتها، مصاحبه با افراد و مطالعه
اسناد را به عنوان بخشی از تحقیقات آژانس درباره ابعاد نظامی احتمالی در
برنامه هستهاي این کشور بدهد. رویترز افزود که کشورهاي ۱ + ۵ همکاری
ایران با آژانس را برای رفع تردیدهای مربوط به گذشته خواستارند و اولویت
آژانس، بررسی مجموعه پارچین است.
یک دیپلمات غربي در گفت وگو با
رویترز با بیان اینکه احتمالا این آخرین نشست دو جانبه باشد، گفته است: حس
نمیکنم ایران بخواهد به توافقی دست یابد. ایران میخواهد این موضوع کنار
گذاشته شود.اين مذاكرات در فضايي برگزار ميشود كه آژانس بينالمللی انرژی
اتمی از ایران می خواهد اطلاعات مورد نیاز در خصوص فعاليتهای هستهاي مورد
تردید خود را ارائه داده و زمینه دسترسی بازرسان به مقامات، فایلها و
سایت نظامی پارچین را فراهم کند.
آژانس ادعا ميكند از آنجایی که
اطلاعات مربوط به برخی فعاليتهاي هستهاي نظاميدر ایران را از سوی
آژانسهای جاسوسی دریافت کرده، نميتواند آنها را به اشتراک بگذارد، در
مقابل تهران خواستار دستیابی به مدارک مورد ادعای آژانس است و ادعای
نظاميبودن اهداف هستهاي خود را رد ميكند.
اين فضاسازي رسانهاي
در حالي شكل گرفته كه پس از عدم نتيجه مطلوب در مذاکرات ۱ + ۵ به نوعي
مذاکرات ايران و آژانس برسر اختلافات موجود نيز متوقف شد.
هر چند
که گفته ميشود اين دو موضوع از هم جدا هستند اما شواهد و اقدامات آژانس
اثبات كننده اين مسئله است که مذاکرات فني با آژانس وهمچنين ۱ + ۵ از هم
تاثيرپذير هستند.
اين در حالي است كه آمانو، دبير كل آژانس، توافق
احتمالي ايران و ۱ + ۵ را با پاسخگويي ايران به آژانس بينالمللي انرژي
اتمي بيارتباط دانسته است.
در این میان اما سخنگوي دستگاه
ديپلماسي در آستانه اين مذاكرات، درباره حفظ امنيت اطلاعاتي كه ميان طرفين
ردوبدل خواهد شد به مقامات آژانس هشدار داده است.
مهمانپرست در
پاسخ به سوالي مبنی بر اینکه در مذاکرات آتي با آژانس مطالعات ادعایی مورد
بحث قرار میگیرد و آیا آژانس تضمین میکند که پاسخهای ایران به بیرون درز
نکند؟ گفت: امیدواریم در نگهداری اسناد و اطلاعات ایران دقت بیشتری شود.
پیش از این افشای برخی اطلاعات موجب ترور دانشمندان ما شد و این مسئله
میتواند پای مسئولان آژانس را در درز این اطلاعات باز کند.
وي
درباره اينكه گفته میشود اگر آمریکا تحریمها علیه ایران را رفع کند،
ایران مذاکرات خود با آژانس را به شیوهای دنبال میکند که غنیسازی را
متوقف کند، گفت: توافقات با آژانس باید توافقات کاملی باشد که در آن حق
ایران در بهرهمندی از دانش هستهاي به شکل کامل از جمله داشتن چرخه سوخت و
غنیسازی برای فعالیتهای صلحآمیز هستهاي وجود داشته باشد و در عین حال
رفع نگرانیهای احتمالی آژانس که نسبت به فعالیتهای ما ممکن است مطرح کند
نیز در دستور قرار گیرد.
مهمانپرست همچنین درباره علت تعليق
گفتوگوهاي ايران و گروه ۱ + ۵ و اينكه آيا احتمال وجود توافقات رسانهاي
نشده ميان طرفين براي تعيين زمان و مكان مذاكرات وجود دارد، گفت: بحث
مذاکرات با نمایندگان ۱ + ۵ تا کنون مسیری را طی کرده و پیشنهادات مشخص
جمهوری اسلامی ایران در این مذاکرات ارائه شده است که این پیشنهادات مورد
توجه کشورهای ۱ + ۵ قرار گرفته و آن را جامع و کامل تلقی کردند و فرصت
داشتند در این باره بررسی کامل انجام داده و اظهارنظرهای خود را بیان کنند.
وی ادامه داد: اینکه اخیرا + ۵ برای مذاکره اعلام آمادگی کردند
مسئلهای است که ما پیش از این نیز همواره تاکید داشتیم و برای مذاکره
اعلام آمادگی کرده بودیم. مهمانپرست گفت: محل و زمان مذاکرات بعدی نیز
نکتهای است که پس از آنکه توافقی در این زمینه حاصل شد اطلاعرسانی خواهد
شد.
در هر حال، به عقیده ناظران، پرونده سازی برای فعاليتهای
هستهاي ایران، محصول مشترک فشارهای سیاسی آمریکا و عملکرد غیر شفاف آژانس
است. با این حال، ایران در سال ۲۰۰۷بر اساس یک مدالیته مورد توافق با
آژانس، به ۶ مورد ادعایی؛ پاسخهای مستدلی ارائه داد.
مدیرکل وقت آژانس نیز طی بیانیه و گزارشی این موارد را حل و فصل شده و خاتمه یافته دانست.
اما
با اینکه بازرسیهای مکرر آژانس از تاسیسات هستهاي ایران، هیچ گزارشی
مبنی بر انحراف فعاليتهای هستهاي ایران از معاهده ان.پی.تی. ارائه نداده
است، آژانس تحت فشارهای سیاسی هیچ اقداميدرجهت عادی سازی پرونده هستهاي
ایران انجام نداده و در گزارشهايي هدفمند با دستاويز عدم دسترسي دوباره به
تاسيسات نظامي پارچين، مدعي شده كه تداوم فعاليتهاي هستهاي ايران نگران
كننده است.
اما بخش مهمي از گزارشهاي آژانس درباره فعاليتهاي
هستهاي ايران براساس تصاوير و مدارك ادعايي از سوي نهادهاي اطلاعاتي
كشورهاي غربي مخالف ايران منتشر ميشود.
در همين راستا روزنامه
انگلیسی گاردین نوشت: دیپلماتهای غربی معتقدند اقدامات اسرائیل در ارائه
اطلاعات نادرست از برنامه هستهاي ایران نتایج معکوسی داشته و تحقیقات از
فعاليتهای هستهاي ایران در گذشته و رویکردهای فعلی تهران را زیر سوال
ميبرد. بر همين اساس اطلاعات افشا شده اخیر که بعدها مشخص شد بخشی از
گزارشهای اطلاعاتی در خصوص تلاش ایران برای دست یافتن بر سلاح هستهاي
است، تحقیقات آژانس را زیر سوال ميبرد.
انتشار اطلاعات آژانس
درباره خلاصه این گزارش در نوامبر سال ۲۰۱۱ منجر به اعمال تحریمهای بیشتری
بر ایران از سوی آمریکا یا اتحادیه اروپا شد.
مقامات غربی معتقدند
اسرائیل منبع انتشار این اطلاعات بوده و همچنین بخشی از تحقیقات سازمان
انرژی هستهاي درباره ایران را افشا کرده است؛ اطلاعاتی که بر اساس گزارشات
نادرست منتشر شده بود.
گاردین میافزید: اطلاعات افشا شده بخشی از
جنگ مجازی فزاینده در برابر برنامه هستهاي ایران است که آژانس آن را از
وین آغاز کرده است، مکانی که موساد مانند دیگر سازمانهای اطلاعاتی غربی با
قدرت در آنجا فعالیت دارد.