گزارش عملکرد سازمان فضایی در دولت دوازدهم/ ناهید ۱، ظفر و پارس ۱ امسال در مدار قرار می‌گیرند
معاون وزیر ارتباطات گفت: در چند ماه گذشته جلسات متعددی برگزارشد تا سه ماهواره ناهید ۱، ظفر و پارس ۱ با موفقیت در مدار قرار بگیرند.
به گزارش حوزه فن‌آوری‌گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، روابط عمومی سازمان فضایی ایران، مرتضی براری معاون وزیر ارتباطات درباره اقدامات و برنامه‌های سازمان فضایی در دولت دوازدهم اظهار کرد: سازمان فضایی سه محور اصلی را در دولت دوازدهم به‌عنوان اولاوت خود تعریف کرده بود؛ اولین محور، توسعه زیرساخت‌های فناوری‌های فضایی در بالادست صنعت فضایی بود؛ محور دوم توسعه کاربرد‌های فناوری فضایی در بخش پایین‌دست و محور سوم حفظ منافع جمهوری اسلامی در حوزه فضایی در مجامع بین‌المللی بود.
او افزود: برای فعال کردن محور‌های اول و دوم، در نظر داریم از ظرفیت‌های بخش خصوصی چه در توسعه بخش بالادست صنعت فضایی و چه در توسعه کاربرد‌های فناوری فضایی در بخش پایین‌دست این صنعت استفاده کنیم.
رئیس سازمان فضایی با تأکید اهمیت شناسایی بازار در همه صنایع گفت: مهم‌ترین دغدغه ما در حوزه توسعه فناوری فضایی، تثبیت فناوری فضایی و تبدیل آن به صنعت است. ما همواره در تلاش بودیم تا بستر لازم برای ورود بخش خصوصی هم در بالادست و هم در پایین‌دست صنعت فضایی فراهم شود و این صنعت را تبدیل به یک صنعت کاربردی کنیم.
او افزود: حوزه فضایی که در سند نقشه جامعه علمی کشور بالاترین جایگاه را دارد از نیراو انسانی زبده‌ای برخوردار است؛ این حوزه با فراهم کردن بستر‌های لازم علاوه بر ایجاد اشتغال و کارآفرینی برای این نیروها، جامعه می‌تواند از ثمره فناوری فضایی بهره‌مند شود.
بیشتر بخوانید: پرتاب ۴ ماهواره در سال ۹۸/ تنها چند قدم تا پرتاب «ناهید یک» مانده است
فراخوان مناقصه ساخت و پرتاب ماهواره
براری رویکرد سازمان فضایی را صنعتی سازی فناوری فضایی دانست و گفت: برای صنعتی سازی فناوری‌های فضایی در تلاشیم تا از ظرفیت بخش خصوصی در کل زنجیره صنعت فضایی استفاده کنیم. به همین دلیل برای شناسایی پیمانکار حوزه طراحی، ساخت و تحاول در مدار ماهواره‌های سنجش‌ازدور اپتیکی و راداری اعلام فراخوان مناقصه کرده‌ایم.
او افزود: تاکنون اکثر ماهواره‌های ما در مراکز تحقیقاتی و مراکز دانشگاهی و پژوهشگاه‌ها طراحی و ساخته می‌شد، اما بر اساس راوکرد جدید، برنامه داریم که دانشگاه‌ها در توسعه فناوری فضایی ادامه فعالیت داشته باشند و ساخت ماهواره را به بخش خصوصی واگذار کنیم.
رئیس سازمان فضایی ادامه داد: بر این اساس امیدواریم در راستای صنعتی سازی فناوری فضایی، فناوری‌هایی که در یک دهه گذشته در دانشگاه‌ها به آن دست پیداکرده‌ایم با تعامل دانشگاه و شرکت‌های خصوصی بزرگ، تثبیت شود و در آینده نزدیک شاهد قرارگیری ماهواره‌های عملیاتی در مدار و بالطبع توسعه زیرساخت‌های بومی فضایی باشیم.
صنعت فضایی پیشران توسعه
براری گفت: برای توسعه فضایی باید جامعه از ظرفیت و فواید این فناوری آگاه شوند و به همین دلیل در دولت دوازدهم کاربردی کردن فناوری فضایی در اولاوت قرار گرفت و تلاش داشتیم که این فناوری برای جامعه تراوج شود و این تراوج منجر به توسعه بازار فضایی شود.
او افزود: امروزه صنعت فضایی به یکی از پیشران‌های توسعه و ابزار‌های رفاه اجتماعی تبدیل‌شده است. اقتصاد فضا رشد ۶ و نیم برابری متوسط اقتصاد جهان را دارد؛ این رشد هم ناشی از رشد کاربرد‌های صنعت فضایی است. زمانی صنعت فضای تنها مظهر اقتدار یک کشور بود، اما در یک دهه گذشته این صنعت علاوه بر اقتدار به یک حوزه اقتصادی بسیار جذاب تبدیل‌شده است. به‌طوری‌که امروزه در جهان ۷۶ درصد اقتصاد این صنعت توسط بخش خصوصی مدیریت می‌شود. این مسئله بیانگر آن است که صنعت فضایی در جوامع کاربردی شده است و در رفاه اجتماعی و توسعه نقش به سزایی پیداکرده است.
رئیس سازمان فضایی ادامه داد: امروزه صنعت فضایی در خدمات شهری، کشاورزی، هواشناسی، مدیریت بلایای طبیعی، محیط‌زیست وغیره نقش‌آفرینی می‌کند. کشور ما هم، هم‌راستا با کشور‌های پیشرو در صنعت فضایی در این مسیر گام برداشته است و توانسته فناوری‌های فضایی را در حوزه عمومی کاربردی وارد کند.
براری تصریح کرد: پیش‌ازاین بخش فضایی کاملاً در اختیار دولت بود، اما امروزه کشور‌ها بستر‌های لازم را برای ورود و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی هم فراهم می‌کنند؛ یکی از اولاوت‌های ما در دولت دوازدهم بسترسازی برای ورود سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به این حوزه بوده و بر همین اساس، پروانه فعالیت اپراتور‌های ماهواره‌ای را تصاوب کردیم؛ این امر باعث شد چندین شرکت بزرگ، درخواست دریافت این پروانه را ارائه کنند. پروانه فعالیت اپراتور ماهواره‌های سنجشی هم تکمیل‌شده است که در حال طی فرآیند تصاوب است.
او ادامه داد: یکی از اتفاق‌های مهمی که در دولت دوازدهم و در صنعت فضایی کشور رخ داد، ورود استارتاپ‌ها، افراد خلاق و کارآفرینان به این حوزه بود. به‌طوری‌که در بالادست صنعت فضایی اجازه سرمایه‌گذاری و ورود بخش خصوصی داده‌شده و در پایین‌دست این صنعت هم با آزادسازی داده‌های ماهواره‌ای امکان فعال شدن استارتاپ‌ها در این حوزه فراهم‌شده است.
بخش پایین‌دست صنعت فضایی با آزادسازی داده‌ها
رئیس سازمان فضایی تأکید کرد: مرکز ماهدشت سازمان فضایی بیش از ۴۰ سال است که داده‌های ماهواره‌ای را دریافت و ذخیره‌سازی می‌کند. این داده‌ها می‌تواند نقش قابل توجهی برای توسعه کاربرد‌های فناوری فضایی ایفا کنند؛ این اتفاق در دولت دوازدهم افتاد و با آزادسازی داده‌ها، بخش پایین‌دست صنعت فضایی رونق اوژه‌ای پیداکرده است.
او تصریح کرد: بر همین اساس تعداد زیادی از استارتاپ‌ها در حوزه فضایی در حال شکل‌گیری و ارائه خدمات به بخش‌های مختلف هستند؛ امیدواریم همان‌طور که در صنعت فضایی دارای اقتدار علمی هستیم و توانسته‌ایم رتبه یازدهم جهان کسب کنیم، بتوانیم در حوزه اقتصاد فضایی هم این اقتدار را حفظ کنیم.
براری ادامه داد: در محور سوم، اولاوت‌های سازمان فضایی حفظ منافع جمهوری اسلامی در صنعت فضایی و در مجامع بین‌المللی است؛ در این حوزه تلاش کردیم در مجامع بین‌المللی حضور مؤثری داشته باشیم؛ سال گذشته سازمان فضایی در سازمان ملل به‌عنوان هماهنگ‌کننده گروه ۷۷ انتخاب شد؛ در تلاش بودیم با افزایش تعاملات و همکاری با کشور‌های عضو کمیته استفاده صلح‌آمیز از فضای ماورای جو، موارد مدنظر ایران در سند ده‌ساله پایداری بلندمدت فعالیت‌های فضایی لحاظ شود.
رئیس سازمان فضایی در ادامه با اشاره به پرتاب دو ماهواره در سال گذشته و تأکید بر اینکه در مدار قرار نگرفتن آن‌ها را شکست نمی‌دانیم گفت: ما در حوزه فضایی متکی به توان بومی و دانش متخصصان داخلی هستیم؛ بنابراین در این مسیر هر نوع فرایندی که با آن مواجه می‌شاوم یک موفقیت محسوب می‌شود چراکه با هر تجربه به توان و دانش جدیدی دست پیداکرده‌ایم.
او افزود: ما پیش‌ازاین موفق شده بودیم ماهواره ناود را در مدار ۲۵۰ کیلومتر سطح زمین قرار دهیم که سال گذشته با پرتاب ماهواره پیام تلاش داشتیم آن را به مدار ۵۰۰ کیلومتر تزریق کنیم که خوشبختانه ماهواره و ماهواره‌بر به مدار ۵۰۰ کیلومتری هم رسید، اما با توجه به اختلال در برخی پارامتر‌ها ازجمله گرمای بیش‌از اندازه نتوانست در این مدار قرار بگیرد؛ همان پرتاب، به یک تجربه فوق‌العاده برای تبدیل شد.
شناسایی مشکلات بخش برای پرتاب ماهواره
براری بیان کرد: بعد از دو پرتاب سال گذشته، سریعاً یک کمیته کاری بین تیم ساخت ماهواره و ماهواره‌بر، تشکیل و مشکلات بخش شناسایی و رفع شد و ساخت سه ماهواره جدید شتاب گرفت و تصمیم گرفته شد که امسال ماهواره مخابراتی ناهید ۱، ماهواره‌های سنجش‌ازدور ظفر و پارس ۱ فرایند تکمیل و در مدار قرار گرفتن را طی کنند.
رئیس سازمان فضایی درباره اوژگی‌های ماهواره ناهید ۱ که برای تزریق به مدار در حال طی فرآیند پرتاب است گفت: این ماهواره جزو گروه ماهواره‌های مخابراتی است. ماهواره‌هایی که تاکنون پرتاب کردیم ماهواره‌های سنجش‌ازدور بوده‌اند و ناهید ۱ نخستین ماهواره ما در گروه مخابراتی محسوب می‌شود که به فضا پرتاب خواهد شد.
او با تاکید بر قرار گرفتن ماهواره ناهید ۱ در مدار ۲۵۰ کیلومتری تصریح کرد: طول عمر ماندگاری‌اش دو و نیم ماه است؛ ما تصمیم داریم برخی از فناوری‌های ماهواره‌های مخابراتی را در این ماهواره آزمایش کنیم. فناوری پنل خورشیدی باز شونده، ارتباطات بین ماهواره‌ای و کنترل سه محوره جزو فناوری‌هایی هستند که با در مدار قرار گرفتن این ماهواره، مورد آزمایش قرار خواهند گرفت.
براری ادامه داد: تمام ماهواره‌هایی که تاکنون پرتاب‌شده‌اند، دارای پنل‌های خورشیدی متصل به خود ماهواره بوده‌اند، درصورتی‌که در ماهواره‌های مخابراتی برای حفظ مدت‌زمان بیشتر نیاز به سلول‌های خورشیدی باز شونده دارند. این نوع از پنل با پرتاب ماهواره ناهید ۱ آزمایش خواهد شد و می‌تواند تجربه خوبی در ساخت ماهواره‌های جدید با طول عمر ماندگاری بیشتر در باشد.
رئیس سازمان فضایی در ادامه با تأکید بر اینکه در نقشه راه سازمان فضایی هدف تعیین‌شده این است که در سال ۱۴۰۴ به ماهواره‌های سنجش‌ازدور باقدرت تفکیک تصااور یک متر دست پیدا کنیم گفت: در همین راستا، ماهواره سنجی ظفر باقدرت تفکیک تصااور ۲۲.۵ متر و پارس ۱ باقدرت تفکیک ۱۵ متر، مراحل نهایی تکمیل را طی می‌کنند و تلاش داریم با پژوهش‌هایی که انجام می‌شود تا سال ۱۴۰۴ موفق به ساخت ماهواره سنجی باقدرت تفکیک تصاویر یک متر برسیم.
رشد قابل توجه سازمان فضایی در دولت دوازدهم
او افزود: ما در شرایطی امروز به این نقطه رسیده‌ایم که سال ۱۳۸۵ قرارداد ساخت سه ماهواره با سه دانشگاه صنعتی شریف، امیرکبیر و علم و صنعت برای ساخت ماهواره‌های سنجش‌از دور باقدرت تفکیک تصاویر ۱۰۰۰ متر منعقد کرده بودیم؛ با تلاش متخصصان داخلی ماهواره پیام که سال گذشته پرتاب شد دارای قدرت تفکیک ۴۰ متر بود یعنی ۲۵ برابر پیشرفت و این از رشد ما در صنعت فضایی حکایت دارد.
براری ضمن ابراز امیدواری برای در مدار قرار دادن ماهواره‌های ناهید ۱، ظفر و پارس ۱ گفت: در چند ماه گذشته به‌صورت شبانه‌روزی جلسات متعددی برگزارشد تا امسال این سه ماهواره با کمترین خطا کامل و فرایند تزریق در مدار را طی کنند.
انتهای پیام/
